- Piše: Milutin Mićović
Kad potpredsjednik Vlade Srbije Ivica Dačić dođe u zvaničnu posjetu Crnoj Gori i u kontekstu priče i brige o Srbima kaže: „Srbi u Crnoj Gori treba da imaju prava onoliko koliko Crnogorci u Srbiji“ - ne znamo ili znamo šta je rekao? Da je tako rekao Čeda Jovanović, ne bismo se osvrtali na izjavu, jer predsjednika LDP-a ne obavezuje poštovanje istorije, ni semantički složena odrednica etno-imena Srbin i Crnogorac.
Ali, da pogledamo kako takva izjava zvuči iz usta predsjednika Socijalističke partije Srbije (koja je djelimično i nacionalna partija) i potpredsjedina srbijanske vlade? Kad Dačić kaže „Crnogorci u Srbiji“, na koje Crnogorce misli? Na one Crnogorce u Srbiji, koji su Srbi, i koji naravno uživaju sva prava, i često su bili i predsjedici Srbije, a da ne govorimo o direktorima Crnogorcima u Srbiji? Teško da Dačićeva izjava može da podrazumijeva ove Crnogorce ili Srbe-Crnogorce.
Ako Dačić misli na onih 0,7 procenata Crnogoraca u Srbiji, ultranacionalista, koji urlaju po Lovćencu pod crnogorskim kapama i džemadanima, onda je direktno uvrijedio Srbe u Crnoj Gori. Srbi u Crnoj Gori su nosioci istorijskog i kulturnog nasleđa Crne Gore. Oni su istorijski državotvorni narod Srbi –Crnogorci. Crnogorci po Lovćencu i drugim manjim mjestima, potomci su nesrećnih crnogorskih kolonista kojima je komunizam obrisao nacionalno pamćenje, pa se njihovo ultracrnogorstvo javlja kao recidiv razorenog identiteta.
Nekad je Svetozar Marović rekao da je politika i biznis, i politika ne može biti uspješna ako nije i uspješan biznis. Ta je misao našeg nesrećnog mudraca sasvim tačna u jednoj ravni, a to je ona ravan političke prakse koja ne podrazumijeva etiku, istorijsku istinu, pa ni ono što bismo ovdje nazvali opštim imenom –ljudskost. Marović je platio te svoje riječi. I držimo da je platio što ipak nije bio običan manipulant, i partijska kreatura.
Ako je nacionalna politika biznis, onda je „sve dozvoljeno“, a prvo što taj „biznis“ podrazumijeva jeste da nema nikakvih vrijednosti (nacionalnih, kuluturnih, duhovnih) ako ne mogu da se pretvore u novac.
Ako je Dačić napravio statusni paralelizam između crnogorskih Srba u Crnoj Gori, i ultracrnogoraca u Srbiji, onda je ubacio u političku igru konfuziju, koja prvo razara temeljna imenovanja Srbin, Crnogorac, Srbijanac. U takvoj konfuziji likvidirana je prvo istorijska osnova, kulturno pamćenje, i taj konglomerat stavljen je u razarajući politički pragmatizam, koji odgovara održanju na vlasti aktuelnih političkih elita i u Srbiji i Crnoj Gori.
Briga Srbije za Srbe u Crnoj Gori u poslednje vrijeme pokazuje se na razne neadekvatne načine, kojima se razara supstanca Srba-Crnogoraca. Aktuelna srbijanska vlast kupila je za Srbe u Crnoj Gori „srpsku kuću“, nekih recimo 1.000 kvadratnih metara stambenog prostora da tu useli Srbe iz Crne Gore? Možda, po mišljenju srbijanske vlade, svi Srbi iz Crne Gore mogu da stanu u tu kuću? Ako ne mogu svi, mogu oni do kojih je stalo srbijanskoj vladi? Koja je uloga „srpske kuće“ u Crnoj Gori? Takva „srpska kuća“ prvo jasno sugeriše, da Srbi u Crnoj Gori nemaju svoje kuće, tj. da su „nacionalna manjina“ i da oni mogu da žive samo zahvaljujući političkoj milostinji srpske vlade. A iza takvog tretmana Srba u Crnoj Gori naravno stoji crnogorska vlada, kojoj odgovara da je što manje Srba u Crnoj Gori, i da je njihova uloga u javnom životu što marginalnija.
Po zajedničkom dogovoru Beograda i Podgorice, u „srpskoj kući“ Srbi iz Crne Gore mogu da se bave svojim srpskim kulturnim identitetom, i sopstvenom promocijom koja, naravno, ne može niti smije da ugrožava crnogorski kulturni i politički koncept.
Ako se ovome doda da u „srpskoj kući“ u Crnoj Gori brigu i konceptualna usmjerenja vodi politička partija, a ne ljudi iz kulture, onda apsurd dogovora dvije vlade, preko leđa Srba –Crnogoraca u Crnoj Gori postaje politički jasniji. Onda i Dačićeva izjava da Srbi u Crnoj Gori treba da imaju prava koliko ulatracrnogorci u Srbiji od 0, 7 odsto postaje jasnija i uvredljivija.
(Autor je književnik)
)){kind=small}
