„U uslovima, kada je iz identiteta Crne Gore uklonjeno sve što je srpsko i ono što povezuje srpske zemlje i što asocira na srpski istorijski identitet Crne Gore, a što crnogorski režim sprovodi čistim nasiljem, pri čemu crnogorski separatisti pokazuju patološko ponašanje prema narodu iz kog su potekli, uništavajući sve oslonce istorijskog identiteta Crne Gore i gdje po režimskom crnogorskom umu nema mjesta za srpski narod, sa Svetih voda Lima, iz porte Manastira Đurđevi Stupovi, meteorski, poput Prometeja, „silinom groma kad o stijene bije”, rasplamsao se davno tinjajući ali neugasivi patriotski Svetosavski oganj iz „grmena velikoga” Labana-Kikovića, srcem i perom srpskog istoričara Gorana Strahinjinog Kikovića, navodi pjesnik i publicista David Lalić, recenzent knjige.
„Goran Kiković, profesor istorije, suprotstavljen šizofrenoj transformaciji, sadašnjeg režima, od viteštva do sramote i izdaje nacionalnih interesa, opominje zvaničnu crnogorsku istoriografiju da namjerno zaboravlja važnu ulogu ratnika sa ovih prostora i nigdje ne pominje, u udžbenicima istorije, bojeve i bune koje su naši preci preduzimali za svoju slobodu i slobodu Crne Gore i srpskog naroda, gotovo tri vijeka vodeći neprestanu i ogorčenu borbu, kako bi opstali i sačuvali rodno ognjište, svoju srpsku pravoslavnu vjeru, srpski jezik, srpsko pismo i srpsku naciju, pokušavajući da prežive društveno-istorijsku stvarnost, uslovljenu turskom a potom i švapskom okupacijom i terorom, ogrežući u krvave bojeve i sukobe”, ističe Lalić.
„Kiković podsjeća kratkovide, maloumne, zlonamjerne tanjeviće ropskog mentaliteta, da su se Vasojevići ujedinili sa ostalim srpskim zajednicama i zajedno prišli Crnoj Gori sa svih sedam kapetanija, „ovjerenim” na Vaskrs 1857. godine, narodnim saborom kod Đurđevih Stupova. Spajanje Vasojevića sa Crnom Gorom, vojvoda Miljan Vukov Vešović je smatrao najvećim interesom čitavog srpstva. Zato će ga vojvoda Marko Miljanov nazvati „kosovskim vojvodom”, a Kulturno-istorijski centar „Srpska kruna” iz Kragujevca, koji se bavi očuvanjem nacionalne kulture Srba i promocijom srpskog stvaralaštva, dodijelio je zvanje Srpskog viteza Prvog reda, istoričaru Goranu S. Kikoviću, za čast, dostojanstvo, viteštvo, slavu i vječnost imena srpskog, za zalaganje i izmirenje ideološko i vjersko, na teritoriji srpskog bitisanja. Ovo visoko priznanje, koje su između ostalih dobili predsjednik Rusije Vladimir Vladimirovič Putin i srpski patrijarh Irinej, ustanovio je kralj Srbije Petar Karađorđević 1909. godine.
Istoričar Kiković, poput akademika Miomira Dašića, dolinu Lima smatra kičmom srpske države u doba Nemanjića i poslije njih, a u doba Turske ovaj prostor je povezivao Zetu, odnosno Staru Crnu Goru i Brda, sa moravskom Srbijom, što je istorijska nauka i potvrdila.
Gotovo nezavisno u svojoj prirodnoj tvrđavi, između Komova, Prokletija i Mokre, Vasojevićko pleme je stalno vodilo borbu za opstanak. Njihova istorija, poslednjih pet vjekova, jeste istorija najvećeg junaštva koje se ne može ni zamisliti. Neka njihova djela prevazilaze maštu. Čovjek se razvijao samo u duhu junaštva. Postojao je samo junak. Junačka sujeta, junački ponos, oholost, bezgranično su isticani. Narodni ideali, junačko ime i čast su dragoceniji od života. Za ove ideale umiru, ne samo sa stoicizmom, nego kako epska poezija kaže „smrti se rugaju i smiju”. Žene su uvijek u žalosti, obučene u crninu, u spomen nesrećne bitke na Kosovu. Nad svim, ostalim, preovlađuju dva osjećanja: plemenska slava i čast i nacionalna misao ili „vjera Obilića”, glavnog Kosovskog junaka. Crnogorci su ispunjeni „vjerom Obilića”. Glavna duhovna hrana su im predanja o Kosovu i srpskoj Nemanjićkoj državi. Svi su prožeti mišlju oslobođenja srpske zemlje od tuđinskog jarma. Samo od 1804. do 1918. godine podignuto je četrnaest ustanaka za slobodu Srbije”, navodi on.
Priredila: S. ĆETKOVIĆ
(Nastaviće se)