-PIŠE:

DR ANA M. ZEČEVIĆ


Osim pomenutog pozorišnog festivala, oživjele su i druge manifestacije, među kojima će, nadamo se, tradicionalnom postati ona u Somboru, po prvi put održana juna 2013. godine, pod nazivom – Dan Laze Kostića, u organizaciji UG Ravangradsko proleće i Gradske biblioteke, i uz podršku Udruženja književnika Vojvodine. Svako kulturno djelovanje ovog tipa, pomoći će da se oživi i nanovo osvijetli djelo Laze Kostića, bilo u izvornom, književnom vidu, bilo u nekom vidu nove umjetničke nadgradnje.

U listu Novosti, 29. avgust 2013, str. 15, iz teksta Premijera u novembru – Pala poslednja klapa ‘Doba Dunđerskih’ Marka Marinkovića; tekst J. Simića, saznali smo o postojanju dokumentarno-igranog filma koji je trebalo da bude prikazan u Novom Sadu (u novembru 2013). Film je prvi put prikazan na RTV Srbije u septembru 2017. godine. Ekipu filma čine reditelj Marko Marinković, potom scenarista Pero Zubac, koji se takođe pojavljuje u filmu sa ulogom naratora događaja, zatim, pjesnika tumači Igor Pervić, Lenku – Anđela Jovanović. Film traje šezdesetak minuta i sniman je u Krušedolu, Kulpinu, Čelarevu i Novom Sadu.

Poslednjih godina lik i djelo Laze Kostića je zainteresovalo istaknute srpske teatrologe i televizijske stvaraoce. Iz pera Zorana Subotičkog 2015. godine proistekla je drama Od raja do beznjenice, koja je izvedena u svim dvorcima i kamernim salama Vojvodine, zatim u Beogradu, kao i u drugim gradovima u zemlji i van nje. Ova drama postala je 2021. godine dio tetralogije o Dunđerskima, a koju čine sledeći pozorišni komadi Subotičkog: Od raja do beznjenice, zatim Lazar veliki, Dunđerski, potom, Mara, Bogdanova i Moj pogled u budućnost – testament Bogdana Dunđerskog (sva četiri dramska komada objavljena su su knjizi Subotičkog, pod nazivom Čudesni svet Dunđerskih, Prometej, Novi Sad, 2021). U scenskoj postavci drame Od raja do beznjenice, muzika nema istaknutu ulogu, ali su zato glumci koji tumače likove Laze Kostića (Ervin Hadžimurtezić), Lenke Dunđerski (Jovana Radovanović) i Bogdana Dunđerskog (Miodrag Petrović), kao i narator, pisac i reditelj komada, Zoran Subotički, doprinijeli da publika sazna mnogo toga interesantnog o vremenu u kojem je živio Kostić, da osjeti dio njegovog stvaralačkog zanosa i da sazna o čuvenoj ljubavnoj priči o Lazi Kostiću i Lenki Dunđerski.

Film, a zatim i tv-serija od jedanaest epizoda Santa Maria della Salute, u režiji Zdravka Šotre, godine 2016, ostvarila je veliki uspjeh i više puta je reprizirana na malim ekranima u zemlji i regionu. Odlična glumačka postava, režija, kostimografija, fotografija, muzika, umješna dramatizacija poznate ljubavne priče, kao i njen plasman u bioskope i na TV, dovela je do velikog interesovanja šireg kruga ljudi i do toga da je Šotrin film gledalo mnogo više ljudi, nego što je do sada pogledalo postojeće opere, mjuzikle i pozorišne komade. Ulogu pjesnika Laze Kostića tumači Vojin Ćetković, ulogu Lenke Dunđerski – Tamara Aleksić. Ostale uloge povjerene su Neli Mihailović, Slobodi Mićalović, Dejanu Lutkiću, Nebojši Dugaliću, Aleksandru Berčeku, Svetlani Bojković, Nataši Ninković, Milici Grujičić, Maji Šipovac i drugim glumcima. Muziku u filmu komponovao je Vojkan Borisavljević, koji je, kroz deset muzičkih numera izvođenih sa Simfonijskim orkestrom RTS-a, veoma umješno oslikao atmosferu i socijalne prilike u kojima je provodila porodica Dunđerski, kao i susret i razvoj odnosa mlade Lenke Dunđerski i proslavljenog pjesnika Laze Kostića. U intervjuu koji je Vojkan Borisavljević dao za Ženska TV, kompozitor navodi:

„Mislim da je najveća vrednost to što smo posle više decenija muziku snimili sa živim instrumentima i bez kompjutera”. Borisavljević takođe ističe: „Muzičari su bili sjajni, ponela ih je Lazina i Lenkina ljubavna priča, sve ono što sam želeo da kažem muzikom, pa su svirali sa dušom, što se i oseća u njihovom izvođenju”.

Da zaključimo: u toku je proces oživljavanja ličnosti i djela Laze Kostića, pjesnika koji iz godine u godinu pobuđuje nova interesovanja kulturne javnosti u našoj zemlji, jednog od najznačajnijih umjetničkih centara inicijacije u književnosti srpskog romantizma.


(KRAJ)

---