Članovi deputacije, koje je odredio knez Mihailo, najprije su otputovali za Beč, gdje su se susreli sa pojedinim članovima austrijske vlade, ruskim ambasadorom i turskim poslanikom Akib efendijom. U uputstvima koje su dobili od kneza Mihaila iznijete su okolnosti pod kojima bi se mogao ponovo vratiti u Srbiju. Mihailo je navodio da se mir može očuvati samo ako se Vučić i njegovi istomišljenici strogo kazne, predlažući i da se vinovnici bune zajedno sa knezom Aleksandrom Karađorđevićem udalje iz Srbije. Knez Mihailo je dalje zahtijevao da se vrate svi činovnici i druga lica koja su imala državnu službu u vrijeme dok je bio na vlasti, ali je naglašavao da bi se njegovi ministri mogli zamijeniti eventualno pogodnijim ličnostima. Deputacija nije ni dočekala poziv za Petrograd, već su dobili naređenje od kneza Mihaila da se vrate u Zemun.

Pored pokušaja da dobije podršku Rusije, knez Mihailo je pokušavao da pridobije visoke ličnosti iz svijeta politike i diplomatije. U Austriji je računao na grofa Filipsborna, koji se zauzimao za kneza Mihaila, i preko koga je pokušavao da djeluje na austrijskog kancelara Meterniha. Mihailo se obraćao i vlaškom knezu Aleksandru Giki, računajući da će preko vlaškog kapućehaje u Carigradu uspjeti da izdejstvuje prijem njegove deputacije kod turskih zvaničnika. Uspio je da stupi u vezu i s moldavskim knezom Mihailom Sturzom, čiji je tast, Stefan Bogoridis, bio dosta uticajan čovjek u Carigradu. Međutim, svi napori kneza Mihaila pokazali su se neuspješnim. I knez Miloš, koji je u Beču živo radio protiv ustavobraniteljskih prvaka i kneza Aleksandra Karađorđevića, nije imao mnogo uspjeha. Njegovi česti sastanci sa ruskim ambasadorom u Beču, potom i poslanikom u Carigradu Titovim, ukazivali su da su izgledi Obrenovića poslije Vučićeve bune vrlo mali.

Jedan od poslednjih tračaka nade knezu Mihailu davao je dolazak ruskog emisara barona Livena. Rusija je od ranije bila oprezna u izražavanju protesta, želeći da spriječi bilo kakvo uplitanje Francuske i Engleske. Zbog toga su njeni zvaničnici protestovali, ne zbog zbacivanja kneza Mihaila sa prestola, već zbog nezakonitog izbora novog kneza. Trebalo je da se specijalni ruski izaslanik baron Liven na licu mjesta upozna sa događajima u Srbiji, a potom u Carigradu predoči tačno stanje stvari. Liven je u Zemun stigao 24. novembra 1842. godine. Na sastanku sa knezom i ostalim emigrantima, ruski izaslanik ih je zamolio da ostanu mirni dok se on ne vrati iz Beograda. Nakon dolaska u Beograd i razgovora sa knezom Aleksandrom, Ćamil-pašom, Vučićem i Petronijevićem, Liven je otputovao za Carigrad. Emigranti u Zemunu su počeli da gube svaku nadu da će se njihova sudbina poboljšati.

Pored brojnih diplomatskih aktivnosti u pokušajima da se vrati na presto, knez Mihailo je sa svojim pristalicama organizovao i nekoliko zavjera protiv ustavobraniteljskog režima. Ni kneževi protivnici u Srbiji nijesu mirovali, pa je čak planiran i atentat na Mihaila, najvjerovatnije trovanjem, krajem septembra 1842. godine. Zavjera je otkrivena, ali sama njena pozadina nije u potpunosti razjašnjena. Iako su ustavobranitelji preduzimali brojne mjere predostrožnosti, Obrenovići su i dalje imali veliki broj pristalica u Srbiji, a sam knez Mihailo je računao da će preko svojih ljudi u Srbiji uspjeti da napravi prevrat i obezbijedi povratak na presto. Prvu zavjeru poslije odlaska kneza iz Srbije organizovala je jedna grupa oficira na čelu sa bivšim upravnikom beogradske varoši Mladenom Žujovićem, u drugoj polovini septembra 1842. godine. Pored Žujovića, glavni organizatori bili su Stanojlo Petrović, bivši Mihailov ađutant, i oficir Jovan Ilić. Knez Mihailo je Stanojlu Petroviću poslao uputstvo kako i šta treba da se radi, očekujući da će doći do šire pobune u Srbiji, a istovremeno je Žujoviću naveo da je ađutantu Petrović poslao uputstvo po kome će se upravljati. Zavjera je gotovo odmah otkrivena, a grupa učesnika provela je pet mjeseci u zatvoru. Početkom druge polovine novembra u Beogradu je otkrivena nova zavjera u koju su bili umiješani pojedini oficiri, trgovci i zanatlije. I ta zavjera je otkrivena prije dovršetka priprema. Krajem novembra u Beogradu je uhapšena grupa obrenovićevaca od nekoliko oficira, jednog sreskog načelnika i nekoliko zanatlija, koji su planirali da se žale ruskom izaslaniku Livenu. Pored te tri zavjere, u toku jeseni se pripremala i jedna znatno veća.

PRIREDIO:

MILADIN VELjKOVIĆ

(NASTAVIĆE SE)

---