-PIŠE:

DR RADOSLAV T. STANIŠIĆ
c

Pored toga, pod okriljem Ministarstva kulture su 2006.godine obrazovane dvije organizacije koje su dale odlučujući doprinos rastu domaće filmske industrije: nacionalni distributer Amazonia films i veliki kompleks studija za snimanje i visokotehnološku postprodukciju Villa del cine, nadomak Karakasa. S takvom infrastrukturom, Venecuela je nastavila da proizvodi u prosjeku od deset do petnaest dobro realizovanih igranih filmova godišnje, što je priličan broj za zemlju sa svega 29 miliona stanovnika. Po godišnjoj proizvodnji filmova, Venecuela i dalje zauzima četvrto mjesto u Latinskoj Americi, odmah iza Argentine, Brazila i Meksika.

U susjednoj Kolumbiji (47,4 miliona stanovnika) takođe je krajem šezdesetih proizvedeno dosta zanimljivih dokumentaraca, među kojima se naročito ističu „Chircales” (1968) Horhea Silve i Marte Rodrigez, „Asalto” (1968) Kariosa Alvareza i „Un dia yo pregunte” (1969) Hulije Alvarez. Vlada je 1971. učinila pokušaj da zaštiti malu industriju naloživši da se u svim premijernim domaćim bioskopima prikazuju kratkometražni kolumbijski filmovi, a da se razlika u cijeni od doplata za ulaznice doznači producentima. Na taj način je stimulisana proizvodnja kratkometražnih filmova, koja je 1975. iznosila stotinu godišnje. Vlada je 1978. pokušala da podstakne i proizvodnju igranih filmova tako što je osnovala nacionalnu produkcijsku kuću Companfa de fomento cinematografico (FOCINE). Jedna od prvih žrtava odluke kolumbijske vlade iz 1989. da objavi rat narko-kartelima, nakon ubistva predsjedničkog kandidata Luisa Karlosa Galana, bila je filmska industrija. Uslijedio je talas „narko-terorizma” koji je prihod od prodaje bioskopskih ulaznica smanjio za čak trideset odsto. U sezoni 1990-1991. snimljena su samo četiri filma, a FOCINE je 1992. rasformiran dekretom savezne vlade. Među poslednjim produkcijama našli su se „Rodrigo D. - No Futuro” (1990, snimljen 1986) Viktora Gavirije, film u stilu cinema verite o životu djece uličara u Medeljinu, i „La estrategia del caracol” (1992, snimljen 1989) Serhija Kabrere, komedija o političkoj korupciji u Bogoti. Noviji kolumbijski filmovi se, sasvim razumljivo, bave društvenim i političkim problemima proisteklim iz terorizma i građanskog rata između vlade, ljevičarske gerile i narko-kartela. Zakon o filmu donijet 2003. godine pogoduje producentima, koji mogu dobiti subvencije, ali i donacije privatnih investitora na osnovu kojih se umanjuje njihova poreska obaveza. Kolumbijska industrija trenutno proizvodi oko osam filmova godišnje, koji su veoma zastupljeni na domaćem tržištu. I pored činjenice da ni Nikaragva (6,3 miliona stanovnika) ni Salvador (6,3 miliona stanovnika) nemaju sredstava da proizvedu više od nekolio filmova godišnje, obje centralnoameričke zemlje su tokom osamdesetih doživjele pravu revoluciju u filmskoj industriji. Nikaragvanski Institut za film - Instituto Nicaraguense de cine, ili INCINE - osnovala je sandinistička vlada ubrzo po okončanju Somozine diktature 1979.godine. Uprkos krajnje ograničenim resursima, INCINE je omogućio snimanje brojnih dokumentaraca stranih autora - „Women in Arms” (1980) finske rediteljke Viktorije Šulc, „Nicaragua: From theAshes” (1981) Brazilke Elene Solberg, „Women in Nicaragua: the Second Revolution” (1983) u režiji zapadnonjemačkog i čileanskog kolektiva Tercer Cine, „Nicaragua - Nopasaran” (1984) Australijanca Dejvida Bredberija, „Living at Risk: The Story of a Nicaraguan Family” (1985) američke rediteljke Suzan Mejsalas i „Vacation Nicaragua” (1986) Anite Klirfild, takođe Amerikanke. U Kolumbiji su snimljeni i ambiciozni igrani filmovi kao što su „Ustanak” (1980) Petera Lilijentala, „Alsino i kondor” (Migela Litina, 1983), u koprodukciji Nikaragve, Kube, Meksika i Kostarike, o prijateljstvu između američkog vojnog savjetnika i jednog seljačića, „Walker” (Aleks Koks, 1987), snimljen s američkim budžetom, o američkom pustolovu koji je 1855. postao predsjednik Nikaragve, i prvi nikaragvanski domaći dugometražni film „Mujeres de la frontera” (Ivana Argelja, 1987), snimljen u koprodukciji s Kubom. Potonji nikaragvansko-kubanski filmovi, kao što je „El espectro de la guerra” (Ramiro Lakajo Dešon, 1988), uglavnom govore o ćudima građanskog rata.


NASTAVIĆE SE

---