-Piše: Borivoje Ćetković

I prije nego što je dobio Nobelovu nagradu za književnost, prema mišljenju značajnih stvaralaca, Peter Handke je svojim romanima, pričama, esejima, filmskim scenarijima, putopisima zauzeo vrh svjetske književnosti na njemačkom jeziku- nagradu je dakle odavno zaslužio. Rođen je 1942. godine, kao persona non grata (kako je sam za sebe rekao), otac mu je bio bankarski činovnik, stacioniran kao njemački vojnik u Koruškoj, inače oženjen, pa se njegova majka Slovenka, prije njegovog rođenja, udala u Berlinu za A.B. Handkea. Zahvaljujući majci, zavolio je njenu domovinu Jugoslaviju i ta njegova velika ljubav odnosila se i na Sloveniju sve dok nije izašla iz SFRJ- od tada prezire majčinu matičnu zemlju. Poštovaoci Handkeovog djela ističu njegove originalnie filozofske stavove, rijetko intelektualno poštenje, borbenost, i dodali bi, njegovu doslednost. U svojoj borbi protiv laži i manipulacija zapadne propagande, austrijski nobelovac se po sopstvenom priznanju, sjetio Servantesa, slavnog španskog pisca, koji je u zatvoru napisao besmrtno djelo „Don Kihot”. Glavni junak istoimenog Servantesovog romana je idealista, altruista, sanjar i simbol sukoba dva svijeta- onog realnog i onog kojem težimo. I Handke je nepopravljivi sanjar i idealista i on se bori protiv „vjetrenjača”, to jest protiv zapadnog novinarstva, zapadne „demokratije”, zapadnog načina života i mišljenja, protiv svega što moćnici Zapada rade, mada i sam kaže da ne zna šta je Zapad.

I prije nego što je dobio Nobela, a danas pogotovo, objekat je grube klevete, denuncijacije zbog svog odnosa prema Jugoslaviji, presjedniku Miloševiću i Srbiji. Dodjeljivanje Nobelove nagrade za književnost izazvalo je pravu histeriju u BiH i na Kosovu, ali i u zapadnoj Evropi i SAD. Zapad, Albanci i Bošnjaci traže da se Handkeu oduzme nagrada, osporavajući mu tako pravo na različito mišljenje- pravo koje mu je Nobelov komitet ispoštovao. Zamjerali su mu što je uvažavao Miloševića, posjećivao ga u Hagu, i govorio u Požarevcu na njegovoj sahrani. Handke ga je branio kada su ga svi napustili, i gotovo svi izdali 2000. godine. Razlog da dođe na grob predsjednika SRJ obrazložio je „potrebom da bude blizak Jugoslaviji, blizak Srbiji, blizak Slobodanu Miloševiću”.

Zapadnjaci velikog pisca i čovjeka satanizuju zbog eseja „Pravda za Srbiju” (1996), njegovog mišljenja da za rat u BiH nije kriva samo srpska strana, i što je početkom NATO napada na SRJ došao u Srbiju i nazvao agresiju kriminalnim činom. Odbacio je i laži zapadnih medija da je Milošević „balkanski diktator i kasapin”, tvrdio je da nije nacionalista i da je želio da sačuva Jugoslaviju.

Handke nije novinar, istoričar, političar, već je svjedok svoga vremena i hoće da kaže istinu i ima ono što nedostaje Zapadu- ima intelektualno poštenje. On je prijatelj ne samo Srba, već i svih naroda koji su žrtve američkog neoimperijalizma- veliki borac za Pravdu, Istinu i Slobodu.

I šef Socijaldemokratske partije Austrije (SPO) David Štokinger s poštovanjem govori o nobelovcu, ističući da je „poslednjih decenija jedan od malobrojnih koji je pisao protiv imperijalnog mejnstrima i koji je stao na stranu napadnutih kada je to bilo politički nekorektno.... Zbog toga mu je pripisano da je srbofil....On svoj stav u životu nikada nije promijenio... Zbog toga su mu oduzete i neke nagrade, a neki pozorišni komadi skidani sa repertoara. Duboko u duši on je uvijek ostao Jugosloven”.

Handke je ponosan na ono što je uradio protiv rata- a uradio je mnogo. Svoju humanu misiju našao je u traženju ljudi koji se razumiju i spajaju narode. Traži, dakle, ne one koji razdvajaju, sukobljavaju, već one koji mire, zbližavaju - i u tome je njegova veličina kao čovjeka i pisca.

---