- Piše: Borivoje Ćetković

Na proslavu je novi samodržac pozvao i mitropolita Amfilohija da mu svojim prisustvom uveliča svečanost obilježavnja 13. jula, Dana državnosti i opštenarodnog ustanka. Ako je i od njega - mnogo je, poslije onakve priče o SPC, o Mitropoliji crnogorsko- primorskoj i mitropolitu. Da diktator ima ono što nema, a za šta su stari Crnogorci davali život i slobodu, to jest obraz, ne bi ni pomislio da zove Amfilohija na svečanost. Mitropolit mu je odgovorio, zahvalio na pozivu, napomenuvši da su mu dobro poznati razlozi njegovog nedolaska.

„Blagodareći Vam na pozivu na prijem povodom obilježavanja velikog i značajnog datuma za našu zemlju- dana međunarodnog priznanja Knjaževine Crne Gore i opštenarodnog ustanka protiv nacifašizma- 13 jula, čestitam Vam praznik želeći da Bog ukrijepi naš narod i blagoslovi Crnu Goru da svi zajedno istrajemo na putu kojim su išli kralj Nikola, koji se izborio za međunarodno priznanje nezavisnosti borbom protiv vjekovnog okupatora, i ustanici koji su se podigli protiv nacističke ideologije, zla i stradanja. Žao nam je da ne možemo lično da pristvujemo prijemu, iz Vama dobro poznatih razloga”, piše u čestitki.

Čestitka je pisana u hrišćanskom duhu pomirenja s nadom i vjerom u Boga „da svi zajedno istraje(mo) na putu kojim su išli kralj Nikola… i ustanici koji su se podigli protiv nacističke ideologije, zla i stradanja”.

Želeći da se smire strasti i u nadi da će se suveren dozvati pameti i da će hajka na Mitropoliju crnogorsko – primorsku i mitropolita prestati, u čestitki nije eksplicitno pomenut antiseparatistički karakter Trinaestojulskog ustanka i velika sličnost ove današnje gospodareve, natovske Crne Gore s onom dvanaestojulskom, fašističkom Crnom Gorom Sekule Drljevića. Crnogorski ustanici, njih 32. 000 (gotovo svi koji su mogli da nose pušku) ustali su u zoru 13. jula 1941. protiv fašističkog okupatora i njegovih slugu crnogorkih zelenaša sa jasnim političkim i vojnim ciljem da se sruši petrovdanska, fašistička tvorevina zvana nezavisna Crna Gora. Separatisti, politički naslednici dvanaestojulskih zelanaša, uporno prećutkuju činjenicu da je povod ustanka bio Petrovdanski sabor i stvaranje marionetske države, i da ustanici nijesu ništa znali o njegovim pripremama. To su drske, bezočne laži. Znali su svi u Crnoj Gori: i komunisti i oficiri bivše jugoslovenske vojske i običan narod, da su se od prvog dana kapitulacije Kraljevine Jugoslavije, crnogorski fedaralisti, zelenaši, odmah po ulasku fašista u Crnu Goru, stavili njima na uslugu. Dakle, ustanak je imao antifašistički, ali i antiseparatistički, jugoslovenski karakter- niko od ustanika 13. jula nije ni pomislio na nezavisnu Crnu Goru. U ovoj današnjoj, gospodarevoj nezavisnoj Crnoj Gori negirana je borba ustanika za oslobođenje i obnovu Jugoslavije, kao federativne republike i u njenom sastavu Republike Crne Gore.

Čitajući „Glas Crnogorca” od 13. jula 1941. godine, koji na prvoj strani objavljuje veliku sliku „blaženopočivšeg Nikole I kralja Crne Gore”, možemo zaključiti da između Drljevićeve i gospodareve Crne Gore postoje mnoge dodirne tačke- ima jedna nit koja ih spaja u nerazdvojivu cjelinu. Optužbe zelenaša iz 1941. godine i danas se ponavljaju. Pomenimo Drljevićevu tešku optužbu na račun Srbije. „Iako je Crna Gora u novostvorenoj državi skoro četvrt vijeka ponižavana i ugnjetavana (od Srbijanaca naravno), izdržala je i uz pomoć oružane snage fašističke Italije, uspostavljena je kao slobodna, suverena i nezavisna država. Na samom početku Prvog svjetskog rata srpski oficiri za vrijeme cijeloga rata pripremaju uništenje crnogorske države, da bi pri kraju 1918. godine srpska vojska...i okupirala Crnu Goru”. Aktuelno je i Drljevićevo zelenaško viđenje Podgoričke skupštine. „Pukovnik, komandant okupacionih trupa pozvao je izvjestan broj srpskih agenata u Podgoricu i proglasio ih Velikom narodnom skupštinom. Među njima je bio ne mali broj srbijanskih džavljana. Oni su izglasali rezoluciju, koju je napisala srpska vlada na Krfu i kojom se prihvaća okupacija Crne Gore proglašenjem pripojenja Crne Gore Srbiji”. Tako je klicao dr Sekula Drljević 1941. godine, a njegove riječi danas ponavljaju „suverenisti”: predsjednik države, premijer, predsjednik skupštine, dvorski „istoričari”, pisci, publicisti, „borci” – zelenaši i brojni obožavaoci lika i djela starog i novog gospodara.

---