Novo izdanje časopisa za srpski jezik, književnost i kulturu „Slovo”, posvećeno 200-godišnjici od objavljivanja Srpskog rječnika Vuka Stefanovića Karadžića, okupilo je prije dvije večeri brojnu publiku u knjižari Matice srpske u Podgorici. O časopisu koji već petnaest godina istrajno objavljuje NVO Aktiv profesora srpskog jezika i njiževnosti Nikšić govorili su prof. dr Jelica Stojanović, mr Jelena Gazdić, pjesnik Radinko Krulanović, glavni urednik „Slova” prof. Veselin Matović, a u temu uveo nas je mr Milorad Durutović. On je naglasio da sabiranjem antologijskog izbora tekstova posvećenih naučnom i književnom radu Vuka Karadžića na jedno mjesto prof. Matović skreće pažnju na potrebu ponovnog čitanja, „ali ne zarad preispitivanja Vukove djelatnosti, već zarad markiranja svega što bi institucije i obrazovni sistem Crne Gore najradio zabranio i sakrio”.
Vukov Srpski rječnik jedna je od najbitnijih i najveličanstvenijih srpskih knjiga, a „Slovo” je po mnogo čemu, kako je ocijenila dr Stojanović, jedinstven časopis na prostoru Crne Gore, a i šire. Jer, je postao „svjedokom jednog vremena kada se silom i uz moć može uništiti istina i nauka, i falsifikovanje nasljeđe”. Časopis „Slovo” je već odavno postao prepoznatljivo, kako raznovrsnošću tema i problema kojima se bavi, tako i dubokom analitičnošću, polemičkim tekstovima, zalazeći u suštinske probleme srbistike, tradicionalnih i savrmenih kretanja i tokova književnosti, kulture, a i mnogih drugih oblasti, sa zdravom i dubokom kritičnošću, istakla je dr Stojanović.
– Ono što se čini u Crnoj Gori unazad 15 godina, koliko i izlazi ovaj časopis, ravno je duhovnom zločinu. A to je mogao da na pravi način zabiljži, posvjedoči, zapiše, prokomentariše, onaj ko je imao snage, znanja i hrabrosti – „Slovo” i Aktiv profesora srpskog jezika. Ko samo prati ono što nam je donosilo i donosi „Slovo” jasno mu je kako se pokušava da se brišu i zbrišu vjekovi, kako se fabrikuje i piše lažna istorija, potiskuje i zabranjuje istinski i iskonski jezik prostora današnje Crne Gore - srpski, kome se mijenja ime, eksperimentiše se sa naukom, mijenja norma i njen kontinuitet, izopštava vjekovno pismo ćirilica, a natura se nešto što nije tradicija i nasljeđe, te se ugrožavaju ljidska prava, unižava se čovjek – rekla je prof. dr Jelica Stojanović.
Uprkos otkazima, diskriminaciji u svim sferama društva, i nastojanja režima da razapne srpski jezik, u Crnoj Gori ima onih koji su ostali na strani istine i nauke, kao i sve one koji misle i slijede Vukove stavove, kazala je mr Jelena Gazdić. Jedni od njih su upravo otpušteni profesori srpskog jezika koji su 2004. pokrenuli časopis pod nazivom „Raspeće jezika srpskog”. Nagrada Matice srpske i Vukova nagrada, kojima je redakcija „Slova” nagrađena zbog truda na očuvanju srpskog jezika, služi kao opomena, kao podsjećanje zvaničnoj Crnoj Gori koja je odlučila da prećutkuje Vuka Karadžića „istog onog Vuka koji je rekao da mu je Crna Gora sto put draža od rodnog Jadra”. Takvu Crnu Goru koja slijedi vukovske principe predstavljaju oni čija su se imena i tekstovi našli među koricama „Slova” - „značajni vukovi sljedbenici, obnovitelji, branitelji vukov(sk)og programa”, poručila je ona.
„Da nije bilo Vuka ne znam da li bi bilo srpskog jezika, da nema profesora Veselina Matovića, već sam siguran, ne bi bilo `Slova`”, utvrdio je jedan od članova redakcije ovog časopisa, pjesnik Radinko Krulanović. On je, između ostalog, podsjetio da nas 54. izdanje „Slova” „sjeća na bitno, na temelje, da nikad ne smijemo zaboraviti put do kuće, ne smijemo zaboraviti svoju kuću - a to su jezik, rod, logos, slovo”.
Na kraju publici se obratio i urednik „Slova” prof. Veselin Matović koji je istakao da već dvije decenije traje histerija režima koja iz svijesti mladih i dolazećih generacija istiskuje ime i djelo Vuka Karadžića. On je podsejetio da u protekle dvije decenije vlast nije obilježila ni jedan datum vezan ime Vuka Karadžića, pa tako ni štampanje knjige „Crna Gora i Crnogorci” 1837. godine. Prećutkuje se i 200 godina Srpskog rječnika, djela koje je po riječima akademika Pavla Ivića „kao prekretnica, kao polaganje temelja” odigralo najveću ulogu u istoriji srpske kulture, naglasio je, između ostalog, Matović.
Redakciju „Slova” pored Matoviča i Krulanovića čine i profesori srpskog Vesna Todorović, Radmila Mitrić Matović, Boris Jovanović i Milojko Pušica. „Slovo” je nastalo 2004. godine kao izraz otpora grupe nikšićkih srednjoškolskih profesora nasilju nad imenom srpskog jezika u Crnoj Gori. Prvih šest brojeva izišlo je pod imenom „Raspeće jezika srpskoga”, a od avgusta 2006. izlazi pod današnjim imenom.S.Ć.