Od prošle godine, kada je Fitosanitarna inspekcija proglasila čitav Herceg Novi zaraženom zonom, procijenjeno je da je polovina fonda palmi koje pripadaju vrsti „feniks kanaris” zaraženo crvenim surlašem i praktično izgubljena.
Ukoliko se uzme u obzir da je 360 palmi koje se nalaze na javnim površinama pod ingerencijom Stambeno- komunalnog preduzeća, te da preko 1.000 njih raste po privatnim dvorištima, onda su više nego vidljive razorne razmjere pošasti koja je ,,uplivala” u Novi, koji je nekada nosio epitet grada cvijeća i zelenila.Stabla bez krošnji uperena ka nebu, poput crnih čioda, kako izgedaju palme nakon dendrohirurgije, ali i one klonulih i otpalih grana, prizori su koji se vide na svakom koraku i koji više od riječi govore koliko se mijenja mediteransko lice grada.
Prave razmjere štete ne znaju ni u Stambeno- komunalnom preduzeću.
Jasmina Konjević, v.d. direktora tog preduzeća, kazala je da je surlaš pojačao napad i da očekuje veću pomoć Fitosanitarne uprave.
-Herceg Novi je poslednji pogođen od primorskih opština. U Ulcinju su maltene ostali bez ,,feniksa”. U Tivtu i Budvi je lani bilo napada kakve trenutno imamo ovdje. Dendrohirurgija je u minulih 20 dana odrađena na preko 30 palmi. Sva tretiranja smo uradili u skladu sa uputstvima Fitosanitarne uprave, ali jednostavno nisu urodila plodom. Očekujem konkretnu pomoć od njih, tim prije što jedan fitosanitarni inspektor nije dovoljan, i on ne može da obiđe, pregleda i ispiše toliko naloga, kazala je Konjevićeva.
Ona je naglasila da su detektovali nekoliko zona u gradu, od kojih se surlaš koncentrično širi, te da je najteža situacija na Savini i u Bijeloj. Dosad, iako su podaci neprecizni, zaraženo je oko 50 odsto fonda palme ,,kanaris feniks’’, a dodatno otežavajuću okolnost predstavlja tretiranje palmi koje zahtijeva odgovarajuće meteo uslove.
-Previše toplo vrijeme, kakvo smo imali, nije dobro za dendrohirurgiju, jer se prilikom tog zahvata štetnik brzo razleti. Za uspješnu dendrohirurgiju potrebno je sačekati hladno vrijeme, što je nemoguće, jer se surlaš brzo širi. Tokom sezone kiša nije moguće raditi dendrohirurgiju, naglasila je ona.
Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove poziva lokalne uprave na primorju da preduzmu hitne korake u sprovođenju fitosanitarne mjere – uništavanje palmi napadnutih crvenim palminim surlašem. Takođe, uprava poziva sve vlasnike palmi da izvrše hitan hemijski tretman svih vrsta palmi na primorju, s obzirom na to da je na osnovu pregleda feromonskih klopki na prisustvo crvenog surlaša u više primorskih opština konstatovano značajno povećanje broja imaga u klopkama, u odnosu na prethodni pregled.
Kako saopštavaju iz uprave, za efikasno sprovođenje fitosanitarnih mjera u borbi protiv palminog surlaša presudno je da lokalne uprave odreaguju brzo i efikasno, pokazujući odgovoran odnos prema problemu palminog surlaša koji narušava pejzažni ambijent u primorskim sredinama.
–Apelujemo na organe lokalnih samouprava da mjere uništavanja napadnutih palmi sprovedu, kako na javnim površinama, tako i kod fizičkih lica, jer jedino ako se mjere sprovedu duž čitavog primorja možemo očekivati bolje rezultate i suzbiti širenje štetnog organizma na najmanju moguću mjeru. Na ovaj način, stvorićemo uslove da infestacioni potencijal palminog surlaša svedemo na minimum za narednu godinu. Dodatno, eliminišu se i bezbjednosni rizici po stanovništvo, s obzirom na opasnost od obaranja stabala usljed jakih vjetrova koji su česta pojava na primorju – navode iz Uprave. K.Matović


Hitno obaviti hemijski tretman

-Imajući u vidu vremenske uslove i činjenicu da je primijećena velika aktivnost imaga (registrovan masovan let u okolini klopki), iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, apeluju na sve vlasnike palmi da obave hitan hemijski tretman svih vrsta palmi na cijelom primorju. Za tretiranje treba koristiti preparate na bazi dimetoata ili hlorpirifosa. Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja sa Upravom za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove pružiće lokalnim upravama na primorju stručnu podršku, navodi se u apelu.