-Šljiva se najčešće orezuje u martu. Prema riječima Rajka Grozdanića, diplomiranog ing. poljoprivrede u Savjetodavnoj službi za biljnu proizvodnju u Nikšiću, kod „požegače” odstranjuje se višak unutrašnjih grana. Spoljašnje grane se obično ne diraju, osim ukoliko nijesu suve ili polomljene.
- Prilikom proređivanja grana treba biti umjeren, jer jača rezidba kod „požegače” utiče na smanjenje prinosa. Važno je napomenuti da se grane i mladari kod ove sorte ne smiju prekraćivati jer se time smanjuje rodni potencijal. „Stenlej”, „čačanska rodna” i „čačanska ljepotica” su sorte koje traže oštriju rezidbu jer imaju sklonost ka zametanju velikog broja pupoljaka. Sav višak unutrašnjih grana se odstranjuje, a spoljašnje grane se prekraćuju – napominje on.
Na starijim stablima koja su neadekvatno orezana obično se rodni elementi nalaze na periferiji krune pa je neophodno da se pravilnom rezidbom spriječi premještanje vegetacije na vršni dio krune ili grana. To se postiže jačim skraćivanjem grana i grančica pri vrhu pri čemu se vodi računa da se osnovne grane ne ogole. Rodni elementi šljive Šljiva rađa na mješovitim rodnim grančicama, dugim rodnim grančicama, kratkim rodnim grančicama, kopljastim izraštajima i majskim kiticama. Način rezidbe šljive u rodu zavisi i od toga na kojem tipu rodnih grančica radja određena sorta šljiva. „Požegača”, „stenlej”, „čačanska ljepotica” i „čačanska rodna” rađaju pretežno na kratkim rodnim grančicama i kopljastim izraštajima koji su se obrazovali na dvogodišnjem i starijem drvetu. Pri rezidbi treba ostaviti i određen broj jednogodišnjih nerodnih grana na kojima će se razviti kratko rodno drvo. Orezivanje obično počinje odozgo pa naniže, tako što se prekraćuje najviša skeletna grana i pri prekraćivanju se ostavlja jedna spoljna grančica na vrhu, kaže Grozdanić.
On naglašava da sve suve, povrijeđene i polomljene grane, vodopije i grane koje rastu u unutrašnjosti krune treba odsjeći do osnove.
- Ukoliko su neke grane jače razvijene i postoji tendencija da nadjačaju sekundarne ili primarne grane, treba ih više skratiti. Ako u krošnji postoji neka praznina onda tu treba ostaviti vodopiju, ali se ona mora poviti da ne bi bila previše bujna. Od rodnih grančica najprije se uklanjaju stare i izrođene, zatim tanke, zasijenjene a ukoliko ima previše mladih rodnih grana one se moraju prorijediti, kako bi se napravio bilans između generativnog i vegetativnog dijela i omogućilo formiranje rodnih elemenata za narednu godinu - kaže Grozdanić.
Podmlađivanje je veoma značajna agrotehnička mjera koja se često koristi u ekstenzivnom šljivarstvu. Osnovni cilj ove mjere je da se rezidbom odstrane stari i dotrajali djelovi krune i da se podstakne redovan vegetativni porast. Podmlađivanje je delikatna operacija i trerba joj prići sa puno pažnje, opreza i znanja. Treba ga obavljati postupno, tokom dvije, tri godine.
Bez podmlađivanja nema obnove skeleta krune, nema formiranja novog rodnog drveta a samim tim ni redovnih prinosa, odnosno roda. Osnovni pokazatelji da treba pristupiti podmlađivanju šljive su slab vršni prirast, početak sušenja produžnica ramenih grana, ogoljavanje donjih djelova ramenih grana a isto tako ako je kruna oštećena usled lomljenja grana pod teretom roda, snijega, oluje i slično. Pod podmlađivanjem vodilicu i ramene grane treba skratiti do neke pogodne grane koja će preuzeti ulogu vodilice, a ramenih grana do zauzimanja željenog položaja u prostoru. Presjeci koji se prave ne bi trebali biti veći od 10 cm u prečniku, dok presjeci do 5 cm u prečniku brže zarastaju. Veće rane treba obavezno zagladiti oštrim nožem i zaštititi kalem voskom.
Takođe, šljive treba obilno đubriti, štititi od bolesti i štetočina i navodnjavati. Podmlađivanje šljiva, najbolje je obaviti, tokom januara i februara, savjetuje Grozdanić.
L.N.


Podmlađivanje

Uspjeh podmlađivanja zavisi i od njege koju je neophodno sprovesti posle ove operacije. Stablo šljive i ramene grane treba zaštititi krečenjem od uticaja sunca i mraza. Ova mjera ima za cilj da se spriječi prekomjerno zagrijavanje stabla i ranije kretanje vegetacije a ujedno je i dezinfekciono sredstvo sa kojim se štiti stablo i ramene grane od parazita.