Propaganda je često sluga ekonomskih interesa, čak i kada su naizgled ratni sukobi u prvom planu. U novom milenijumu postoje brojna svjetska krizna žarišta i neuralgične tačke, sa regionalnim vojnim sukobljavanjima, koji imaju velike posledice i destabilizuju cjelokupan svjetski ekonomsko-politički sistem. U takvim okolnostima, a zarad geopolitičkog prestiža i ekonomskog profita, sve je dozvoljeno. To ne znači da se razmišlja o nekoj globalnoj vojnoj opciji ili oružanoj konfrontaciji, jer bi to bilo pogubno za sve, ali se ide onoliko daleko dokle se smatra da je moguće bez kritičnih rizika. To znači: politički, ekonomski, propagandni, informacioni i psihološki pohod na izazivače postojeće, višedecenijske globalne hegemonije u svjetskim odnosima. Sa druge strane se geopolitički izazivači grupišu u ekonomske i vojne saveze, tražeći restrukturiranje postojećeg globalnog političko-finansijskog ustrojstva u kojem bi, osim dominantno jednog, nužno moralo da se prihvati postojanje više globalnih centara moći. Pri čemu se masmediji kao sredstvo upotrebljavaju u širokom spektru od strane svih zainteresovanih strana. Vrši se vještačka, nasilna medijska i politička homogenizacija koja ne dozvoljava nikakvu profesionalnu autonomiju, već uniformnost i poslušnost, dok u regionalnim okvirima, i graničnim žarištima, vodeći geopolitički igrači permanentno nastoje da se u kriznim situacijama, (između sukobljenih država i entiteta u svijetu) – nametnu kao treća strana koja prisvaja neka izuzetna ovlašćenja u tom procesu. Takav antagonizam koji se javlja na političkom, ekonomskom, kulturnom i medijskom polju, ima svoje implikacije i na države koje se nalaze na periferiji od sukobljenih geopolitičkih centara, ili na spoju i dodiru njihovih interesa. Savremena geopolitička matrica bi se mogla svesti na to, da: koliko ste jaki (vojno, ekonomski), toliko ste u pravu (u međunarodnim odnosima). U istorijskoj retrospektivi, saglasno činjenicama, argumentovano se može ocijeniti da živimo u „interesantnim vremenima”: epohi zalaska i opadanja dominacije određene civilizacije, koja je bila nekoliko poslednjih vjekova globalni centar i žarište geopolitičkih, ekonomskih, naučnih, tehnoloških i ideoloških uticaja na ostatak planete. Takođe je evidentan ogroman uticaj masovnih medija i medijskih platformi, koji su postali moćno sredstvo u (geo)političkim sukobima, od unutrašnjih prilika jedne države pa do globalnog nivoa. Nalazeći se na dodiru civilizacija, religijskih uticaja, na granici kontinenata i različitih kultura – region jugoistočne Evrope je vjekovima predstavljalo prostor za sukobljavanje interesa Velikih sila. Novi milenijum je donio novi, dominantni oblik geopolitičkog sukobljavanja i širenja političkog uticaja u formi geoekonomije. Region se nalazi u zoni sukobljenih geopolitičkih interesa, a balkanske države se nalaze pod snažnim političkim, ekonomskim i vojnim pritiscima. Kao poligon za hibridno i proksi (posredničko) ratovanje. U knjizi „Homo Deus”, o „kratkoj istoriji sutrašnjice”, Yuval Harari opisuje svijet promjena kojima i mi danas svjedočimo: automatizaciju, robotizaciju, uvođenje vještačke inteligencije, primjenu nanotehnologije u medicinske svrhe, prestanak potrebe za mnogim zanimanjima. Ljudi današnjice veliki dio vremena provode u virtuelnom svijetu, tako da na kraju stiču utisak kao da zaista žive te priče koje grade na društvenim mrežama. U tehnološkom društvu dolazi do poremećaja vjekovima ustaljenih tradicionalnih vrijednosti i do rastakanja porodice kao stubova tradicionalnog društva. Globalistički projekti, koji teže planetarnoj dominaciji, postavljaju temelje za distopijsko društvo sjutrašnjice. Vremenom jača antagonizam ljudskih neograničenih potreba, ambicija i želja, sa jedne, i ograničenih resursa sa druge strane. Želja i cilj mi je da multidisciplinarnim pristupom i kvantitetom činjenica ukažem, naravno iz svoje vizure – na aktuelni svijet, realnost u kojoj živimo. Na svijet kontrolisanog haosa, hibridnog ratovanja, svijet masmedijske realnosti, regionalnih sukoba, ekonomskih ratova, ekoloških i migracijskih problema, svijet sve veće disproporcije bogatih i siromašnih. Svijet promjena.

Piše: dr Radenko Šćekić

(KRAJ)

---