Mnogim Njemcima se proteklih mjesec dana udarne vijesti čine kao da je u pitanju dan mrmota. Bezmalo svaki dan udarne vijesti čini neka nova manja ili veća korupcionaška afera u koju su uključeni poslanici iz redova demohrišćanskog bloka (CDU–CSU) kancelarke Angele Merkel. Samo su cifre u eurima različite – dvanaest puta 9.999 eura, 250.000, 660.000, 997.000, 1,2 miliona, 11 miliona...

Zbog svega toga, bezmalo svaki dan neki poslanik Bundestaga da ostavku samo šest mueseci prije kraja mandata, dok nemali broj njih odustaje od ulaska u trku za novi saziv njemačkog saveznog parlamenta.

Ove afere, uz zamor višemjesečnim mjerama zatvaranja i narastajuće nezadovoljstvo zbog loše organizacije vakcinacije protiv korona virusa, doprinijele su da CDU–CSU doživi dramatičan pad podrške među biračima – od podrške koja je dolazila do 40 odsto u toku prošle godine svela se na tek 25 odsto, prema poslednjem istraživanju instituta Kantar, urađenom za nedjeljno izdanje Bilda. Istovremeno, Zeleni bilježe podršku od 23 odsto, socijaldemokrate 17, liberali i Alternativa za Njemačku po 10 a Ljevica devet odsto.

Ono što iz dana u dan šokira njemačku javnost jesu otkrića da su brojni poslanici CDU–CSU naplaćivali „masne” provizije od kompanija koje proizvode maske, a koji su bez tendera dobijali narudžbine od saveznih i pokrajinskih ministarstava zdravlja i unutrašnjih poslova na čijem čelu su upravo kadrovi CDU–CSU.

Da poslanici i visokopozicionirani političari CDU–CSU nisu samo zarađivali na maskama, posvjedočilo je i otkriće Zidojče cajtunga da je bavarski političar Peter Gauvajler od jednog njemačkog milijardera za konsultanske usluge dobio više od 11 miliona eura.

Osim toga, postavilo se i pitanje uticaja bogatih sponzora, koji su 12 mjeseci svakog mjeseca za učešće na večeri sa saveznim ministrom zdravlja Jensom Španom plaćali po 9.999 eura – tačno jedan euro manje nego što je iznos za koji postoji zakonska obaveza da se evidentira ime i prezime stranačkog donatora.

Ministar Špan je došao u fokus medija i zbog toga što je otkriveno da je njegovo ministarstvo prošle godine bez tendera dodijelilo privatnim kompanijama 210 ugovora ukupne vrijednosti od čak 4,6 milijardi eura. Pandemija je nalagala da se suspenduje obaveza raspisivanja tendera, ali opozicione vođe insistiraju na detaljnom izvještaju jer sumnjaju na korupcionaške poslove.

Sumnje je pojačalo otkriće da je vila u Berlinu, koju je ministar Špan sa svojim mužem kupio u julu 2020, koštala čak 4,125 miiona eura. Štaviše, otkriveno je i da je Španovo ministarstvo kupilo 570.000 maski od kompanije „Burda”, a na čelu „Burdine” kancelarije u Berlinu je upravo njegov muž Danijel Funke.

I ministarstvo i „Burda” tvrde da su maske kupljene po tržišnoj cijeni te da Funke ni na koji način nije bio uključen u taj posao.

Kolega iz CSU Tobijas Ceh, koji je radio za partiju bivšeg makedonskog premijera Nikole Gruevskog, vratio je svoj mandat i dao ostavku na sve partijske funkcije zbog „mogućih sukoba interesa”.

Nakon otkrića nedjeljnika Špigl da je Ceh uporedo sa svojim poslaničkim poslom bio i savjetnik i promotor nekadašnjeg šefa VMRO–DPMNE u predizbornoj kampanji, ovaj bavarski poslanik je javno priznao ovaj angažman, rekavši „da bi sa sadašnje vremenske distance drugačije procijenio te dodatne aktivnosti iz 2016. godine te da ih ne bi obavljao”.

Špigl je otkrio da je Cehova konsultantska firma dobila desetine hiljada eura honorara za pi-ar aktivnosti za tadašnjeg makedonskog premijera, koji je kasnije osuđen zbog naručivanja nasilja nad političkim protivnicima.

Osim toga, Ceh je kao poslanik Bundestaga učestvovao i na predizbornom mitingu VMRO–DPMNE, a zasad ostaje neodgovoreno pitanje da li je Zeh Gruevskom i ugovarao sastanke sa njemačkim političarima, uključujući i bivšeg šefa CSU Horsta Zehofera, koji je bio ministar unutrašnjih poslova, a sada je ministar građevine.

„Cehovo povlačenje je jedini ispravan korak. Logično je spriječiti štetu CSU”, izjavio je generalni sekretar CSU Markus Blume.

Uprkos brojnim ostavkama, predizborna šteta za CDU–CSU je, sudeći prema istraživanjima javnog mnjenja u Njemačkoj, neizbježna.

(RTS)

---

Rejting CDU u padu
Poslednja anketa, koju je za nedjeljno izdanje Bilda uradila agencija Kantar, pokazala je da CDU–CSU uživa tek 27 odsto podrške, slijede Zeleni sa 22, SPD sa 17, liberali i Alternativa za Njemačku sa po 10 odsto i Ljevica sa 8 odsto.

Ovakav raspored snaga jasno ukazuje da je, osim koalicije demohrišćana i Zelenih, moguća i takozvana semafor-koalicija te da sve zavisi od Zelenih, koji bi zapravo mogli da budu presudni igrač koji će dobiti kancelarsku fotelju.

Pad popularnosti CDU-a dobrim dijelom je podstaknut i nezadovoljstvom građana kako je vlada Angele Merkel postupala u toku drugog talasa pandemije, kao i zamorom od višemjesečnog zatvaranja javnog života kao i brojnih ograničenja privatnog života.