Nerazumijevanje između Rima i Brisela se nastavlja, a Evropska unija je jasno i glasno poručila da za Italiju nema budućnosti van zone eura.
Evropska komisija, zakonodavna vlast EU, i Italija već neko vrijeme vode raspravu o finansijskim planovima Rima za 2019. godinu, nakon što je nova vlada odlučila da poveća javnu potrošnju u narednim godinama.
U svojim planovima za 2019, Rim je najavio da će povećati javni deficit na 2,4 procenta BDP-a, tri puta više od onoga što je obećala prethodna vlada. Međutim, uzimajući u obzir sve nove politike koje Rim želi da primijeni, Evropska komisija je saopštila da će italijanski deficit u 2019. godini u stvari biti 2,9 odsto, što je blizu granice EU od 3 odsto.
Evropska komisija je ranije saopštila da se ne brine samo o deficitu budžeta Italije, već uglavnom za njen strukturni deficit (što isključuje stanje privrede). Odstupanje od evropskih fiskalnih pravila moglo bi da stavi italijanske finansije pod strožu pažnju Brisela, pa čak i pod određena ograničenja. Čak bi mogli da potpadnu i pod takozvani postupak prekomjernog deficita (EDP), koji ima za cilj da pomogne zemljama da poprave svoje finansije.
– Predviđa se da će u 2020. godini državni deficit dostići 3,1 procenat BDP-a – navela je Evropska komisija, upozoravajući da bi rizici povezani sa tržišnim reakcijama potencijalno mogli pogoršati te prognoze.
Prihodi od italijanskih obveznica porasli su od maja, nakon što su dvije populističke partije udružile snage i formirale novu vladu. Oni žele da ispune ključne obećanje iz kampanje, poput relaksiranje poreza i prethodno planiranih rezova penzija. Povećanje prinosa obveznica u suštini znači da investitori postaju oprezniji u pogledu kreditiranja italijanske vlade.
Evropska komisija nije saglasna sa troškovima koje Rima planira za naredne godine i zatražila je od Italije da do 13. novembra dostavi novi nacrt budžeta. Italijanski ministri, međutim, poručuju da neće promijeniti svoje ekonomske planove.
„Budžetski rat” centrale EU i Rima je pokušaj evropske administracije da se obračuna sa „italijanskom pobunom” i Mateom Salvinijem, potpredsjednikom Vlade i liderom evropskih EU skeptika, procjenjuju portali za političku analitiku.
Namjera italijanskih vlasti da naprave državni budžet bez nepopularnog penzionog zakona i bez sredstava za veliki broj migranata (do sada je izdvajano više od 24 miliona ezra svakog dana) u Briselu je dočekana na nož. Komesar EU za ekonomiju i finansije Pjer Moskovići odbacio je italijanski budžet i naredio Rimu da napravi novi do 13. novembra.
Mnogi ekonomski portali napominju da je ovo italijansko prekoračenje budžeta prema briselskim kriterijumima sasvim malo u odnosu na neka druga prekoračenja. Ranije su Rimu opraštana mnogo veća prekoračenja, pa je tako nekadašnjem premijeru takozvane ekspertske vlade Mariju Montiju dozvoljeno prekoračenje od 2,9 odsto, a ljubimcu Brisela Mateu Renciju i tri odsto.
Sadašnje italijanske vlasti, koje čine Salvinijeva Liga za sjever i Pokret Pet zvjezdica, ističu da je Brisel dozvoljavao sve onima koji su uništavali radnička prava, smanjivali socijalna davanja, uvodili tešku reformu penzionog sistema i davali veliki novac za migrante.
Komesar EU Moskovići poručio je da odbija budžet Italije jer on flagrantno krši evropska pravila.
Kazna za neusklađivanje budžeta sa EU je ogromna i Rimu je zaprijećeno da će morati da plati kazne od nekoliko milijardi eura.
Na sjednici evropskog parlamenta italijanski poslanik iz Salvinijeve Lige Anđelo Kioča uzeo je papire iz Moskovićijevih ruku, skinuo svoju cipelu i lupao njom tokom obraćanja.
– Ako vi gazite naša prava, onda mi brišemo cipele o vaša dokumenta – poručio je on.
Lideri Pokreta Pet zvjezdica, koalicionog partnera u Vladi Italije, pitaju koga uopšte predstavlja Moskovići.
–Građani neke zemlje glasaju za program, a onda Brisel iz inata stavi veto na njegovu realizaciju. Ima li smisla onda uopšte organizovati izbore? Ko vlada Italijom – njena vlast ili briselske tehnokrate – pitaju iz vladajućeg pokreta.
U Briselu sadašnju italijansku vlast smatraju centralom pobune, uz Mađarsku sa Viktorom Orbanom na čelu, te poljskim i austrijskom vlastima.
Njemački nedjeljnik „Špigl” optužio je italijanske vlasti da žele da sruše euro i unište evropski monetarni sistem, a na naslovnoj strani pisalo je - „Ucjena” i „Italija napada”.
Kao odgovor stigla je karikatura s nekih nezavisnih sajtova (mnogi zvanični italijanski mediji ne podržavaju Vladu u Rimu, već Brisel). Na karikaturi - odgovoru „Špiglu”, prikazana je djevojka u rimskoj togi, simbolu Republike, kako kleše skulpturu na kojoj se u prvom planu vidi ruka s nepristojnim gestom.
Od toga kako će završiti ovaj formalno budžetski, a suštinski politički rat zavisiće ne samo budućnost sadašnje italijanske vlade, već i dalje funkcionisanje EU.
Brisel bi mogao da uvede sankcije Italiji zbog predloga budžeta te države, koji je EU odbila, ali samo ukoliko dvije strane ne nađu drugo rješenje, izjavio je komesar EU za ekonomska i finansijska pitanja Pjer Moskovisi.
–Želim dijalog. Ali sankcije mogu biti uvedene ukoliko ne postignemo sporazum u okviru zajedničkih pravila – rekao je Moskovići.
On je naglasio da su sankcije uvijek neuspjeh i predložio da se dalje ide korak po korak.
Komesar EU dodao je da politika većeg javnog duga ne predstavlja prijateljski razvoj“, javio je „Sputnjik“.