-Autor: TIMOTI GARTON EŠ
Za samo pet nedjelja u Britaniji će se održati referendum o Bregzitu. Biće to naizgled izbori za Evropski parlament, a zapravo pre-referendum ili, ako volite rogobatne neologizme, preferendum. Dakle, pred nama je jednostavan zadatak: prikupiti što više glasova za stranke koje podržavaju drugi referendum o Bregzitu na kome bi se britanskim građanima omogućio demokratski izbor između postignutog dogovora o Bregzitu i ostanka u EU.
Ako manifest laburista podrazumijeva drugi referendum, onda im treba dati glas. Ali ako ostanu neodređeni, treba se okrenuti liberal-demokratima, stranci Promijeni UK, Zelenima, Škotskoj nacionalnoj partiji (SNP) ili velškom Plaid Cymru. Konačno, od raspodjele zastupničkih mjesta biće važnije reći: „X miliona ljudi glasalo je za proevropske, pro-referendumske partije, dok je samo Y miliona glasalo za pro-bregzitske stranke kao što su Ukip, nova Bregzit partija
Najdžela Faraža i konzervativci“. U ovom presudnom obračunu nema bačenih glasova. Svaki glas se broji.
Još uvijek postoji mogućnost da se torijevci, u strahu od izbornog Armagedona svoje stranke 23. maja, na poslednjem izjašnjavanju u parlamentu ipak priklone dogovoru
Tereze Mej i time spriječe ove izbore u poslednji čas, ali vjerovatnoća za to je veoma mala.
Šteta je što naše nedvosmisleno proevropske i proreferendumske partije nisu imale vremena ni političke volje da sastave jedinstvenu listu kandidata. To se desilo u Poljskoj, na primjer, gdje je višestranačka Evropska koalicija istakla impresivnu listu kandidata protiv vladajuće nacionalističke grupacije raznih poljskih Faraža.
Nova stranka Promijeni UK okuplja neke od najhrabrijih nezavisnih poslanika u nacionalnom parlamentu (gdje trenutno sjede kao Nezavisna grupa, tzv. Tigeri) i vjerovatno će imati zanimljive kandidate za Evropski parlament. To će podstaći uzbuđenje medija i birača, kao kontratežu galami oko Faražove Bregzit partije. Ali Promijeni UK (poznati i kao Čuke, po vodećem članu
Čuki Umuni) nema ništa nalik glasačkoj mašini na nacionalnom nivou, ili vojsci na terenu koju imaju liberalne demokrate, pa će njena pojava dodatno fragmentisati proevropske glasače.
Mogli biste pomisliti da to nije važno, jer su ovo izbori po proporcionalnom sistemu. Nažalost, DâOntov sistem proporcionalnog predstavljanja koji se primjenjuje u Britaniji za evropske izbore, favorizuje veće stranke na štetu manjih (čak i više nego rivalski Sent-Lagijev metod). Britanija je na ovim izborima podijeljena na izborne oblasti, pa će taj efekat biti jači što je oblast manja. Donekle tješi pomisao da će isti problem imati i Ukip i Bregzit partija.
Još ima prostora za taktičko glasanje, gdje se glasači u pojedinim izbornim oblastima okupljaju oko najjače proevropske stranke. Partije bi čak mogle prećutno podijeliti oblasti i resurse. Ali praktični efekti takvog manevra bi vjerovatno bili slabi. Dakle, od suštinskog je značaja fokusirati se na zajednički cilj, umjesto na stranke. Zaboravite mjesta i gledajte glasove. Budući da su ovi izbori u osnovi referendumsko izjašnjavanje, samo su dva broja važna: glasovi za i glasovi protiv.
Izlaznost na evropske izbore u Britaniji je uvijek niska. Poslednji put je iznosila 35,6 odsto – što još uvijek nije najniža izlaznost u Evropi – kada je glasalo oko 16,5 miliona ljudi. Ove godine evropski izbori se ne poklapaju ni sa jednim drugim izborima zbog kojih bi ljudi ionako izašli na biračko mjesto. Mnogim umjerenim pro-bregzit biračima će se činiti da su ovi izbori besmisleni, kada ćemo ionako napustiti EU. Za razliku od njih, vatreni bregziteri i vatreni Evropljani biće motivisani kao nikada prije. Možda će po prvi put ovo biti izbori koji se stvarno tiču Evrope.
Prvo što treba uraditi je registracija za glasanje. Krajnji rok ističe za manje od tri nedjelje, 7. maja. Izborna komisija je nedavno tvitovala da se jedna od tri osobe uzrasta od 18 do 34 godine još nije registrovala da glasa. Studenti i mladi ljudi: ovdje se odlučuje prije svega o vašoj budućnosti. Registrujte se.
Više od milion građana Ujedinjenog kraljevstva živi negdje u EU. Ako niste živjeli u inostranstvu duže od 15 godina u kontinuitetu, možete se registrovati da glasate na svojoj poslednjoj adresi boravka u UK. To može biti komplikovano, a krajnji rok uskoro ističe. Građani UK koji žive bilo gdje u svijetu bi trebalo da glasaju putem pošte ili posrednika.
Zatim, tu je više od tri miliona građana drugih EU država koji žive u Britaniji. Čak iako ste upisani u birački registar, morate popuniti i poslati formular u kome ćete se izjasniti da želite da glasate ovdje, a ne u svojoj domovini. Anahronizam je da se to ne može u potpunosti obaviti onlajn, mada službenik u mom lokalnom izbornom registru kaže da bi prihvatili skeniranu kopiju poslatu mejlom. Građani Irske s boravkom u UK imaju pravo da glasaju ukoliko su upisani u registar, kao i kvalifikovani građani Komonvelta.
Bi-Bi-Si će takođe morati da bude bolji od ruganja
Džona Hamfrija koji ove evropske izbore tretira kao farsu. U pitanju su ozbiljnost i dužna nepristrasnost našeg slavnog javnog servisa. U međuvremenu, na hiljade novinara, i ovdje i širom Evrope, samo čekaju da dan posle izbora pišu o „trijumfu Faražove Bregzit partije“. Svojim nogama, glasovima i izborom, možemo im obezbijediti drugačije vijesti.
Peščanik.net
)){kind=small}
