- Piše: Ilija Malović

Prelomiti u mozak –čuvena kovanica iz vremena referenduma postala je simbol cjelokupne kulturne, naučne i identitetske politike u državi Crnoj Gori. Iako su aktivisti vladajuće stranke, koji je izgovaraju, obećavali da će prelamanje biti jednokratno, da posle njega dolazi stanje ekonomskog blaženstva, te da će proglašenje nezavisnosti donijeti političku stabilnost, desilo se upravo suprotno.

U tom kontekstu treba posmatrati i opsesivnu rusofobiju koju širi vladajuća elita kroz medije pod svojom kontrolom. Pokušavajući da sebe prikaže kao branu od ruske agresije na Crnu Goru, vlast želi da opravda svoju dugogodišnju vladavinu koju karakteriše korupcija, sklonost organizovanom kriminalu i nepotizam. S ciljem kreiranja paralelne stvarnosti, one u kojoj je Crna Gora uspješan projekat kapitalističkog raja, mobiliše se armija profesionalnih opravdavača i zataškivača. Ovi intelektualni nadničari iz zemlje i regiona angažuju se da stvaraju privid da državu čeka svijetla budućnost ukoliko uzme učešće u ratovima širom planete u okviru NATO-a, i ako ustupi resurse stranim političkim i vojnim organizacijama.

Kao i u drugim novopečenim članicama NATO- a, apologete neoliberalnih režima spremne su da predaju bez borbe svoj suverenitet, prirodne i društvena bogatstva svojih zemalja, da bi im se omogućilo malo šovinističkog divljanja i malo lokalnog pljačkanja.

Kao i svaki eksperiment, i ovaj se obavlja u izolovanim i kontrolisanim uslovima. Crna Gora, pored sve priče o integracijama, nikada nije bila ovoliko provincijalna i izolovana. Upravo zbog straha da će narod da zbaci identitetsko-politički jaram, vlast kreira atmosferu punu mržnje, straha i inata. Država se samouključuje u izmišljeni rat protiv Rusije, a stalni pozivi na partnersku poziciju u NATO savezu služe da uvjere građane da je elita dobila potpunu aboliciju za sva djela i nedjela učinjena tokom njene vladavine.

Politički i medijski diskurs u Crnoj Gori kontaminiran je imperijalističkom socio-lingvistikom koja terminima zamagljuje stvarne društvene odnose. Uvođenjem finih eufemizama opravdavaju se politički potezi povučeni mimo volje građana, demokratske procedure i važećih zakona države. Teror i pohlepa su hrabrost, pravno nasilje mudrost, pljačka je vizija. Ovakva komunikacija ne dozvoljava trezvenu analizu i ohrabruje navijački i inadžijski odnos prema politici.

Ipak, najnovija istraživanja sprovdena od stane američke agencije NDI (National democratic institute) o popularnosti imperijalističkih poluga moći u Crnoj Gori donose zanimljive rezultate. Ona pokazuju da i pored podijeljenosti po raznim osnovama koja postoji među građanstvom, pored medijske ofanzive koja ne jenjava godinama, većina stanovništva razumije šta donosi NATO i slične organizacije. Nisu, sudeći po istraživanju, naišle na plodno tle političke poruke u čijem je fokusu mirenje sa kulturnim i političkim inžinjeringom.

Takođe, građani intuitivno osjećaju da je vrijeme vjere u Fukujamin kraj istorije prošlo, da imperijalne institucije moći imaju za cilj pljačku i eksploataciju malih naroda. Teško se poslije niza invazija, razaranja različitih država i društava, miliona raseljenih i mrtvih, može naći moralno opravdanje za podršku NATO savezu. Istraživanje pokazuje da se u narednom periodu može očekivati jasno odbacivanje izlizanog klišea o NATO super herojima koji spasavaju demokratski i slobodni svijet od najezde naoružanog ruskog totalitarizma. Ovakve vulgarne vizije političke stvarnosti još su se zadržale u propagandističkim medijima i programima korumpiranih političara sa margina svjetskog kapitalizma.

(Autor je sociolog)

---