- Piše: Krsto J. Pejović

Prije pedesetak godina zaživio je muzički festival,,Evrosong‘‘. Tih godina pjevači svake zemlje učesnice festivala izvodili su kompozicije na jeziku svoje države. Bio je to festival različitih jezika, koji je otkrivao pravo jezičko bogatstvo Evrope, one Evrope koju je svijet do tada poznavao.
Godine su prolazile, mijenjalo se sve u svijetu, pa se mijenjao i koncept tog muzičkog festivala. Sve manje je bilo učesnika koji su pjevali na maternjem jeziku, jer je engleski preuzeo potpunu prevlast. Na ovogodišnjem festivalu od 43 zemlje učesnice samo devet pjesama je bilo na maternjem jeziku učesnika, a sve ostale na engleskom, tako da se slobodno ovaj festival može nazvati i ubuduće zvati,,Angloevrosong‘‘.
Bilo je to u duhu sada vladajuće intencije da engleski postane jezik planete. Traži to liberalni kapitalizam, koji želi da sve uniformiše, standardizuje, podvede pod istu mjeru i kalup, jer se tako najlakše ostvaruje profit, a kapitalu je to najvažnije.
I nije to samo jedna i jedina promjena. Danas je gotovo nemoguće naći se u bilo kom dijelu svijeta, u bilo kom gradu, a da ne čujete taj jezik na ulici, u hotelima, ustanovama, bilo gdje. Od vas se prećutno traži da govorite engleski. Taj jezik je postao uslov svih sporazumijevanja, razgovora i dogovora. Time se mjeri i vaša naprednost i prihvatanje mjera i dostignuća civilizacije.
Velika Britanija napušta Evropsku uniju, ali engleski ostaje u Uniji kao zvanični i neprikosnoveni diplomatski jezik Unije! Zašto niko ne traži da i taj jezik napusti Uniju!? Sve i da hoće, ne može, jer tim jezikom se govori u zemlji koja Evropu drži u zavisnosti od Drugog svjetskog rata.
Čovjek mora da se zapita šta je to ostalo od nekadašnje Evrope, kolijevke civilizacije koja traje već nekoliko hiljada godina!? Šta je ostalo od jezika na kojima su stvarana najveća i najdragocjenija umjetnička djela kada je sve podvrgnuto samo zaradi i sticanju novca? Samo jedno ne stvara bogatstvo, množina, različitost i raznolikost čine bogatstvo.
Tačno je da je čovjek u početku svog bivstvovanja na ovoj planeti govorio jednim jezikom. Kada je njegova populacija počela da se množi, pojedine grupe su krenule svojim putem, rasle i razvijale se, a jezik je takođe prolazio kroz te promjene i nastali su oni jezici kojima danas narodi govore. Nije li ovo, onda povratak na početak? Pa što se, onda, čovjek toliko milenijuma trudio i za koga!? Da li je krajnji zbir pozitivan?
Očito u intelektualnoj istoriji današnjeg doba zbivaju se neočekivani i začuđujući događaji. Osnovano se stoga postavlja pitanje da li je angloizacija negacija identiteta pojedinih naroda i država, pa i njihovog sveukupnog pozitivizma, mada postoje pojave koje same po sebi nemaju posve premise racionalnosti. Zato se ponekad i zapita jedan dio svijeta zašto je engleski jezik neposredna i nesporna stvarnost?! Ovo pitanje zasigurno nije ni prosto ni prazno. Inače, Evropa može biti moćna, tj. dinamična, i bez engleskog jezika. Dakle, nove pojave i kretanja Evropom ne bi trebalo da dovedu do zaključka da su pojedini narodi promašili svoj jezik, jer bi to bila pojava “posrnulih ambicija“, pa makar bila i riječ i o savremenom,,Evrosongu‘‘.
Stara je i potvrđena istina da čovjek uništava planetu i samog sebe svojim nastojanjem da se sve podvrgne samom sebi i stavi u svoju službu. U početku nije tako bilo. Čovjek se prilagođavao uslovima koji su vladali na planeti, ali kada je shvatio koju i koliku mu korist to donosi, pomislio je da prirodu može da stavi pod svoje. Čak je pomislio da može da postane, a onda i da jeste gospodar prirode, pa je to unio u svoje svete knjige, tvrdeći da je tako rečeno u početku stvaranja.
Sve je, dakle, počelo da se mijenja, mijenjao je čovjek i samog sebe, dok te promjene nijesu postale same sebi svrha. Tada se krenulo u sunovrat. Gdje će se i kada zaustaviti, ne zna se. A mora, ako čovjek želi da ostane i opstane na ovoj kori od blata i zemlje.
Ipak, treba se nadati, jer nada uvijek postoji.