Ministar odbrane Aleksandar Vulin je, povodom izjava albanskih istoričara da su Manastir Dečani gradili Albanci, rekao da ko nema svoju kulturu, mora da otima tuđu, prenosi Tanjug.

– Na Kosovu i Metohiji Unesko prepoznaje srpsko i otomansko nasleđe, a oni nisu uspjeli da podignu ništa starije i vrednije od spomenika Bilu Klintonu. Ko nema svoju kulturu, mora da otima tuđu, kazao je Vulin.

Zato se, kako navodi, oni trude da uđu u Unesko kako bi baština Srbije, Srpske pravoslavne crkve i srpskog naroda postala nasleđe Kosova.

– I zato ćemo mi nastaviti da se borimo za čuvanje svedočanstava našeg trajanja, istakao je Vulin, navodi se u saopštenju Ministarstva odbrane.

Kako je prenio Kosovo onlajn, Malja je na TV Kljan Kosova istakao da je Srpska pravoslavna crkva to ispolitizovala i da to i dalje čini.

Albanski istoričar Muhamet Malja izjavio je da Manastir Visoki Dečani „predstavlja nasleđe Kosova, a ne Srba”, tvrdeći da je navodno Srpska pravoslavna crkva to „ispolitizovala i nastavlja da i dalje radi isto”.

– Srpska pravoslavna crkva je institucionalizovala Manastir Dečani. Sam graditelj crkve, Vitia Kući (Vita Kotoranin) arhitekta iz Kotora, unio je duh romaničkog stila. Na početku gradnje bilo je pritužbi radnika koji su se odupirali zbog prisvajanja njihove crkve. Zato što je tu bila druga crkva – tvrdi Malja u izjavi albanskim medijima, preneseno je na javnom servisu u Prištini.

Prema Malji, činjenice o pokretanju ovog problema u potpunosti su u skladu sa politikom, smatrajući da doneseni zakoni imaju pozitivnu diskriminaciju uloge crkava.

– Prostor nije dat istorijskom aspektu, već samo pravnom. Srpska pravoslavna crkva je znala kako da to maksimalno iskoristi. Čak i tokom osmanskog i albanskog perioda gdje su imali neku vrstu autonomije. Pećka patrijaršija nije bila okružena zidovima. Danas jeste, iako niko nije ugrožen. Ti zidovi su izgrađeni od albanskih kula – rekao je Malja.

Istoričar Dejan Ristić izjavio je juče da su netačne tvrdnje pojedinih albanskih istoričara da Visoki Dečani nisu srpsko kulturno nasleđe, da takve tvrdnje nemaju ni najmanjih dodirnih tačaka sa istorijskim činjenicama i da je to lako provjerljivo.

Ristić je podsjetio da je Osnivačku povelju Manastira Visoki Dečani izdao kralj Stefan Uroš III Dečanski i da je ona duga 5,3 m, pisana na pergamentu ćirilicom i da je potpisuje kralj koji govori zašto, sa kojim razlogom osniva Manastir Visoki Dečani, na kojoj teritoriji i koje posjede daje.

– Tu je i Žitije kralja Stefana Uroša III Dečanskog, opet na srpskoj ćirilici, tu je kivot kralja Stefana Uroša III Dečanskog. Dakle nema nikakve dileme čiji su Dečani, i ne samo Dečani, nego čije je srpsko kulturno nasleđe na KiM, istakao je Ristić.

Povodom izjave albanskog istoričara Muhameta Malje da su Visoki Dečani nasleđe Kosova a ne Srba, Ristić je gostujući na TV Kurir ocijenio da je opasno kontinuirano svojatanje srpskog kulturnog nasleđa na KiM i falsifikovanje istorije.

– Dakle, to nije revizija, to je gore, to falsifikovanje istorije. Apsolutno ne postoji nijedan istorijski izvor koji bi dao i najmanju indiciju da su Pećka patrijaršija, Gračanica, Ljeviška, Visoki Dečani i više od 1.300 manastira i crkava, odnosno manastira i crkvišta, grobalja i nekropola i javnih spomenika na teritoriji KiM tuđi, odnosno da nisu srpski, naglasio je Ristić.

– To je fenomen, element totalnog rata gdje vi, sa jedne strane, idete ka uništavanju populacije na određenoj teritoriji, a istovremeno sa tim idite na sistematsko organizovano uništavanje kulturnog nasleđa, i to su Albanci radili decenijama unazad, do skoro. Onda su vidjeli da scene penjanja na krovove crkava, čupanje krstova, podmetanje požara itd. da je to poslalo negativnu sliku u svijet o njima, i oni su nakon nekoliko godina analize došli do zaključka da oni to ne treba da rade i da je kontraproduktivno, kaže Ristić.

Ističe da sada idu sa drugom pričom, da je to njihovo kulturno nasleđe.

– Pokušavaju da promijene identitetsku funkciju, odnosno identitetsku karakteristiku određenog kulturnog dobra, pa kažu da je Pećka patrijaršija hrišćanska bogomolja, ali nije srpska, nego je albanska (kosovska). Isto i za Gračanicu itd. To je veoma opasno, upozorio je Ristić.

Njegovo oglašavanje i tvrdnje da je Manastir Visoki Dečani nasleđe Kosova, događa se u momentu oštrih neslaganja između monaha Visokih Dečana, Srpske pravoslavne crkve i vlasti u Beogradu, sa jedne, i lokalnih vlasti u Dečanima, pojedinih političara, albanskih istoričara, nevladinih organizacija na Kosovu, sa druge strane, oko obustave gradnje magistralnog puta koji protivzakonito prolazi kroz područje zaštićene zone Visokih Dečana, zaštićenog zakonom.

---

Gradonačelnik Dečana ne odustaje od izgradnje puta
Gradonačelnik Dečana Baškim Ramosaj izjavio je da su nastavljeni radovi na putu Dečani – Plav, koji prolazi kroz zaštićenu zonu – imovinu Manastira Visoki Dečani.

Ovi radovi su bili obustavljeni u nedjelju na preporuku premijera samoproglašenog Kosova Avdulaha Hotija, kome je Ramosaj uputio pismo u kome traži rješenje za nastavak radova.

Ramosaj kaže da do danas nije dobio odgovor, niti je bio u bilo kakvoj komunikaciji sa Hotijem.

Iguman Manastira Visoki Dečani Sava Janjić saopštio je ranije da bi zaobilazni put oko specijalne zaštićene zone Manastira Visoki Dečani omogućio nastavak radova na autoputu Dečani – Plav.