Vjernici Srpske pravoslavne crkve, ali i drugih pomjesnih crkava proslavljaju u ponedjeljak, 27. januara, dan posvećen prvom srpskom arhiepiskopu, Svetom Savi Nemanjiću. Pored toga što se Savindan obilježava kao crkveni praznik, ovaj dan se smatra i školskom slavom u Srbiji i Republici Srpskoj. Sv. Sava smatra se zaštitnikom učenika. Takođe, u svim eparhijama u Crnoj Gori biće održane prigodne svetosavske akademije.
Sveti Sava, svjetovnim imenom Rastko Nemanjić, rođen je oko 1169. ili 1174. u Rasu, a umro je 1236. u Trnovu. Najmlađi sin velikog župana Stefana Nemanje i brat kraljeva Vukana i Stefana, zamonašio se 1191. godine na Atosu, Svetoj Gori. Uz podršku vaseljenskog patrijarha proglasio je samostalnost raške crkve od Ohridske arhiepiskopije 1219. godine i postavio temelje današnje Srpske pravoslavne crkve. Žiča je određena za središte nove srpske arhiepiskopije, a Sv. Sava je osnovao osam novih episkopija Zetsku, Hvostansku, Humsku, Topličku, Budimljansku, Dabarsku, Moravičku uključujući i Žičku arhiepiskopiju. Napisao je ili priredio nekoliko djela namijenjenih organizaciji crkve. Najznačajnija su: „Zakonopravilo”, „Hilandarski tipik”, „Studenički tipik” i „Žitije Sv. Simeona”. Na Svetoj Gori je, zajedno sa ocem Nemanjom, obnovio manastir Hilandar, a uz njegovo ime pominje se i osnivanje manastira Žiča u Srbiji. Zbog snažnog Savinog kulta, srpsko pravoslavlje se nekad naziva i Svetosavlje. Poštovan još za života, Savin kult je naročito izgrađivan nakon njegove smrti.
Njegove mošti je u manastir Mileševu prenio njegov nećak, kralj Vladislav 1237. godine, gdje su boravile do 1594. godine. U srednjovjekovnoj Srbiji njegov grob bio je mjesto hodočašća. Sinan-paša mošti Sv. Save prenosi u Beograd 1594. i spaljuje kao kaznu za banatski ustanak Srba te godine. No, kult Sv. Save nije oslabio, naprotiv. I danas postoje mnoge legende i vjerovanja u Srba vezana za sveca. Danas, na mjestu spaljivanja moštiju, na Vračaru, podignut je Saborni hram Sv. Save.
Ž.J.
Komentari
Komentari se objavljuju sa zadrškom.
Zabranjen je govor mržnje, psovanje, vrijedjanje i klevetanje. Nedozvoljen sadržaj neće biti objavljen.
Prijavite neprikladan komentar našem
MODERATORU.
Ukoliko smatrate da se u ovom članku krši Kodeks novinara, prijavite našem
Ombudsmanu.
)){kind=small}
