Vlada Crne Gore novim zakonskim mjerama i kaznama za neustajanje na himnu krši Ustav i ljudska prava građana. Takva praksa nije poznata ni u najrazvijenim zemljama svijeta – Sjedinjenim Američkim Državama (SAD), Velikoj Britaniji...
U SAD čak ne kažnjavaju ni paljenje zastave. Politički analitičar Božidar Čolaković ističe da Velika Britanija i SAD nemaju predviđene zakonske kazne za građane za nepoštovanje državnih simbola i himne.
Čolaković je za „Dan” komentarisao nove kaznene odredbe kojim Vlada Crne Gore želi da privoli građane da poštuju himnu.
– Himna Ujedinjenog kraljevstva je „God save the Queen”, ali zbog specifičnog uređenja te višenacionalne države, svaka od članica (Škotska, Vels, Sjeverna Irska) ima sopstvenu himnu. Iz toga razloga na Igrama Komonvelta himna engleskih sportskih ekipa je Jerusalim (čiji je autor Vilijam Blejk), koja inače važi za nezvaničnu himnu UK. Lider opozicije, gdin. Džeremi Korbin, doživio je niz napada političkih protivnika zbog toga što na proslavi važne godišnjice, na kojoj je bila prisutna i kraljica, nije pjevao himnu, iz svojih republikanskih uvjerenja. Status državnih simbola je uređen protokolom, pri čemu nijesu predviđene kazne, kojima bi se sankcionisalo kršenje protokola – rekao je Čolaković.
Dodao je da je zanimljivo da je Vrhovni sud u Americi, tijesnom većinom, presudom iz 1989. podržao pravo protestanata da, između ostalog, protest izraze i spaljivanjem američke zastave, obrazlažući takvu odluku pozivanjem na Prvi amandman, kojim se sprečava donošenje bilo kakvog zakona koji bi sprečavao slobodu govora.
– Drugom presudom Vrhovnog suda iz 1990. suspendovan je federalni zakon prema kom je spaljivanje zastave u znak protesta smatrano krivičnim djelom – kazao je Čolaković.
Dodao je da u nekim zemljama Evropske unije, poput Grčke i Njemačke, postoje zakonske kazne za nepoštovanje himne i državnih simbola.
– U Grčkoj je krivičnim zakonom za uvredu nacionalne himne i skrnavljenje zastave predviđena kazna od dvije godine zatvora ili novčana kazna. Njemačko zakonodavstvo, sa druge strane, za vrijeđanje državnih simbola, himne i zastave predviđa kaznu zatvora do tri godine ili novčanu kaznu – rekao je Čolaković.
Istakao je i da Francuska ima kaznene odredbe.
– Od 2010. godine krivično djelo u toj zemlji je ne samo skrnavljenje zastave, nego i distribuiranje fotografija tog čina – istakao je Čolaković.
Iz Prave Crne Gore juče su saopštili da su kazne za neustajanje na himnu neustavne i diskriminatorske. I iz drugih opozicionih partija osudili su odluku Vlade Crne Gore da kažnjava građane za neustajanje na himnu i istakli kako se takva zakonska rješenja primjenjuju u totalitarnim režimima.
Istakli su da je zaštita ugleda države Crne Gore predviđena Krivičnim zakonikom gdje je, dodaju, u članu 198 propisano kada postoji povreda ugleda Crne Gore: „Ko javno izloži poruzi Crnu Goru, njenu zastavu, grb ili himnu, kazniće se novčanom kaznom ili zatvorom do jedne godine”.
– Sankcionisane su djelatnosti kojima se povređuje ugled Crne Gore, kao što su razni oblici omalovažavanja, ismijavanja, ponižavanja i sličnih radnji. Povreda ugleda Crne Gore postojala bi ukoliko neko, prilikom intoniranja himne, nedoličnim ponašanjem pokazao omalovažavanje ili nipodaštavanje prema himni. Neustajanje prilikom intoniranja himne ne predstavlja povredu ugleda Crne Gore po ovom članu i zakonu koji štiti ugled Crne Gore, jer da je neustajanje prilikom intoniranja himne nepoštovanje ugleda Crne Gore bilo bi sankcionisano ovim zakonom – piše u saopštenju opozicione partije.
Iz Prave Crne Gore su poručili da ustajanje ili neustajanje prilikom intoniranja himne spada u domen slobode izražavanja koja je garantovana članom 47 Ustava po kom, kako navode, „svako ima pravo na slobodu izražavanja govorom, pisanom riječju, slikom ili na drugi način”.Vl.O.

Diskriminacija

Iz Prave Crne Gore saopštili su da ukoliko se usvoje predložene izmjene i dopune Zakona o državnim simbolima i Danu državnosti Crne Gore, direktno bi prekršile Ustav Crne Gore i Evropsku konvenciju o ljudskim pravima.
– I to ne samo u garantovanom polju slobode izražavanja, koja je prioritet i suština demokratskog društva, već i u domenu zabrane diskriminacije, imajući u vidu lica sa invaliditetom ili lica koja su na drugi način, u trenutku intoniranja himne, fizički onemogućena da stoje – piše u jučerašnjem saopštenju Prave Crne Gore.

U znak protesta klekli, ali bez sankcija

Dodao je da je u SAD zakonom predviđen do detalja način ponašanja prilikom intoniranja himne.
– U znak protesta zbog, kako ih doživljavaju, rasističkih ispada, igrači profesionalne fudbalske lige NFL prilikom intoniranja himne kleknu umjesto da stoje, što je izazvalo reakciju aktuelnog predsjednika. Pokazalo se da u zakonu nema utemeljenja za bilo kakvo sankcionisanje takvog postupka, bez obzira na to što se predsjedniku nije svidjelo – istakao je Čolaković.