Cjelokupna kulturna scena, ne samo pozorište, nego i literatura, muzika, likovna umjetnost, skoro pola godine doživljava enormnu krizu, kojoj se kraj ne nazire. Mnogo ljudi iz pozorišnog svijeta u doba „korone” pogođeno je krizom, počev od ljudi koji prodaju ulaznice, kostimera, šminkera, majstora svjetla, kamermana i drugih, koji od ovoga zarađuju za život. Zadatak njemačke Fondacije „Konrad Adenauer” i Fakulteta dramskih umjetnosti na Cetinju je da o tome osvijesti ljude kroz konferenciju „Moć kulture: Politika i pozorište – sjećanje na stvarnost”, koja je počela u petak i traje do danas u hotelu „Kotor Blue Bay” na Prčanju/Stolivu.
Organizatori su odlučli da konferencija bude održana uživo „jer ništa ne može da zamijeni razgovor uživo” i to u Crnoj Gori, kao multietničkoj državi, koja je „pronašla svoje mjesto u porodici evropskih naroda” i predstavlja „uzor za mnoge države u Evropi”.
– Kultura nije samo neka dekoracija politici i ekonomiji, „uvodni hor” za zvanične sastanke, ona je neizostavni dio svakog društvenog razvoja, ona je ogledalo, ali i motor političkog razvoja, veoma često se to ne vidi. Očigledno je da kada se u romanima piše o istorijskim ili aktuelnim pitanjima, ili kada o tome govore predstave, slike,muzika, performansi, da je to doprinos da bolje razumijemo svoje društvo i da postavljamo pitanja zbog čega je to baš tako. Često se to previdi, i ne dobija dovoljno na značaju. Upravo je to bila ideja zbog čega smo pokrenuli konferenciju „Moć kulture – kazao je otvarajući skup Norbert Bekman Dirkes, direktor predstavništva Fondacije „Konrad Adenauer” za Crnu Goru i Srbiju.
On je naglasio da Fondacija kao javna ustanova u Njemačkoj finansira država, poreski obveznici, a ne partije, što je čini nezavisnom, iako ona ima ideološku bliskost hrišćansko-demokratskoj partiji.
– Dijaloška forma u književnosti postoji još u antičkoj Grčkoj. Ta forma je bila alat umjetnika i onih kojima su se obraćaji, vid društvenog dijaloga u grčkoj antičkoj Agori. Zbog toga je pozorište vitalno, zbog toga je danas jak činilac društvene komunikacije, i spolja i iznutra – kazao je Edin Jašarović, dekan FDU, naglasivši ulogu politički angažovanog pozorišta, ne samo institucionalnog, nego i onoga koje djeluje kao produkcija sporadičnih aktera, koji svojim doprinosom daju smisao šarolikosti kulturnog izraza i daju ambijent za razumijevanje nove uloge pozorišta u postideološkom vremenu.
U onlajn uključenju predstavljene su knjige „Umetnost i kultura otpora” prof.emerite Milene Dragićević Šešić iz Beograda, zbirka priča „Najljepši od svih svjetova“ dramskog pisca Almira Imširevića, ASU Sarajevo, „Uvod u primjenjeno kazalište“ prof. Darka Lukića iz Zagreba. U panel diskusiji na temu „Dramski tekst i političko pozorište“ preko zum aplikacije iz Skoplja se uključila i Ana Stojanovska, teatrološkinja na FDU. IU Crne Gore svoje stavove su iznijeli Radmila Vojvodić, Suljo Mustafić i Vasko Raičević, a diskusiju usmjeravao Janko Ljumović. Učesnicima je podijeljen po primjerak publikacije „Moć kulture – multikulturalizam i savremene umjetničke prakse” – zbornik radova izloženih na konferenciji koju je 2018. godine u Ulcinju organizovala Fondacija „Konrad Adenauer”.
U panel diskusiji su učestvovali i Lenka Lalović, Marko Milikić i Vukašin Kovačević, stipendisti Fondacije „Konrad Adenauer”.
M.D.Popović

---

O repertoarskim strategijama
U panel diskusiji na temu „Repertoarske strategije” danas će učestvovati Milena Dragićević Šešić, Mihael Braun iz njemačke Fondacije „Konrad Adenauer”, rukovodilac odsjeka za literaturu, profesor na Univerzitetu u Kelnu, Petar Pejaković, pozorišni reditelj, dramaturškinja Dragana Tripković (NVO Atak), pozorišna kritičarka Maja Mrđenović i Milena Lubarda Marojević, direktorica Grad teatra Budva.