Vjera, jezik i pismo podnaslovi su tribine „Tri boje Crne Gore“ koja je održana u Nikšiću u organizaciji Srpskog nacionalnog savjeta, Matice srpske - Društvo članova u Crnoj Gori i Srpskog pokreta „Njegoš“. U bremenitom vremenu u kojem živimo, smatraju organizatori, neophodno je predstaviti svaki grad sa kulturnog, naučnog i istorijskog aspekta, pa će tribina biti održana i u drugim crnogorskim opštinama. Svi konflikti u Crnoj Gori, istakao je književnik Milutin Mićović, potiču iz identitetskih pitanja, koja su se na našim prostorima usložnila skoro bezizlazno. Državna vlast namjerava da preorganizuje kulturni identitet Srba Crnogaraca odvajajući ih od istorijskog i duhovnog temelja, a političara nisu kompetenti za tako složena i duboka pitanja. U Crnoj Gori i šire srpska i slovenska kultura, rekao je Mićović, u pisanom nasleđu živi „barem“ desetak vjekova.
– Nijesmo pametni i zreli koliko imamo godina, nego koliko imamo vjekova duhovnog nasleđa. Čovjek koji izgubi, ili prekine vezu s ovim nasleđem, ne samo da gubi oslonac nego često želi i da tog oslonca više nema ni kod drugih, ni kod brata ni kod šire rodbine, jer ga to nasleđe ugrožava i poništava svojom sjenkom i podsjeća ga nečistu savjest, na ubijanje njegovih predaka u njemu – rekao je Mićović.
Među mnogim podjela poslednjih dvadesetak godina je i ona u prostoru jezika, odnosno u prostoru razumijevanja uloge koju ima, razuma, slobode. Jedni smatraju, kazao je Mićović, da njihov život gubi vrijednost ako se odvoji od dubljeg, predačkog smisla i pamćenja, a drugi kao da su jedva čekali da se nekako otarase tog nedoglednog, opterećujućeg smisla iaako su im u njemu svi preci.
Prof. dr Jelica Stojanović kazala je da je vertikala svakog prostora, grada, sela, plemena, „kućića i odžakovića“, svakog srca koje je svojom najdubljom suštinom izraslo iz iskona i sluša otkucaj i eho vjekova – srpski jezik i njegov grafijski izraz, srpsko pismo – ćirilica. Taj jezik i to pismo ostavili su nam naši preci.
– Ovi naši prostori dio su starih srpskih formacija... Srpsko ime je starije i od slovenskog (ili se javlja paralelno sa njim). Ko hoće da je u kontinuitetu od iskoni, ne može ga se odreći, i ko hoće da živi bilom svog srca, tim imenom će i živjeti – kazala je Stojanović.
Kako je rekla, tragom svjedočanstava i istorijskih dokumenata, uz suštinsko promišljanje, otkriva se ko su bili i jesu naši preci kroz vjekove. Rijetki su, smatra Stojanović, ostali da u ogledalu(vjekovnog) Nikšića ogledaju svoje lice lice (oličeno u čistom liku svojih predaka, a za čisto lice svojih potomaka), na kojem je ćirilica.
– Jeste, da su, za sada rijetka, ali: nove nužde rađaju nove sile...Ovo „ali“ je preduslov novog rođenja iz nametnutog i natrpanog mraka – istakla je prof. dr Stojanović.B.B.

O Nikšiću od najstarijih vremena do 1878. godine
Prof. dr Vasilj Jovović besjedio je na temu „Nikšić od najstarijih vremena do 1878. godine“. Na obalama rijeke Zete, kazao je Jovović, prva naselja razvila su se još u praistorijsko doba, a o tim prvim stanovnicima govore ostaci oruđa i oružja, tumuli (Ćemenca, Zavrh) i mnogobrojne gradine – gomile. Nikšićko polje bilo je na raskrsnici mnogih puteva, a o razvoju grada, njegovoj trgovačkoj i privrednoj ulozi, istakao je između ostalog Jovović, svjedoči bogatstvo arheoloških nalaza. Voditelji tribine bili su pjesnikinja Milica Bakrač i mr Milorad Durutović, a programu su učestvovali Crkveni hor „Sveti novomučenik Stanko“, pjesnici Sava Radulović i Radinko Krulanović, aforističari Blažo Papović i Predrag Baćko Milačić i guslar Maksim Vojvodić.