Hercegnovske aprilske pozorišne svečanosti (HAPS) u organizaciji Hercegnovskog pozorišta i JUK Herceg Festa, počele su juče, u izmijenjenom obliku.

Pozorišta iz regiona ne mogu doći na festival, pa ih ni publika ne može odgledati, te je Vuk Vuković, programski producent festivala, dobio ideju da nazove festival HAPS - migracije, a moto festivala je „Malo pojačaj radio”. Na ovakav način u sve domove ući će radio drama, kao najsloženija forma radijskog stvaralaštva.

Juče je od 11 časova na talasima Radija Herceg Novi, odigrana prva od 15 radio drama.

Riječ je o ostvarenju „Bizantinska soap opera” (2019) – Hrvatski radio – Radio Herceg Novi – Radio Crne Gore – Radio Krš. Tekst i režiju potpisuje Jasna Mesarić, a radio drama je rađena po knjizi „Tajna povijest” (Historia arcana) Prokopija iz Cezareje; kompozitor Mate Matišić; ton-majstori: Marija Pečnik Kvesić i Marijana Begović; muzička urednica: Franka Meštrović; urednica: Katja Šimunić; Uloge: Jelena Miholjević, Jasna Bilušić, Tomislav Martić, Nenad Cvetko, Alen Šalinović i Dražen Bratulić.

– Osvojio je zemlje na Istoku i na Zapadu, pokorio mnoge narode, sagradio svetilišta i gradove, donio zakone i, usput, opljačkao i zaklao sve koji su mu stali na put. Vladar iz XXI vijeka? Jedan od okrutnih diktatora iz XX vijeka? Ne, nego car Justinijan, najuspješniji vizantijski car, čija je inspiracija i zakonita žena bila Teodora, oboje s adresom u Konstantinopolju, u VI vijeku. Ratovi i osvajanja ponavljaju se, kako nekad tako i danas. Poslovica kaže kako je ponavljanje majka mudrosti, a istorija učiteljica života. Hmmmm…? „Bizantska soap opera” je satirično-politička muzička drama koja prokazuje hipertrofiranu medijatizovanu politiku današnjice kao soap operu (sapunicu), dok stvarni ljudi stradaju…– bilježe u Hercegnovskom pozorištu.

Za vrijeme karantina, zabrana, samoizolacije, neizvjesnosti i različitih bojazni, ovaj HAPS može biti ljekovit, smatra Vuković.

– Emitujemo radio-drame iz Hrvatske, Srbije, Bosne i Hercegovine i Crne Gore. Migracije – tema ili „problem” druge decenije XXI vijeka ujedinila je Evropu, a djelimično i svijet, u potrazi za rješenjem koje će biti odgovor na administrativne, ekonomske i političke posljedice velikog talasa kretanja stanovništva. „Odgovor na migrantsku krizu” najčešće je politički eufemizam za želje evropskih lidera da migranti, kako u tranzitu, tako i u konačnom izboru, zaobiđu njihove (i naše) države. „Odgovor na migrantsku krizu” je estetički eufemizam za bodljikave žice širom Evrope i svijeta. „Odgovor na migrantsku krizu” je, konačno, etički eufemizam za teorije zavjera, produkciju straha i moralne panike... Migracije – biramo i kao ključnu riječ ovogodišnje selekcije koja poziva na borbu protiv pravog problema koji suštinski ugrožava i Evropu i svijet. Virus korona, epidemiolozi bi rekli Kovid 19, učinio je da svi budemo u ulozi migranata, bili toga svjesni ili ne. Migriramo iz prostora javnosti u prostor intimnosti, iz stvarnosti u viralnost, iz prostora kulture u prostor medija... Filozofi bi, možda, rekli – migriramo iz prostora u vrijeme... A u vremenu, migriramo između medija, utopljeni u vizuelna zadovoljstva agresivnog ekrana filma, televizije, telefona, kazao je Vuković.

K. Matović

---

Radiofonska djela
Vuković je rekao da će produkcija savremene radio-drame biti predstavljena kroz radiofonska djela nacionalnih javnih emitera, kao i umjetničkih fakulteta-akademija iz regiona. Radio drame se emituju od 16 i 19 časova na radiju Crne Gore, u 23 časa na radiju Krš, a u 11 časova na radiju Herceg Novi.

Danas je na programu „Rani odlazak”, Radio Crne Gore; 17. 4. biće emitovano „Isceljenje”, Radio Beograd; 20.4. rezervisano je za radio-dramu „1938”, FDU Cetinje i Radio Crne Gore; 21.4. slušaćemo „Poslednji voz”, FDU Beograd, Staklenik, FDU Beograd; 22.4. biće emitovan „Vitez na pola”, Hrvatskog radija; 23.4. „Noć četiri mjeseca”, FDU Cetinje; 24.4. „Sjedalo uz prozor”, ADU Zagreb, Koračanje, Istraživačka stanica Petnica i UU; 27.4. „Stav pištaljke”, FDU Beograd, Najveća vrednost civilizacije, FMK Beograd; 28.4. „Esej o laži”, Hrvatski radio; 29. 4. „Kraj mora”, Radio Bosne i Hercegovine i Akademija scenskih umjetnosti; 30.4. „Naše brdo”, Radio Crne Gore.