U okviru Zimskog salona knjige promovisano je novo izdanje romana „Quo vadis” poljskog nobelovca Henrika Sjenkjeviča, koju je objavila IK „Nova knjiga”. O čuvenoj knjizi poljskog nobelovca i njenom uticaju na poljsku i evropsku književnost kao i njenog značaja za Poljake u vrijeme dok su se borili za nacionalnu državu govorili su konzul u Ambasadi Poljske u Crnoj Gori. Ana Gasprzak i profesor dr Dragan Koprivica.
Ana Gasprzak je konstatovala da je roman „Quo vadis” jedna od najpoznatijih knjiga u Poljskoj, i da je ona svom autoru na samom kraju 19. vijeka donijela ogromnu popularnost u domovini i svijetu, a na osnovu nje je dosad snimljeno čak pet filmova, i po jedna TV serija i opera.
– Kao Poljakinja moram da kažem da Henrik Sjenkjevič zauzima izuzetno važno mjesto u poljskoj istoriji i književnosti. Rođen je u 19. vijeku kad Poljska nije postojala na mapi Evrope, jer je bila raspolućena na tri države, ali nada da ćemo se vratiti jednog dana na mapu starog kontinenta nikad nije zamrla. Borili smo se za našu nezavisnost na sve načine, i između ostalog kroz književnost. Sjenkjevič je jedan od onih poljskih pisaca koji je promovisao poljski duh i ulivao nadu u poljska srca. „Quo vadis” je jedna od knjiga kroz koju osjećamo tu borbu i nadu za bolje sjutra – rekla je konzul Ana Gasprzak dodajući da sa nestrpljenjem očekuje i treću knjigu Sjenkjeviča, „Ognjem i mačem”, koju će objaviti „Nova knjiga”.
Ona je rekla da joj čini zadovoljstvo što poljska Ambasada sarađuje sa „Novom knjigom” već dvije godine i da je rezultat te saradnje upravo objavljivanje dva Sjenkjevičeva romana - „Quo vadis” i „Kroz pustinju i prašumu”, a da naše čitaoce očekuje i treći roman ovog nobelovca.
O romanu koji opisuje nastanak hrišćanstva u Rimu, u prvom vijeku, za vrijeme vladavine cara Nerona, kroz ljubavnu priču mlade hrišćanke Ligije i rimskog plemića Marka Vinicija, u kojem Sjenkjevič upečatljivo opisuje kontrast između vladajućeg paganstva i hrišćanstva u usponu, između egoizma i ljubavi, luksuza i siromaštva, govorio (ponekad i na poljskom jeziku) i uglavnom Poljacima koji žive u našij zemlji, i prof. Koprivica.
On je kazao da mnogo dobroga veže balkanske prostore i Crnu Goru sa Poljskom, između ostalog i da su SFRJ i Poljska (kao i Slovačka) imale himnu sa istom muzikom.
– Istorijski roman „Quo vadis” izuzetno je djelo. Izazvalo je izuzetnu pažnju svjetske kulturne javnosti, prevedeno je na pedesetak jezika, produkovala pravu pometnju u evropskom književnom sistemu vrijednosti, u prevodu na engleski prodata u „svega” 600.000 primjeraka, tiražom u Francuskoj zasjenila čak i djela Emila Zole – kazao je Koprivica.
Prvo izdanje Sjenkjevičevog romana objavljeno je u prevodu profesora i direktora Prve beogradske gimnazije Lazara Kneževića iz 1913. godine. Djelo je potom doživjelo više od dvadeset izdanja, podsjetio je Koprivica.
Razgovor je vodila pi-ar „Nove knjige” Maida Šukurica Gorčević. S.Ć.

---

Klasici da se vrate u škole
Ana Gasprzak je naglasila da je bila iznenađena kada je saznala da je Sjenkjevič veoma poznat pisac u Crnoj Gori i da je njegova dječja knjiga „Kroz pustinju i prašumu” bila i lektira.
Ona je konstatovala da se u Poljskoj mnogo drži do književne klasike u školama i izrazila nadu da će se Sjenkjevič kao i drugi klasici vratiti i u crnogorsku lektiru.
Koprivica je konstatovao da se zarad pravljenja novog crnogorskog čovjeka u Crnoj Gori pribjeglo izbacivanju srpske književne klasike ali i djela najvećih pisaca na svijetu. Ali, kako je rekao, đaci sami znaju što je vrijedno, pa tako i uče ono samo što misle da valja.


Inspirisao ga natpis na kamenoj ploči
Opštepoznat je detalj da je pisac svojevremeno posjetio neku malu kapelu u Rimu, gdje je na jednoj kamenoj ploči ugledao natpis „Quo vadis”. Taj pogled na natpis na kamenoj ploči rezultirao je očigledno eksplozijom duha Sjenkjeviča, koja mu je pomogla da u svojoj viziji vaspostavi doba starog Rima, oštre suprotnosti između paganstva u rasulu i hrišćanstva u zamahu, kazao je Koprivica.
Pored romana „Quo vadis” Sjenkjevič je napisao i više djela među kojima se posebno izdvaja njegova trilogija o Poljskoj iz 17. vijeka „Ognjem i mačem”, „Potop” i „Pan Volodijovski”, „Bez dogme”, „Kroz pustinju i prašumu”...