Prof. emeritus Beogradskog univerziteta, ugledni pijanista dr Dragan Šobajić održao je juče u podgoričkoj Umjetničkoj školi za muziku i balet „Vasa Pavić” predavanje naslovljeno „Kompozitori – pijanisti”. To je i osnovna tema ovogodišnjeg šestog izdanja Festivala savremene klavirske muzike „Forte piano” u sklopu kojeg je i održano predavanje. Pored škole „Vasa Pavić” organizator festivala je i KIC „Budo Tomović”, na čijoj sceni su sinoć nastupile pijanistkinje Vesna Damljanović Đokić (Crna Gora) i Sanja Drakulić (Hrvatska). Dr Šobajić je istakao u predavanju značaj razvoja klavirske muzike za razvoj muzike uopšte, a to je učinio kroz pregled razvoja pijanizma u posljednja četiri vijeka, koji je, kako je naveo, upravo zahvaljujući tome postao „kralj svih instrumenata”. Najviše zahvaljujući činjenici što su kroz istoriju vrhunski pijanisti ujedno bili i vrhunski kompozitori, a nerijetko i vrhunski pedagozi. Dodao je da danas u manjoj mjeri postoji ta simbiotska povezanost. Razvoj klavirske muzike, navodi, može se pratiti kroz rad osam grupa pijanista – kompozitora. Počinje na prelazu 16. u 17. vijek sa engleskim virdžinalistima, za kojima slijede u 17. vijeku francuski klavsenisti, pa zatim kompozitori barokne trojke (17/18. v), Bahovi sinovi (18.v), Bečki klasičari (18/19.v), romantičarska četvorka (19.v), veliki individualisti (19/20.v) i modernisti (20.v). Zanimljivo je bilo čuti kako su neopravdano potisnuti engleski virdžinalisti, a kojima se zapravo duguje zahtjev virtuoznosti, ili pak kako je Bah kao pedagog uspostavio princip da se tehnika treba razvijati u kontekstu muzičkog sadržaja. Mocart je bio prvi koji je držao koncerte onako kako ih i mi danas poznajemo, a uspostavio je i temelj dualnosti u svojim klavirskim djelima, odnosno sukoba individue i kolektiva, a koji su kasnije romantičari razvili do krajnjih granica, doprinoseći simfonizaciji zvuka klavira. Bilo je tu govora i o Kuprenu, Ramou, Bahovim sinovima, Betovenu, Skrjabinu, Stravinskom...
– Svi ovi kompozitori, svi do jednog, bili su vrhunski i kompozitori i izvođači, i upravo zahvaljujući tom jedinstvu njihovog kompozitorskog i pijanističkog umijeća mi danas imamo bogatu, ogromnu, skoro nepreglednu literaturu za klavir, počev od najmlađeg uzrasta do vrhunskih pijanista - zaključio je dr Šobajić.
Uvodnik u predavanje dr Šobajića, kome je pored velikog broja mladih klavirista, prisustvovao i veliki broj profesora klavira, od kojih su mnogi bili Šobajićevi studenti, dala je mr Zoja Đurović, direktorka škole „Vasa Pavić”.
Ž.J.

---

Koncerti i tribina
Festival je počeo juče matine koncertom malih pijanista u podgoričkom Poslovno - edukativnom centru. I danas će mali pijanisti iz podgoričkih muzičkih škola „Vasa Pavić” i „Andre Navara” na istom mjestu koncertirati od 11 časova. Nakon toga, u školi „Vasa Pavić” u 13 časova počinje tribina „Savremena klavirska muzika u pedagoškoj i izvođačkoj praksi” na kojoj će učestvovati gosti festivala. Večeras na sceni KIC-a u 19 časova nastupiće pijanista Bojan Martinović, a potom, od 20 časova, pijanistkinja i kompozitorka Tatjana Prelević, čime i završava festival.