-PIŠE:

DR ANA M. ZEČEVIĆ


Dorotea Vejnović komponovala je solo-pjesmu U – ju – ju – ju – ju, za sopran i klavir. Na disku se nalazi snimak na kojem je zabilježeno izvođenje soprana Marije Cvijić i pijanistkinje Slobodanke Stević. Poetski tekst je obrađen po litanijskom principu – ređanja i preplitanja odsjeka različitog motivskog materijala. Nakon klavirskog uvoda od par taktova, naratorka prvo izgovara početni stih pjesme, a zatim se pretvara u sopran pokretnog glasa, sopran koji veoma izražajno ilustruje poetski tekst – čas brzim govorom, čas melodijskom linijom. Klavirska dionica ima istaknutu agogiku tokom cijele pesme, pri čemu je veoma diskretnog pokreta i dinamike u strofi, dok je veoma agogički istaknuta u refrenu. Tekst je tretiran pretežno silabično, a cijela pjesma asocira na recitaciju, jer je melodijska linija često postavljena na više puta ponovljenom tonu ili na dužem ležećem tonu, pretežno u visokom glasovnom registru. Samo je u završnom odsjeku tekst tretiran djelimično melizmatično, melodija je u početku raspjevana, lirska, izložena u sporom tempu. Zatim se, zbog dramske gradacije u tekstu, ta melodija razvija, krešendira, kombinuju se brzi i lagani odseci. U kodi kompozicije je ponovljen tekst „U – ju” u vidu usklika u forte-dinamici.

– Jasmina Mitrušić autorka djela Salve Eternum, kompoziciju je namijenila solo-basu uz pratnju klavira. Na snimku je zabilježen nastup basa Vladimira Zorjana i pijanistkinje Slobodanke Stević. Nakon niza taktova uvoda klavira, bas izlaže poetski tekst u sporom temu, u ce-mol tonalitetu. Tamna basovska boja dočarava turobnu atmosferu u sadržaju koji se bavi tugom muškarca kojeg je napustila žena, kao i njegovim razmišljanjima o životu uopšte. Poetski tekst je tretiran silabično. Melodija vokalne dionice je molska, obogaćena hromatikom, dosta razvijenog opsega i često zasnovana na dugim ležećim tonovima, čime se još više podvlači tamna boja basa i prirodna težina tog glasa. Donekle filozofska tematika pjesme sadržana je u ekspresivnom refrenu „Salve Eternum”, koji je uvijek dat u dugim notnim vrijednostima, sa melizmima u tretmanu teksta, a iz strofe u strofu izložen je sa sve ekspresivnijom agogikom, te predstavlja muzičku kulminaciju pjesme – kompozicije.

– Zvonko Markovinović Mimi komponovao je i otpjevao solo-pjesmu Snove snivam, uz klavirsku pratnju Svetozara Saše Kovačevića. Klavirski uvod u Ge-duru, koji asocira na starogradsku pjesmu je oblika rečenice. Solo-bariton nastavlja da izlaže tekst u duhu starogradske pjesme. Kompozicija izlaže tri tekstualne cjeline – strofe, a svaka od tih cjelina je oblikovana u dvodjel, sa šemom forme: ab. Oba djela su pisana u duru, i nakon izlaganja dvodjela slijĂŞdi materijal klavirskog uvoda, a zatim se sa istim muzičkih materijalom izlaže nov tekst. Klavirska pratnja je izuzetno diskretna, bazirana na smjeni akorada u okviru tonalnog durskog centra, obogaćena vantonalnim dominantama za II stupanj i za Dominantu, nema ulogu dramaturškog instrumenta, već ima ulogu da harmonski obogati muzički aramžman.

Milan Jovanović Jofke je autor kompozicije Zora i devojka za tamburaški orkestar. Na disku je kompoziciju izveo orkestar Ravangrad. Tamburaški orkestar izvodi brzi uvod koji se kreće u okviru A-dura i A-moldura. Vodeća melodijska linija obogaćena je narodnim elementima (pokret prekomjerne sekunde), a nakon uvoda vokalni solista pjeva strofu za strofom teksta, bez variranja muzičkog materijala. Nakon dvije strofe dat je ponovo materijal instrumentalnog uvoda – ovaj postupak je čest u djelima narodne i novokomponovane narodne muzike. U trećoj i četvrtoj strofi primjetne su male izmjene u instrumentalnoj dionici, jer je orkestarska partija obogaćena gušćim akordskim sklopovima, čime je doprinijeto dinamičkoj i opštoj dramskoj slici kompozicije.

Nakon predstavljanja kompozicija sa CD-a Među javom i med snom može se zaključiti da su naši savremeni autori na najrazličitiji način prilazili Kostićevom djelu i muzički ga oblikovali.


(Nastaviće se)

---