-PRIREDIO: MILADIN VELjKOVIĆ

Manje uganuće Mihailove noge liječeno je odmorom i oblogama, a zabrinuti knez Miloš je odahnuo kada je dobio izvještaj iz Požarevca da je „Mijajl begu noga sasvim prošla, kao da se nije nigda ni ubio, i već je snama ova put u polje izlazio na intovu, jedored na Moravju a drugij put na Zabelu, a u školu neprestano ide i uči predmete svoje“.

U toku djetinjstva i očeve prve vladavine, a budući da je najveći dio vremena provodio sa majkom, Mihailo je tri puta boravio van zemlje, prvi put avgusta 1834. godine sa majkom i stricem Jevremom u Vidinu, potom sa majkom i bratom u ljeto 1836. godine u Zemunu, u posjeti sestri Petriji (Perki), i sa majkom i bratom od septembra 1838. do aprila 1839. godine u Temišvaru i Zemunu, najviše zbog pokušaja Milanovog liječenja.

Prvi boravak van zemlje bio je za desetogodišnjeg kneževića posebno zanimljiv. Drugog avgusta 1834. godine kneginja Ljubica je sa djeverom Jevremom Obrenovićem doputovala iz Soko Banje u Brestovačku banju. Knez Miloš je sa sinom Mihailom iz Požarevca doputovao 18. avgusta, odakle je ženu i sina trebalo da otprati u posjetu vidinskom veziru Husein-paši. Na put su krenuli 22. avgusta. Prvi konak svita je imala u Velikom Izvoru, a na samom putu narod je oduševljeno pozdravljao kneginju Ljubicu i kneževića Mihaila. Na sat i po udaljenosti od Vidina, vezir je poslao u susret četiri kočije. Ali-beg, sin Husein-paše, sa pratnjom je došao da pozdravi i dočeka mladog Mihaila. Dok se kneginja Ljubica vozila kočijama sa ženama, Mihailo je sa vezirovim sinom bio iza njih. U samom Vidinu su svečano dočekani, a kneginja i njen sin su smješteni u dijelu vezirovog harema, koji je bio specijalno opremljen za njih. Husein-paša, izuzetno bogat, nije štedio na boravku gostiju iz Srbije. „I on, i njegovi činovnici, i njegov harem, svi su se nadmetali u ljubaznostima, uslužnostima i usrdnostima, nije bilo časa da ih ne iznenade novim zabavama, iscrpljeno je sve što se moglo izmisliti i u dvoru i u haremu“. U jednoj od soba bila je specijalno namještena trpeza „po evropejskom vkusu“, a same hanume iz harema su zajedno sa kneginjom postile srijedu i petak. „Za doček ne možemo se Vama dovoljno nafaliti kako su nas dočekali“, pisala je kneginja Ljubica Milošu. Dvadeset petog avgusta za kneginju i njenog sina bio je pripremljen svečani izlet, na polju kod ljetnjeg dvorca izvan grada, a uveče i vatromet. Narednog dana priređena je i vojna parada. Svečani ispraćaj održan je 27. avgusta 1834. godine. Vezirov sin i hanume, sa brojnim činovnicima, ispratili su goste na sat i po od Vidina. Kneginja je opet bila u kolima sa hanumama, a knežević Mihailo sa Ali-begom. Oproštaj je bio vrlo srdačan, a posebno je zbog odlaska bio tužan mladi Mihailo. „Kao da su jedno s drugim odrasli, pak sad moraju da se rastaju, tako im je teško bilo što je došao čas rastanku“, pisala je kneginja Ljubica o oproštaju između Mihaila i vezirovog sina.

Jedno od prvih pravih političkih iskustava Mihaila odigralo se januara 1835. godine, za vrijeme priprema potonje Miletine bune. Naime, kneginja Ljubica je sa sinom Mihailom pozvana na krštenje sina Stojana Simića, koje je trebalo obaviti u Kruševcu, u kući braće Simić. Na krštenje su pozvani i najistaknutiji opozicionari radi dogovora o podizanju bune. Kneginja je sa Mihailom stigla 12. januara, krštenje je obavljeno naredni dan, a 14. januara je napustila slavlje. Zavjerenici su imali dosta vremena da se dogovore oko priprema za podizanje bune, što je bio i glavni razlog pozivanja kneginje i Mihaila da krste dijete, a ne knez Miloš kao „veliki kum“. Miletina buna bila je dobro pripremljena, knez Miloš je bio na putu da izgubi presto, ali je poslije uspješnih pregovora sa pobunjenicima pristao na ustupke i donošenje Sretenjskog ustava. Svi ovi događaji su sasvim sigurno dosta uticali i na kneževića Mihaila, u čijem prisustvu je, u kragujevačkoj crkvi, i izvršeno teatralno izmirenje između kneza Miloša i vođa pobune. U samom činu, Mihailo je čak doveo vođe pobune do kneza Miloša, koji su ga potom zamolili za oproštaj.

(NASTAVIĆE SE)

---