-Piše: Tomaš Ćorović

Prvi sveštenik, od 13 koliko ih se pominje u ovom bratstvu, je Ivan koji se doselio u Drobnjak u prvoj polovini XVI vijeka. Najvjerovatnije je služio u crkvi na Dubrovsku, selu koje su Tomići naselili kada su pristigli iz Banjana. Pop Ivan ubrzo je ostatao udovac i zamonašio se i ostao upamćen kao jeromonah Arsenije. Njegovi potomci zbog toga će jedno vrijeme nositi prezime Kaluđerovići. Sledeći sveštenik iz ove porodice koja će se kasnije prezivati Balotići je pop Petar. On je sin kneza Tome Balotića (po njemu će porodica dobiti današnje ime) i prvi je sveštenik koji je služio u novosagrađenoj crkvi na Previšu. Njegov sin je bio Toma, takođe sveštenik. Sin popa Tome je pop Planoje, odselio se u selo Sibnicu ispod Kosmaja gdje je dobio parohiju. Iz tog vremena je poznatiji pop Marko, koji je zajedno sa vojvodom Ilijom Kosorićem predvodio pleme u raznim akcijama i pregovorima sa Mlečanima i Turcima. To je vrijeme Morejskog rata koje je bilo veoma burno za Drobnjak. Brat popa Marka Ilija se sa odredom Drobnjaka borio na Primorju sa Turcima. Tamo se istakao u junaštvu i postao vojvoda grahovski i zapovjednik hercegovačke vojske. Poslije oslobođenja Risna i Herceg Novog preselio se na Primorje.

Prema porodičnom predanju upamćen je i pop Markan, on je unuk popa Marka I. Unuk popa Markana-Marka II bio je takođe sveštenik Marko III. Njega je rukopoložio mostarski mitropolit Ananije 1787. godine. On je u nekom komšijskom obračunu sa Zarubicma poginuo 1805. godine. Njegov sin, pop Simo, naslijedio ga je u previškoj parohiji. Poslije Sim,a koji je umro mlad, trebalo je da ga naslijedi sin Teodor Tešo, koji je učio za popa u Manastiru Kosijerevo. Nije poznato zašto se Tešo nije zapopio iako je bio veoma ugledan plemenik, već je sveštenička grana vraćena na Markanovog potomka, popa Milovana.

Pop Milovan rođen je oko 1815. godine na Previšu. Bio je istaknuti junak i narodni tribun. Zajedno sa knezom Filipom Žugićem odabrani su na plemenskom skupu 1852. godine da idu u Sarajevo kod Omer paše Latasa da mole za puštanje 30 talaca koji su čamili zatočeni u Mostaru i da se ukine zabrana nošenja „silava” (ratnički pojas za koji se kačilo lično naoružanje, istovremeno simbol muškog dostojanstva) koju su Turci bili uveli Drobnjacima poslije smaknuća Smailage. Tu su misiju uspješno završili. Poginuo je u jednom boju sa kolašinskim Turcima zajedno sa još 70 Drobnjaka u Bistrici 1861. godine. Sahranjen je u previškoj crkvi sa lijeve strane od ulaza.

Sin popa Milovana Milosav je rođen 1846. godine. On je kao svršeni bogoslov bio prvi učitelj u novotvorenoj školi u Šavniku 1870. godine. Po završenoj školskoj godini rukopoložen je za sveštenika 1871. godine i preuzima previšku parohiju, gdje će ostati sve do svoje tragične smrti. Pop Milosav je biran u narodnu skupštinu 1906. godine kao poslanik drobnjačke kapetanije. Pri formiranju Kluba u narodnoj skupštini, jedan je od prvih poslanika koji je postao član te opozicione grupacije. U doba velikih nereda koji su izbili u Šavniku, na Vidovdan 1907. godine uhapšen je zajedno sa još 130 Drobnjaka. Optužen je da je bio njihov organizator. U zloglasnom zatvoru Jusovači u Podgorici tri mjeseca je bio izložen neviđenoj torturi, da bi ga gospodar pomilovao kad je obaviješten da neće preživjeti. Tri stotine Drobnjaka je na konjima došlo u Podgoricu da ga sačeka. Umro je poslije tri dana u Šavniku. Sahranjen je 7. oktobra 1907. godine, uz ogromno prisustvo naroda ispred previške crkve.

Poslednji sveštenik u bratstvu Tomića je pop Miladin. On je rođen na Previšu 1907. godine. Završio je bogosloviju na Cetinju, rukopoložen je i dobio parohiju planinopivsku. Negdje 1940. godine došao je pod crkveni sud jer je, ostavši udovac, jednom parohijaninu preoteo ženu. Crkva je protiv njega povela postupak koji je trajao skoro cijelo ratno vrijeme. Poslije rata, u nedostatku sveštenika, nastavio je da održava parohiju u Šarancima, ali je ubrzo penzionisan.

(Nastaviće se)

---