- PIŠE: Doc. dr Veselin Drljević

Njemački geograf Kurt Hasert je za Durmitor rekao da je među planinskim divovima južnoslovenskih zemalja, najmoćniji i najveličanstveniji. Planinski masiv Durmitor predstavlja najvredniji segment planinsko-turističkog i sportsko-turističkog potencijala Crne Gore, a gradić Žabljak sa 1723 stanovnika, odnosno 3569 na području cijele opštine (Monstat, 2011) bazu valorizacije ovog područja i prestonicu planinskog turizma Crne Gore. Taj atribut omogućuje priroda i čovjek, kao sveukupni generator razvoja.
Kao i u ostalim djelovima, naročito sjeverne Crne Gore, i područje Durmitora ekonomski, samim tim i turistički je nerazvijeno, pa je prisutna velika demografska regresija. A da bi se zaustavio odliv ionako malog broja stanovnika, neophodno je preduzeti energičnije mjere korišćenja prirodnih resursa kojima raspolaže Durmitor i okolne planine. Posmatrati Durmitor kao prirodnu, privrednu ili turističku zasebnost u odnosu na okolne planine, naročito Sinjajevinu, skoro je nemoguće, ali njegova veličina i 23 vrha preko 2300 metara nadmorske visine, izdvajaju ga kao cjelinu kojoj se Crna Gora mora posebno posvetiti. Raznolikost durmitorskih padina izvanredan su prirodni potencijal za razvoj sporta i sportskog turizma. Na Durmitoru i u njegovom podnožju moguće je sagraditi uslove za skijaške discipline slične onim najrazvijenim u evropskim Alpima, ali i staze za planinare i planinski biciklizam kakvih je rijetko gdje u svijetu. Adrenalinski sportovi: alpinizam, penjanje uz stijene, kanjoning, rafting, sa veoma malo ulaganja mogu biti veliki zamajac privrednom razvoju stanovništva koje gravitira planinskom masivu Durmitora.
Lednička jezera („gorske oči”), kojih je na Durmitoru 18, i to na nadmorskoj visini iznad 1500 metara, ovoj planini daju posebnu čar, a njenim posjetiocima užitak.
Stanovništvo poddurmitorskih sela, sve do šezdesetih godina prošlog vijeka, isključivo se bavilo stočarstvom i zemljoradnjom. Bila su to teška i ekonomski veoma neizvjesna vremena. Duga, snjegovita i jako hladna zima „pojela” bi sve što bi vrijedni gorštaci za kratkotrajno ljeto stvorili i za zimncu spremili. I u takvim okolnostima stvorena su naselja na velikim nadmorskim visinama. Kako ona stalna: varošica Žabljak i sela, tako i periodična naselja, katuni u planinskim zavjetrinama. Industrija, isključivo prerada drveta i turizam su ekonomije novijeg doba, ali nedovoljno shvaćene i malo iskorišćene. Saobraćajna povezanost durmitorskog i drugih krajeva Crne Gore vjekovima je zavisila od prohodnosti rijeka Tare, Pive i Komarnice, te zimskih uslova na Jezerskoj visoravni. Tako do 23. septembra 1935. godine, kada je predsjednik jugoslovenske vlade Milan Stojadinović za saobraćaj otvorio put Pljevlja – Žabljak – Šavnik, čija je gradnja počela tri godine ranije, nakon posjete kralja Aleksandra ovom kraju, u podnožje Durmitora dolazilo se isključivo pješke ili na konjima.
Ova saobraćajnica i dalje prema Nikšiću bila je, a i sada je osnova razvoja Žabljaka i poddurmitorskih sela. Iako značajno modernizovana saobraćajnica, Žabljaku nije donijela epitet saobraćajno lako dostupne destinacije. Na Jezerima je, još za vrijeme Drugog svjetskog rata, otvorena avionska pista (za evakuaciju ranjenika), a do 1970. godine (isključivo u ljetnjem periodu) je korišćena u turističke svrhe. Modernizacijom avio-industrije aerodrom na Žabljaku je prestao da radi.
U vrijeme ekonomskog procvata Jugoslavije razvijao se i Žabljak sa okolinom, pa i sport. Zimski sportovi su bili više zastupljeni, pa su 1961. godine u Žabljaku izgrađene dvije skakaonice: šezdesetmetarska kod hotela „Durmitor” i tridesetmetarska u gradu Žabljaku. U tom periodu u Jugoslaviji je postajala ski-skakaonica još samo u Planici (Slovenija), a crnogorski skijaši su jedini parirali Slovencima na domaćim takmičenjima.
Dva državna prvenstva u nordijskim disciplinama (1962. i 1965. godine) održana su na Žabljaku, a jedno (1962. godine) u tehničkim disciplinama. U periodu procvata sporta u Žabljaku bio je izgrađen samo jedan hotel („Durmitor”).(NASTAVIĆE SE)