PRI­RE­DIO: ALEK­SAN­DAR ĆU­KO­VIĆ


Vi­dre se hva­ta­ju obič­no zi­mi oko za­le­đe­nih ri­je­ka, kad je su­ho i ve­dro vrije­me. Za­tim po­sle ki­še, kad opad­ne vo­da, jer se kre­ću po vla­žnom pi­je­sku da tra­že hra­nu. Po­ne­kad se lo­ve u je­sen, kad na­do­đu re­ke po­sle ja­kih ki­ša. Lo­ve se još i lje­ti i po­čet­kom je­se­ni u noć­nim vr­ša­ma ko­ji­ma se lo­vi ri­ba.
Čvor­ci (smr­da­ni) se lo­ve zi­mi kao i li­si­ce i ku­ne. Vje­ve­ri­ce se lo­ve u je­sen na ora­si­ma i lje­šni­ci­ma, a zi­mi uz­gred­no, kad se lo­vi i dru­ga di­vljač. Pu­go­vi (pug) se lo­ve naj­vi­še u je­sen kad poč­ne da sa­zri­je­va vo­će, a u osta­la go­di­šnja do­ba ma­nje.
Vu­ko­vi se lo­ve u sva­ko do­ba go­di­ne, po­što se stal­no kre­ću oko se­la i ka­tu­na, ali naj­če­šće zi­mi, za vri­je­me naj­hlad­ni­jih da­na, i u mr­tvoj je­se­ni, ka­da se sto­ka zbi­je u se­la a pla­ni­na osta­ne „glad­na” (bez sto­ke). Naj­če­šće se lo­ve zi­mi po da­nu, po­što se na­đu po tra­gu u sni­je­gu, za­tim pred ve­če u bli­zi­ni ov­čjih to­ri­na, ili no­ću u je­sen oko pri­bo­ja i dru­gih sto­čar­skih zgra­da. U pro­lje­će če­sto lov­ci i se­lja­ci tra­že vu­či­cu s vu­ča­di­ma da ih uni­šte, jer mno­go uni­šta­va­ju sto­ku.
Me­dvje­di se lo­ve naj­če­šće u je­sen, kad se na­va­de na vo­će, ku­ku­ruz, el­du i pče­le. Za­tim lje­ti, u je­sen i po­čet­kom zi­me oko sto­čar­skih po­ji­la, na ras­kr­sni­ca­ma pu­te­va, gdje če­ka­ju da na­i­đe čo­vjek ili sto­ka. Me­dvje­di se lo­ve u po­me­nu­tim slu­ča­je­vi­ma da­nju i no­ću. U pro­lje­će se naj­re­đe lo­ve, jer se ta­da ri­jet­ko ja­vlja­ju.
Di­vlje svi­nje se lo­ve obič­no zi­mi, kad pad­ne sni­jeg i to sa­mo da­nju, po­što se na­đu po tra­gu ili se sa­če­ka­ju na mje­sti­ma gdje naj­če­šće do­la­ze. U je­sen se lo­ve no­ću, ali ma­nje ne­go zi­mi, jer se mo­gu lo­vi­ti sa­mo no­ću oko nji­va, a noć­ni lov je te­žak i ne­si­gu­ran. Ja­zav­ci se lo­ve naj­vi­še u je­sen, i to no­ću kad do­la­ze na ku­ku­ruz a zi­mi po­red svo­je „ku­će” (ja­me), gdje iz­la­ze da se sun­ča­ju. Ze­mun­ci se lo­ve u je­sen, na nji­vi po­si­ja­noj krom­pi­ri­ma, ko­ji mno­go uni­šta­va­ju.
Sr­ne i di­vo­ko­ze se lo­ve naj­če­šće zi­mi, kad na­stu­pe hlad­ni da­ni, od­no­sno kad ne pa­da sni­jeg i ne du­va vje­tar, jer se ta­da kre­nu da tra­že hra­nu. Di­vo­ko­ze, a na­ro­či­to sr­ne, lo­ve se i u po­znu je­sen, po­što se „po­me­nu­te” i lu­ta­ju tra­že­ći sklo­ni­šta; za­tim u po­čet­ku pro­lje­ća, kad se kre­nu za mla­dom tra­vom a na­ro­či­to za cvi­je­tom. Zi­mi se sr­ne lo­ve kad je ve­li­ki a ju­gov sni­jeg, a kra­jem lje­ta i po­čet­kom je­se­ni kad poč­ne da pa­da li­šće s dr­ve­ća, ka­da im se lo­vac la­ko pri­kra­de po­što li­šće šu­šti. Zmi­je čo­vjek ubi­ja kad god mo­že, a naj­vi­še kra­jem pro­lje­ća i lje­ti, jer se ta­da naj­če­šće po­ja­vlju­ju. One se naj­vi­še vi­đa­ju kad su to­pli sun­ča­ni da­ni, na­ro­či­to u me­đu­dnev­ni­ci, jer iz­la­ze na sun­ce.
Go­lu­bo­vi se naj­vi­še lo­ve za vri­je­me že­tve, na str­no­vi­ma, a po­što se ži­to po­žnje oko sto­go­va ži­ta i guv­na. Za­tim kad se po­si­ju ži­ta po­čet­kom pro­lje­ća i je­se­ni. U po­znu je­sen i zi­mi se lo­ve u pe­ći­na­ma gdje no­ći­va­ju, i oko ba­ra i rije­ka ka­da tra­že kop­nu ze­mlju ra­di hra­ne. Ja­re­bi­ce se lo­ve naj­vi­še zi­mi, kad je sni­jeg i jak mraz, a naj­če­šće kad su sni­je­žne vi­ja­vi­ce. Za­tim lje­ti i u je­sen da­nju, a po­ne­kad no­ću na pre­no­ći­šti­ma. U je­sen, kad ne­sta­ne tra­ve i opad­ne li­šće, la­ko se lo­ve jer ne­ma­ju gdje da se sa­kri­ju. Pre­pe­li­ce se lo­ve lje­ti i u je­sen, a naj­vi­še kad iz­ra­ste tra­va u li­va­da­ma i u do­ba sa­zri­je­va­nja ži­ta. Di­vlje ko­ko­ške se lo­ve naj­vi­še lje­ti i u je­sen, a če­sto i zi­mi i s pro­lje­ća. Lo­ve se pre­ko da­na, iz­ju­tra i pred ve­če, kad tra­že hra­nu i oko pod­ne kad je to­pao dan pa tra­že vo­du.
Te­tre­bo­vi se lo­ve naj­vi­še lje­ti i u je­sen, kad tra­že hra­nu, na pro­plan­ci­ma i li­va­da­ma, a zi­mi u šu­mi, gdje se du­bo­ko skri­va­ju. Pje­tlo­vi (te­tre­bo­vi) se lo­ve naj­lak­še u pro­lje­će, jer slo­bod­ni­je do­la­ze oko po­to­ka i na sme­to­ve za­o­sta­log sni­je­ga. U to vri­je­me oči ne osje­ća­ju lov­ca ni­ti se ču­va­ju kao u dru­ga go­di­šnja do­ba.
(Na­sta­vi­će se)