Otac predsjednice Vrhovnog suda Vesne Medenice, Gojko Vlahović, prodao je za 440.000 hiljada eura plac u Kolašinu firmi „Carine”, iza koje stoji biznismen Čedomir Popović, pokazala je dokumentacija do koje je došao „Dan” i koju ekskluzivno objavljujemo. Porodica predsjednice Vrhovnog suda Crne Gore Vesne Medenice ima višestruke poslovne odnose sa firmom Carine. Sudska dokumenta, takođe, pokazuju da je Vrhovni sud u najmanje dva predmeta presudio u korist Carina, posebno kada je u pitanju transfer i vlasništvo nad bivšim državnim parcelama na atraktivnim lokacijama na moru i izbjegavanje plaćanja poreza na promet nakon njihove kupovine. Članovi porodice Vesne Medenice prodavali su imovinu u kolašinskoj opštini firmi Carine i firmi Popovićevog sina Vladimira. Posebno je zanimljiv ugovor koji su u avgustu ove godine sklopili otac Vesne Medenice i vlasnik firme Carine. Prema dokumentaciji do koje je došao „Dan", dana 24. avgusta ove godine notaru pristupaju Gojko Vlahović iz Kolašina i Čedomir Popović iz Podgorice. Navodi se da je notar stranke podučio o pravnim obavezama, te da su oni izjavili da su voljni da pristupe sačinjavanju ovog notarskog zapisa – Ugovora o kupoprodaji nepokretnosti.

– Nakon razgovora sa ugovornim stranama, i uvidom u predmetni List nepokretnosti, notar je ustanovila da su predmet prodaje sledeće nepokretnosti – katastarska parcela broj 1159, podbroj 1, potes Breza, način korišćenja livada treće klase, površine 4.104 metra kvadratna. Katastarska parcela broj 1160, podbroj 1, potes Breza, način korišćenja šuma četvrte klase, površine 1.547 kvadrata. Kao nosilac prava svojine u obimu prava 1/1 upisan je prodavac sa gore navedenim podacima – navodi se u tekstu ugovora.

Navodi se da se Popović, kao kupac, obavezuje da cijenu isplati u cjelosti.

– Kupoprodajna cijena nepokretnosti, po izjavi stranaka, iznosi 440.000 eura, i ista će biti isplaćena na sledeći način: prva rata u iznosu od 240.000 eura na dan potpisivanja ovog ugovora, a druga rata u iznosu od 200.000 eura, najkasnije do 1.septembra 2021.godine, što stranke potvrđuju svojim potpisima – navodi se u tekstu ugovora, koji je sačinila notar Veselinka Marković iz Kolašina.

Praktično, u pitanju su dvije parcele, ukupne veličine 5.651 kvadrat. MANS je ranije utvrdio da je krajem maja 2013. godine predsjednica Vrhovnog suda Crne Gore sinu Milošu poklonila blizu tri i po hiljade metara kvadratnih zemljišta u kolašinskom naselju Breza (prethodno je to njoj poklonio njen otac Gojko Vlahović). To je konstatovano u imovinskom kartonu predsjednice Vrhovnog suda, ali nije to da je Miloš nedugo potom prodao zemljište. Tačnije, 26. avgusta 2013. godine Miloš Medenica je prodao zemljište poklonjeno od majke. Na taj način je zaradio 215 hiljada eura, ali, kako je naveo MANS – iako je zakon o sprečavanju konflikta interesa predsjednicu Vrhovnog suda obavezivao da ovaj prihod mora prijaviti kroz podnošenje posebnog izvještaja nadležnom organu, jer se radi o članu njenog domaćinstva – ona to nikada nije učinila.

Dokumentacija do koje je došao MANS pokazuje da je Miloš Medenica tri i po hiljade kvadrata livada i šume prodao kompaniji Konzum. Iza firme Konzum je stajao Vladimir Popović, sin Čedomira Popovića. Tu parcelu Konzum prodaje nešto kasnije upravo firmi Carine, i nedugo potom se gasi.

Ovo, kao što će se ispostaviti, nije bila jedina poslovna transakcija između firme Popovića i porodice Vesne Medenice. Interesantno je, međutim, da se prodaja ove imovine dešava 2013. godine, kada Vrhovni sud kojim predsjedava Medenica počinje da donosi odluke kojima se pomaže poslovni položaj Popovića. Najmanje dva puta Vrhovni sud je presudio u korist Popovićeve firme.

Upravo negdje u vrijeme sklapanja ugovora između firme Konzum i Miloša Medenice, Vrhovni sud Crne Gore, u vijeću sastavljenom od sudija Julke Badnjar, kao predsjednika vijeća, Branimira Femića, Rade Kovačević, Radojke Nikolić i Natalije Filipović, kao članova vijeća, donosi odluku kojom staje na stranu firme Carine. U pitanju je pravna stvar tužioca PKB, protiv tužene Carine DOO Podgorica, koju zastupa izvršni direktor Čedomir Popović, radi utvrđivanja prava svojine i korišćenja. Odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Višeg suda u Podgorici Gž.br. 3525/12 od 1. marta 2013. godine, u sjednici vijeća održanoj 26. juna 2013. godine, Vrhovni sud je donio presudu da se revizija odbija kao neosnovana.

– I pod pretpostavkom da je tužilac jedini pravni sledbenik bivše PK „B” a time aktivno legitimisan u ovom sporu (nije dostavio odluke koje su pratile svojinsku i upravljačku transformaciju), nije dokazao da je predmetna imovina u postupku razgraničenja i reorganizacije prilapala njemu. Naprotiv, rezultat dokaznog postupka upućuje na zaključak da je pripala pravnom prethodniku tuženog Južni Jadran, kao jednom od OUR-a u sastavu RO PKB HN i SOUR PK „B”, u skladu sa članom 265, 266 i članom 269. u vezi članom 38. ZUR-a, a da je na osnovu valjanog pravnog posla prešla na tuženog – navodi se u presudi Vrhovnog suda, koji više od 12 godina predvodi Vesna Medenica.

Sud je našao da samoupravni sporazumi, ugovori ili drugi pravni poslovi mogu biti pravni osnov putem kojeg određena stvar, novčana sredstva ili materijalno pravo postaje društveno sredstvo u određenom pravnom licu.

– Kod utvrđenog činjeničnog stanja, imajući u vidu citirane zakonske odredbe, prema kojima OUR-i i druga društvena lica odgovaraju za svoje obaveze društvenim sredstvima kojima raspolažu, proizilazi da je RO PK HN, u čijem sastavu je bio pravni prethodnik tuženog kao jedan od OUR-a, a koja je poslovala u okviru SOUR-a PK „B” Beograd, kao samostalni subjekt mogla je raspolagati predmetnom imovinom, koja je nakon njene transformacije pripala pravnom prethodniku tuženog, a ovaj valjanim pravnim poslom otuđio u korist tuženog – navodi se u tekstu presude.

Vrhovni sud tvrdi i da su niži sudovi u cjelosti pravilno sproveli i okončali postupak, te utvrdili činjenično stanje na koje je primjenom odgovarajućih normi procesnog i materijalnog prava nepristrasno odlučio o odbijanju tužbenog zahtjeva.

– Od strane oba nižestepena suda u potpunosti su ispoštovani standardi prava na pravično suđenje garantovani članovi šest i stav jedan Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda – navedeno je u tekstu presude.

Ipak, to nije bio jedini put da Vrhovni sud staje na stranu Popivićeve firme. NVO Južni Jadran tvrdila je da Popović od 2009. godine nije platio obavezni porez na promet kada je u ime preduzeća Carine kupio imovinu preduzeća Južni Jadran. Oni su naveli da je rješenje o visini poreza na promet od 900.000 eura odredila Poreska uprava a potvrdio Upravni sud obavezujući ga da plati i pripadajuće kamate, što ukupno iznosi oko 1.200.000 eura.

– Istina je da je Vrhovni sud to, po običaju kada su Carine u pitanju, vratio na ponovno odlučivanje uz preporuku da se prihvati vrijednost imovine koju su procijenili Popovićevi procjenitelji, pa je tako obaveza po osnovu poreza spala na 250.000. Istina je da Popović do sada ni to nije platio. Istina je i da je Vrhovni sud poništio odluku Upravnog suda i kada se odlučivalo o pitanju da li je Popović, kupujući akcije TUP Južni Jadran, platio i tržišnu vrijednost objekata i 100.000 kvadrata zemljišta u zoni morskog dobra za oko 500.000 njemačkih maraka za većinski paket. Pritom je Popović prodao peti dio te imovine, Lazaret u Meljinama za 12 miliona eura i da su se ruski investitori uknjižili kao vlasnici a ne korisnici zemljišta od oko 12.000 kvadrata bez priložene potvrde Savjeta za privatizaciju da je plaćena tržišna cijena zemljišta – naveli su iz Udruženja Južni Jadran.

Izjavili su i da su samo ovom odlukom država i Opština Herceg Novi pretrpjele štetu od minimum 900.000 eura.

U vrijeme ove presude Vrhovnog suda, međutim, firma Carine upušta se u nove transakcije sa imovinom Južnog Jadrana, i stiče enormnu zaradu. Turistički kompleks Lazaret u Meljinama, koji se nalazi na samoj obali mora, prodat je firi koja je pozevivana sa ruskim državljaninom Genadijem Borisovim iako preduzeće Carine nije bilo njegov vlasnik, već korisnik. Godinu kasnije, Upravni sud je oglasio ovu prodaju nezakonitom, postupajući po tužbi zaštitnika imovinsko pravnih interesa Crne Gore i zaključio da je kompleks bio svojina države jer se nalazi u zoni javnog preduzeća Morsko dobro. Adekvatne reakcije državnih organa nakon ove presude, međutim, nije bilo.

Pošto je Popovićevo preduzeće bilo samo korisnik zemljišta, ali ne i njegov vlasnik, zaštitnik imovinsko-pravnih interesa države zbog te poslovne transakcije Popovića žalio se Ministarstvu finansija, na čijem je čelu i u vrijeme spora bio Radoje Žugić. Ministarstvo finansija je odbilo žalbu, pa je zaštitnik državne imovine pokrenuo upravni spor.

Nikola Marković

Marko Vešović

---

Imovinu kupio za 500.000, a zaradio milione
Pitanjem privatizacije Južnog Jadrana bavili su se brojni subjekti, ali dosad nije pokretan krivični postupak, iako su postojali navodi da je došlo do velikog broja malverzacija i nezakonitosti.

MANS je ranije isticao da ovaj slučaj prikazuje i jedan od modela ponašanja privatizacionih tajkuna, koji su se pojavili kao kupci nekada bogatih firmi upravo zbog njihovih nekretnina, i ukazuje na zloupotrebu službenog poslovanja u privredi, na račun javnog i naročito interesa manjinskih akcionara.

Podgorička kompanija Carine kupila je u januaru 2001. godine 30 odsto akcija Turističko-ugostiteljskog preduzeća Južni Jadran, koje je posjedovalo veliki broj nepokretnosti u Herceg Novom. To su platili oko 240.000 maraka. Zatim su, kupujući akcije od radnika, postale većinski vlasnik firme sa 51 odsto akcijskog kapitala. Za većinski paket firme u čijem su tada vlasništvu bili hotel Delfin u Bijeloj, Lazaret u Meljinama, motel Vinogradi u Sutorini, odmaralište u Baošićima, te brojni poslovni prostori sa oko 60.000 kvadrata zemljišta koje se nalazi na samoj obali mora – na koju se odmah i katastarski uknjižilo, preduzeće Carine – platilo je ukupno 500.000 eura.


Uslovna kazna zbog gradnje bez dozvole
Hercegnovska policija podnijela je u aprilu 2015. godine krivičnu prijavu protiv Čedomira Popovića i Duška Radunovića, vlasnika firme Stan projekt, zbog sumnje da su počinili krivično djelo gradnje objekta bez građevinske dozvole. Osnovno državno tužilaštvo (ODT) u tom gradu podiglo je nakon toga optužnicu i predmet je pokrenut u Osnovnom sudu u Herceg Novom. Osnovni sud u Herceg Novom donio je 25. avgusta 2015. godine presudu, kojom su Popović i Radunović proglašeni krivim, zbog krivičnog djela građenje objekta bez građevinske dozvole i izrečena im je uslovna osuda.


Afere i u Podgorici
Interesantne su i veze firme Carine sa bivšim rukovodstvom Podgorice. Naime, Čedomir Popović svjedočio je u maju prošle godine u Višem sudu u Podgorici u nastavku suđenja bivšem gradonačelniku Podgorice Miomiru Mugoši. Prema navodima optužnice, Mugoša je kao gradonačelnik iskoristio službeni položaj i bez sprovedenog postupka javnih nabavki donio odluku o prenosu prava korišćenja gradskog građevinskog zemljišta na Popovićevu kompaniju Carine.

Popović je negirao da je uradio bilo šta nezakonito, a kazao je pred sudom da je spreman da vrati opštini zemljište koju je kupio, ukoliko je opština oštećena, a njemu da se vrati novac koji je U optužnici protiv Mugoše piše da je postupajući suprotno službenim interesima i interesima glavnog grada i to Zakona o građevinskom zemljištu, protivno odluci Skupštine opštine donio odluku od 30. avgusta 2007. godine o prenosu prava na zemljište preduzeću Carine za 165 eura po metru kvadratnom, neposrednom pogodbom. Na taj način, dodaje se, pribavio je Carinama korist od 6.723.194,85 eura, a Opštini Podgorica štetu u istom iznosu.