Najavljeno bušenje Jadrana, projekat koji je započela bivša, a nastavila nova vlada, naišlo je na protivljenje nevladinih organizacija i dijela političkih partija. Oni smatraju da ugovore sa koncesionarima treba raskinuti i odustati od eksploatacije nafte u našem podmorju. Sa druge strane, u Ministarstvu kapitalnih investicija smatraju da je to projekat koji može donijeti benefite Crnoj Gori i da ekologija i ekonomija mogu zajedno. Iz tog ministarstva, na čijem čelu je Mladen Bojanić, pozvali su sve zainteresovane organizacije, građane i aktiviste da započnu dijalog po pitanju projekata za eksploataciju nafte i gasa u Jadranu.

Iz NVO Grin houm su saopštili da se odazivaju na poziv na organizovanje sastanka u ministarstvu, i da su u načelu saglasni da ekologija i ekonomija moraju ići zajedno, ali smatraju da eksploatacija ugljovodonika iz podmorja u 21. vijeku i ekološka država ne mogu.

– Nova vlada treba da bude svjesna da Crna Gora nema ni ljudske kapacitete ni opremu, plovila za nadzor i kontrolu naftnih i gasnih operacija, i da nas prepušta na volju investitoru koji bilježi brojne hazarde i koruptivne radnje. Samo u 2016. uhapšeno je šest radnika ENI u regionu Bazilikata, Italija, optuženih za švercovanje industrijskog otpada sa platformi, a 2018. godine uhapšeno je 15 visokih službenika u Italiji zbog koruptivnih radnji u Nigeriji. Direktor ENI kompanije Klaudio Deskalzi trenutno se suočava sa najmanje sedam godina zatvorske kazne kroz krivični postupak za tešku međunarodnu korupciju u vezi sa milijardom dolara vrijednom odštetom za havarije koje su prouzrokovale Šel i ENI u 2011. u Nigeriji. Italijanski tužioci tvrde da je 1,1 milijardi dolara koje su ENI i njihov partner Šel platili za licencu iskorišćeno za plaćanje bivšem nigerijskom ministru nafte, predsjedniku i članovima tamošnje vlade i drugim nigerijskim javnim zvaničnicima. Želimo da vjerujemo da nova vlada nema namjeru da ulazi u realizaciju ugovora sa kompromitovanim partnerom, posmatrajući dodatno probleme u kojima se našla italijanska vlada u odgovorima tužilaštvu u aprilu 2020. godine – saopštili su juče iz te nevladine organizacije.

Podsjetili su da je novoizabrana vlada Hrvatske 2016. godine poslije mjesec dana raskinula pet ugovora o koncesijama za istraživanje nafte i gasa.

Zahtjeve nevladinih organizacija podržao je i predsjednik Demokratske partije Fatmir Đeka i bivši gradonačelnik Ulcinja.

– Pridružujem se zahtjevima i apelima velikog broja ekoloških organizacija i građana, posebno sa Primorja, koji traže da se suspenduje projekat bušenja Jadrana. Smatramo da je tako nešto krajnje nepotrebno u vremenu kada cijeli svijet prelazi na obnovljive izvore energije. Uostalom, kod nas je na Možuri izgrađen vjetropark, a odmaklo se i u projektu izgradnje najveće solarne elektrane u Evropi, na Briskoj gori. Da se ne govori o opasnostima koje bušenje može da ima za obalu i za cijeli Jadran, koji je poluzatvoreno more, po životinjski i biljni svijet u njemu – napisao je Đeka na svom fejsbuk profilu, uz ocjenu da Vlada ne treba da srlja u ovakve projekte.

Iz GP URA su pozdravili odluku ministarstva da pozove sve na dijalog i poručili da ne planiraju da drže torbu nikome ko sprovodi projekte koji mogu da idu na štetu građana ili životne sredine.

D.M.

---