Vlada je prije nekoliko dana usvojila detaljni prostorni plan (DPP) za prostor višenamjenske akumulacije na rijeci Komarnici, koji u narednom periodu treba da usvoji Skupština Crne Gore. Radi se o dokumentu kojim je omogućena gradnja hidroelektrane, zbog koje će rijeka Komarnica biti pretvorena praktično u jezero do ulaska u kanjon Nevidio, a predviđeno je i potapanje dijela Emerald zaštićenog područja, kao i izmjena riječnog toka. U novom vladinom dokumentu je navedeno da je planirana investicija gradnje hidroelektrane procijenjena na 246,5 miliona eura. Iz konsultantske kuće „Fideliti konsalting” smatraju da je ta vrijednost napumpana, u vremenu kada se pokušavaju sanirati negativni ekonomski efekti pojave pandemije novog virusa korona. To dokazuju podacima koje su ranije iznijeli Elektroprivreda (EPCG) i Sekretarijat za razvojne projekte.

– Plasirana je informacija da se planira izgradnja hidroelektrane Komarnica sa predračunskom vrijednošću investicije od 246,5 miliona eura. Odakle sad tu naslovni „Di-Go kvasac”? Znate, kvasac je ono čudo od kojeg se tijesto „diže”. Izgleda da se u nečijoj kuhinji komarničkom investicionom tijestu dodao mnogo jak kvasac koji je digao vrijednost investicije za nekoliko desetina miliona eura. Ako nam ne vjerujete, evo i dokaza, naravno zvaničnih: EPCG je u svom časopisu u februaru 2018. godine najavila komarnički investicioni ciklus od 172 miliona eura. Sekretarijat za razvojne projekte u decembru 2018. godine je naveo da je vrijednost projekta Komarnica 185,2 miliona eura. Juče je Vlada usvojila DPP Komarnica u kojoj jasno piše da je vrijednost investicije 246,5 miliona eura. Vrijednost investicije u hidroelektranu Komarnica je, uz pomoć nečijeg „Di-Go kvasca”, narasla za preko 60 miliona eura. Kako je neko moćno zamijesio investiciono tijesto, zar ne?

Malo li je 60 miliona na ovu skupoću – piše u saopštenju konsultantske kuće pod naslovom „Komarnički investicioni `Di-Go kvasac`”.

Iz Ministarstva održivog razvoja i turizma, sa druge strane, navode da nema nikakvog pumpanja vrijednosti investicionog projekta.

– Procjene vrijednosti investicije iskazane u planskom dokumentu ne predstavljaju „pumpanje” vrijednosti, već je riječ o podacima iz idejnog projekta, koji je paralelno sa izradom ovog planskog dokumenta rađen od strane stručnjaka projektantskog tima iz konzorcijuma Institut „Jaroslav Černi” – Energoprojekt Hidroinženjering Beograd. Kroz navedeni idejni projekat razrađene su četiri varijante visine normalnog uspora akumulacije brane, kao i sedam detaljno prikazanih i analiziranih tehničkih rješenja brane na odabranoj koti normalnog uspora od 811 mnm. Ključni parametar za izbor planske varijante lociranja brane je bila visina nivoa buduće hidro akumulacije, koja treba da predstavlja optimalno rješenje između tehničko ekonomskih efekata i zaštite prostora i životne sredine – objasnili su iz Ministarstva održivog razvoja. Dodali su da je na osnovu urađenih prethodnih optimizacionih analiza, kao najpovoljnije tehničko rješenje brane i pratećih objekata, za ekonomsku analizu korištena tehnički varijanta koja podrazumijeva izgradnju betonske tanke lučne brane sa čeonim prelivom, pribranskom elektranom sa tri agregata i odvodnim tunelom sa odabranom kotom normalnog uspora od 811 mnm.

– Odabrana varijanta se od ostalih šest varijanti izdvojila upravo zbog najniže cijene, činjenice da njenom izgradnjom neće biti ugroženi ni kanjon Nevidio, ni naselje Šavnik, zatim zbog najpovoljnijih karakteristika sa stanovišta otpornosti na statička i dinamička opterećenja u eksploataciji, boljoj funkcionalnosti i sigurnosti od preliva, kao i činjenici da mašinska zgrada u ovoj varijanti ima pribransku, a ne podzemnu elektranu, što je ocijenjeno kao povoljnije rješenje. Dodatno, ova varijanta obezbjeđuje da se preko krune brane može projektovati i saobraćajnica, pa će brana imati i funkciju mosta, što je posebno pozitivno ocijenjeno od strane lokalnog stanovništva. Ukupna procijenjena vrijednost radova iskazana u planskom dokumentu je 246 miliona eura, od čega građevinski radovi iznose 195 miliona, hidromašinska oprema 18,9 miliona, a elektro mašinska oprema 32,4 miliona – navodi se u odgovoru Ministarstva održivog razvoja.

Vl.O.

---

Referentne veličine se po potrebi mogu korigovati
Iz Ministarstva održivog razvoja i turizma istakli su da je u planskom dokumentu data napomena da je osnova ovih procjena dobijanje referentnih početnih veličina koje će se kroz revidovanu tehničko-tehnološku dokumentaciju verifikovati i po potrebi korigovati.

– Naime, poznato je da se procjena investicije u planskom dokumentu navodi isključivo kao element koji je neophodan za procjenu investicionog količnika – odnosa ukupne investicije i proizvedene energije, što je kriterijum za odabir optimalne varijante. U tom smislu, nerealno povećanje cijene vodilo bi zapravo odbacivanju neke varijante, a ne nikako njenom favorizovanju ili omogućavanju bilo čijeg finansijskog benefita po tom pitanju. Planski dokument ne služi za započinjanje izgradnje, već je on osnov za izradu urbanističko-tehničkih uslova na osnovu kojih će se tek raditi tehnička dokumentacija. Napominjemo da je Glavni projekat predmet stručne revizije koja, osim usklađenosti sa zakonom i normativima, provjerava i ispravnosti iskazanih količina radova, materijala i iskazanih cijena – piše u odgovoru.

Naglašavaju da je u prethodnom periodu izrađena i studija, koja je uz podršku Evropske unije izrađena za potrebe Investicionog fonda za Zapadni Balkan, i koja HE Komarnicu svrstava u red ekološki prihvatljivih projekata.

– Buduće jezero može ponuditi dodatnu turističku atrakciju i uslove za sportove na vodi, aktivnosti za ljubitelje prirode, rekreaciju za turiste i stanovništvo šireg okruženja. Hidroakumulacija može imati značajnu ulogu u navodnjavanju zemljišta u svrhu razvoja poljoprivrede, ali i stvoriti mogućnost za snabdijevanje područja vodom – piše između ostalog u odgovoru ministarstva.