Ukupan broj korisnika kredita na kraju 2018. godine u bankama iznosi 125.116, dok se od tog broja na građane, odnosno fizička lica, odnosi 112.563. Ukupan dug građana po osnovu kredita iznosi 1,095 milijardi eura, što je uvećanje od 113 hiljada u odnosu na kraj 2017. godine, pokazuju podaci iz izvještaja o radu bankarskog ombudsmana Halila Kalača, koji je dostavljen Skupštini.

Podaci o kreditima pokazuju da je svaki peti građanin, ili tačnije na svakih pet i po građana, kreditno zadužen kod jedne od 15 banaka u Crnoj Gori, a da je dug po kreditu 9,7 hiljada eura. Podaci bankarskog ombudsmana pokazuju i da je 112,6 hiljada građana podiglo ukupno 130.337 kredita. Jemcima ili žirantima je pokriveno 23.784 kredita, što je svaki peti, dok je iznos duga za koji garantuju žiranti 321,98 hiljada ili skoro trećina od ukupnog iznosa.

Hipotekom i fiducijom je obezbijeđeno 12.619 kredita, čiji je ukupan iznos 375,9 hiljada eura.

Kada su u pitanju krediti fizičkih i pravnih lica, na kraju godine ukupan broj korisnika kredita je iznosio 125.116, što je uvećanje u odnosu na kraj 2017. za preko sedam hiljada. Stanje duga po osnovu kredita je iznosilo 2,54 milijarde eura, što je uvećanje od 273 hiljade u odnosu na prethodnu godinu.

Prosječna efektivna kamatna stopa je iznosila 6,36 odsto, što je umanjenje za skoro pola procenta u odnosu na 2017.

Osim kod banaka, građani i preduzeća kredite podižu i kod mikrokreditnih institucija (MFI). Kod MFI je podignut 32.851 kredit od strane 28.504 korisnika. Efektivna kamatna stopa kod MFI lani je iznosila 24,42 odsto i četiri puta je veća u odnosu na kamate kod banaka. Čak je i povećana za 0,18 odsto u odnosu na 2017. godinu.

Tokom prošle godine klijenti banaka i mikrokreditnih institucija Kalaču su se žalili na visoke kamatne stope za odobrene kredite, visoke provizije i naknade koje su drastično porasle u poslednje dvije godine. U izvještaju se navodi da jemstvo postaje sve manje zastupljeno i da drastično opada broj žiranata.

Shodno zakonskoj obavezi, na prijevremeno obraćanje bankarskom ombudsmanu – dakle, prije pokretanja internog postupka pred bankom i MFI – upućena su 234 klijenta i žiranta, odnosno 223 klijenta i 11 jemaca. U dokumentu se navodi da je broj procesuiranih zahtjeva u izvještajnom periodu iznosio 35, od čega se na rad banaka odnose 32 prigovora, a na rad MFI tri prigovora.

Klijenti u svojstvu fizičkih lica najviše prigovaraju na kredite kao bankarski proizvod. Osim kredita, prigovarali su i na ostale bankarske proizvode – tekuće račune, kartice i depozite. Kod tekućih računa primjedbe se odnose na visinu troškova održavanja i gašenja računa, kao i visinu troškova na dozvoljeni minus tekućeg računa. Kada su u pitanju bankarske kartice, prigovori se odnose na troškove održavanja i gašenja, a bilo je i prigovora zbog nestanka sredstava s računa kartice upadom od strane trećeg lica.

D.M.

---

Minus koristi 69.723 klijenata
Kada su u pitanju overdraft krediti ili minus po tekućim računima, tu uslugu banaka koristi 69.723 klijenata. Dug po osnovu minusa na tekućim računima iznosi 17,8 miliona eura, pokazuju podaci ombudsmana, dok odobreni limit iznosi 38 miliona.

Broj klijenata se lani smanjio za 15 hiljada, dok se stanje duga i odobreni limit povećao za dva, odnosno skoro tri miliona.

Prosječna efektivna kamatna stopa je ostala skoro ista kao u 2017. godini i iznosi 15,7 odsto.