Broj zaposlenih u Crnoj Gori je na kraju oktobra bio 165.961, što je 36.826 manje nego u istom mjesecu prošle godine, pokazuje najnovija statistika. Dok građani masovno ostaju bez posla, a oni koji rade žive u strahu od smanjenja zarada i suočavanja sa mogućnošću da neće moći da priušte sebi i svojoj porodici osnovne troškove, državni funkcioneri, koji imaju najveće zarade u državi, svega su se dva mjeseca „solidarisali” sa narodom i primali plate umanjene za 50 odsto. Za ta dva mjeseca „žrtve” funkcionera u državnom budžetu je napravljena ušteda od preko milion eura, a opet su im plate bile blizu i preko 1.000 eura.

– Mjera smanjenja plate, u vidu smanjenja obračunske vrijednosti koeficijenta za 50 odsto, za zaposlene čiji su koeficijenti utvrđeni u okviru grupe poslova A i B (najviši državni funkcioneri) Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru, a shodno odluci o obračunskoj vrijednosti koeficijenta za zaposlene u javnom sektoru za maj i jun 2020. godine, po podacima iz sistema za obračun zarada kojim rukovodi Ministarstvo finansija (a koji obuhvata okvirno jednu četvrtinu ukupnog broja zaposlenih koji se finansiraju iz budžeta države), mjera je sprovedena na 413 zaposlenih, sa ukupnim fiskalnim efektom ove mjere u iznosu od cca 1.050.000 eura – saopšteno je za „Dan” iz Ministarstva finansija.

Oni ističu da se izmjenama odluke obaveza smanjenja obračunske vrijednosti koeficijenta za 50 odsto zarade odnosila na sve javne funkcionere čiji su koeficijenti utvrđeni u grupi poslova A i B shodno odredbama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru.

Analitičar Marko Begović kaže da se čini da je javno-zdravstvena kriza samo ogolila slabosti ekonomske politike i klijentelistički uspostavljenog sistema javne uprave. Slabost ekonomske politike, kako navodi, očita se kroz tri strukturalna izazova: hronična nezaposlenost u realnom sektoru, privredni sistem koji nije diverzifikovan i dominantno se oslanja na turizam, nedostatak održivog izvora finansiranja i nemogućnost očuvanja potrebnog nivoa produktivnosti i zaposlenosti. Uz prethodno, uspostavljen klijentelistički sistem javne uprave je glomazan, nefunkcionalan i plodno je tle za korupciju i organizovani kriminal.

– U takvom ambijentu, od odlazećeg režima se nije moglo očekivati ništa drugo sem deklarativnih mjera, poput odluke da se javnim funkcionerima umanje primanja na 50 odsto u trajanju od 60 dana. Državnički odnos, s druge strane, podrazumijeva solidarnost sa građanima koji žive možda najozbiljniju egzistencijalnu krizu od Drugog svjetskog rata, pa se očekivalo da se rukovodećem kadru, organa državne uprave, lokalne samouprave, regulatornih tijela, agencija i kompanija u javnom vlasništvu, prilagode zarade na nivo jedne prosječne za period od minimum 12 mjeseci – navodi Begović.

Kaže da se koncept države blagostanja i socijalne pravde sistemski urušavao, sa očiglednom namjerom da se kroz polarizaciju društvenih odnosa sačuva politički monopol.

Prema ocjeni Mitra Radonjića iz Instituta za socijalnu i obrazovnu politiku smanjenje plate funkcionerima je poslužilo u dnevno-političku svrhu kako bi se pred izbore,,zamazale" oči građanima, a to je jasno iz cinjenice da su nakon kratkog vremena plate nastavljene u punom iznosu.

-S tim u vezi, jasno je da to nije bila inkluzivna Vlada koja brine o građanima niti Vlada socijalne pravde o čemu su građani dali svoj sud na izborima i vjerujem da je to bila opomena koja se ne smije zaboraviti. Crna Gora nikad nije bila država socijalne pravde i o tome govori cinjenica da su građani kreditno prezaduženi, mnogi od nas nemaju sjutra da daju dva eura svom djetetu za užinu, više hiljada građana koji su korisnici narodnih kuhinja ali zato državni funkcioneri kolekcionarski prikupljaju stanove koje mi plaćamo, redovno primaju razne apanaže i premije na i onako već visoke plate i ne izalaze iz službenih vozila - kaže Radonjić.

M.S.

---

U potpunosti izgubljen osjećaj za narod
Sindikalac Predrag Spasojević kaže da smo mi poslednje 32 godine imali vlast koja je najveću zamjerku prethodnicima našla u jagnjadima.

– Svima nam je jasno da su brinuli o narodu, zato su imali da jedu jagnjad na katunima, dok su ovi opustošili sve pa katune pretvaraju u poligone, bogatstva su stekli krađom, tako da sama zarada nije nikakav parametar lojalnosti i saosjećajnosti prema narodu. Naravno da dosadašnja vlast nije imala i nema osjećaja za narod zato su i, između ostalog, izgubili izbore – navodi Spasojević.