Crna Gora je na kraju 2019. imala 4.571 aktivnog javnog funkcionera, a od tog broja njih 43 odsto, odnosno 1.965, odbilo je da Agenciji za sprečavanje korupcije (ASK) da saglasnost da im se kontroliše stanje na računima u bankama. Prema podacima iz Izvještaja o radu ASK, u našoj državi ukupno je 1.373 državnih službenika koji imaju obavezu podnošenja imovinskih izvještaja, ali njih 35 odsto, odnosno oko 480, nije željelo da im institucija zadužena za sprečavanje korupcije kontroliše stanje u bankama.

Među najistaknutijim funkcionerima koji lani nijesu dozvolili da im ASK kontroliše račune su predsjednik države Milo Đukanović, prvi čovjek Skupštine Ivan Brajović, kao i devet ministara.

Poređujući podatke iz 2019, primjetan je drastičan pad broja javnih funkcionera koji su ASK dozvolili da im kontroliše bankovne račune. Uprkos čestim komentarima o pristrasnosti ASK u korist funkcionera iz vlasti, sve je manje njih koji su spremni da daju saglasnost toj instituciji za uvid u stanje u bankama. Tako je 2017. godine saglasnost da im se kontrolišu računi dalo 71 odsto funkcionera i 75 odsto državnih službenika. Već godinu kasnije taj broj je smanjen na 60 odsto javnih funkcionera i 68,5 državnih službenika, da bi na kraju 2019. bilo svega 57 odsto javnih funkcionera, te 65 procenata državnih službenika koji su dozvolili da im se kontrolišu bankovni računi.

– Agencija je pisanim zahtjevom tražila od poslovnih banaka u Crnoj Gori dobijanje podataka o bankovnim računima, tj. novčanim i kreditnim zaduženjima, prilivima/odlivima novčanih sredstava na računima koje javni funkcioneri posjeduju kod banaka, a prema potrebama postupka provjere tačnosti i potpunosti podataka u izvještajima. Odgovori od poslovnih banaka su bili relevantni kao dokaz u postupku utvrđivanja tačnosti i potpunosti podataka u izvještajima, kao i u postupku u vezi osnova sticanja imovine i prihoda. Značajno je napomenuti da davanje saglasnosti za pristup bankarskim računima, shodno važećem zakonskom rješenju, nije imperativnog karaktera – ističe ASK u godišnjem izvještaju.

U tom dokumentu se navodi da je lani 57 javnih funkcionera podnijelo ostavke sa 59 javnih funkcija (dva javna funkcionera podnijela su ostavke na dvije funkcije).

– Struktura ostavki i razrješenja je sledeća: jedan državni sekretar u ministarstvu, 11 predsjednika i članova organa upravljanja privrednih društava, komisija i javnih ustanova u vlasništvu države, devet direktora, 26 odbornika i slično – navodi se u izvještaju.

ASK, kako navode, registruje trend rasta broja dostavljenih izvještaja po osnovu uvećanja imovine preko 5.000 eura, ali ne nalazi nijedan slučaj neosnovanog bogaćenja.

Lani je bilo ukupno 12 javnih funkcionera protiv kojih je Agencija pokrenula postupke zbog istovremenog obavljanja funkcije i dužnosti u organima upravljanja privrednih društava, samoinicijativno su podnijeli ostavke na dužnosti u privrednim društvima. Takođe, u pet predmeta javni funkcioneri su nakon datog mišljenja, odnosno u toku upravnog postupka, izvršili povraćaj novčanih sredstava u ukupnom iznosu od 2.093,73 eura.

M.S.

---

Podnijeto 110 prijava zviždača
U 2019. godini podnijeto je 110 prijava zviždača, što je na nivou 2018. godine, a za 96 odsto više u odnosu na 2016, te 59 procenata u odnosu na 2017. Prijave potencijalne korupcije uglavnom su se podnosile anonimno, odnosno 58 odsto lica koja su se obratila ASK nijesu željela da otkriju identitet.

– U 2019. godini u radu pred Agencijom bilo je ukupno 100 postupaka (uključujući postupke započete u prethodnom periodu). Od tog broja, Agencija je okončala 49 postupaka, od kojih je u 18,37 odsto (devet) utvrđeno postojanje ugrožavanja javnog interesa – navode u ASK.