Todor Manojlović moli Udruženje književnika Srbije da mu dodijeli „jedan od viših penzijskih razreda”... Kaže da piše u listovima i časopisima – objavljuje pjesme, eseje, kritike, književne i pozorišne uspomene... da je preveo veliko djelo Upilita Tena „Putovanje po Italiji” (za Maticu srpsku), da je za Beogradsko dramsko pozorište preveo Brehtovu „Majku hrabrost”, a „Operu za tri groša” za Jugoslovensko dramsko pozorište... Dobio je povišicu.

Iz Novog Sada upravnik Srpskog narodnog pozorišta Miloš Hadžić poziva ga da napiše prilog za spomenicu o stogodišnjici ove kuće. Piše mu iz Novog Sada i dr Boško Novaković, istoričar književnosti, profesor na Filozofskom fakultetu. Dolazi u Novi Sad, povremeno, sa prijateljima se nalazi u kafani hotela „Putnik” – najčešće je sa Draškom Ređepom i njegovim prijateljem Banjaijem. U maju 1960. godine na Petom Sterijinom pozorju održao je predavanje povodom pedesetogodišnjice od smrti Laze Kostića. Čestitku za srećnu novu, 1961. godinu šalju mu iz Matice srpske – Leskovac, Boško Petrović i Tišma. Istovremeno ga obavještavaju da je iz Novog Sada, i iz „Ljetopisa”, otišao Borislav Mihajlović Mihiz, a na njegovo mjesto izabran je u redakciju „Ljetopisa” Svetozar Brkić. Predrag Vukadinović, jedan od članova redakcije revije za kulturu „Danas”, elitnog glasila srpskih intelektualaca toga doba, poziva ga na saradnju.

Manojlović je u intenzivnoj prepisci i sa mladim ljekarom, na specijalizaciji psihijatrije, Svetomirom Svetom Bojaninom. Prihvatio se pisanja eseja o Geteu. Ali da ne bude mnogo obiman jer je „momentalno mnogostruko zauzet – između ostalog čak i jednim pozorišnim komadom!)” Završio ga je na Svetu Petku (krajem oktobra 1961), tekst je poslao redakciji revije „Danas”. „Danas” je objavio i jednu Manojlovićevu novu pjesmu, a potom i esej – redakcija je bila veoma zadovoljna prilogom. Bio mu je u Zrenjaninu, u posjeti, Veljko Petrović sa suprugom Marom. Dobili su kuću na Dedinju, pa kupuju po Vojvodini komade starog namještaja. Oni su ispisnici – Veljko Petrović je godinu dana mlađi od njega, rođeni Somborac 1884. godine.

Bliži se osamdesetogodišnjica Todorovog rođenja. Tim povodom pišu mu Aleksandar Tišma i Draško Ređep krajem januara 1963. godine: „... Mi Vaši prijatelji i poštovaoci, željeli bismo da ovaj događaj, koji je po našem mišljenju značajan za našu kulturu, obilježimo na neki način, ovdje u Novom Sadu. Namjeravamo da u svečanoj dvorani Matice srpske, u drugoj polovini februara, priredimo svečanost na kojoj bi se govorilo o vašem stvaralaštvu i na kojoj biste vi uzeli učešća... Za ovu Vašu jubilarnu godinu Izdavačko preduzeće Matice srpske voljelo bi da izda izbor Vaše poezije, u ediciji `Savremenici`; izbor bi volio da izvrši profesor Mladen Leskovac...”

Uoči rođendana, 17. februara 1963, Ređep mu piše da će o njemu Boško Novaković pisati u „Politici”, a taj dan zabilježiće i „Dnevnik”, dok je sam Ređep pripremio esej „Ozarena melanholija ili Todor Manojlović” za „Ljetopis” Matice srpske, a za malu panoramu vojvođanske poezije za mariborski časopis „Nova obzorja” na uvodnom mjestu stavio je Manojlovićevu pjesmu „Moj dvojnik”.

Novosadski „Dnevnik” posvetio je osamdesetogodišnjici Todora Manojlovića cijelu stranu, sa prilozima Boška Novakovića, Jožefa Šuhofa, Draška Ređepa, Jasne Melvinger, Ivana Banjajia... Piše Savjetu za kulturu Narodne republike Srbije (Komisiji za socijalno osiguranje umjetnika) – moli za bolji penzijski razred, jer je od 1958. godine, kada je dobio drugi penzijski razred, objavio „veći broj novih značajnih književnih radova, u zasebnoj knjizi ili u našim najuglednijim književnim časopisima”.

Priredio: Miladin Veljković

(Nastaviće se)

---