Vlada Crne Gore je prije dvije godine nezakonito državnim novcem plaćala privatnog avio-prevoznika koji nema dozvolu za letjenje i svoj vazduhoplov registrovan za komercijalne letove, saznaje „Dan“. Radi se o crnogorskom avio-prevozniku „Aero tim“, koji je za potrebe tadašnjeg premijera Mila Đukanovića i njegovog kabineta koristio vazduhoplov „lir džet 45“, registarskih oznaka 40-SEV.
Riječ je o avionu koji nije registrovan za komercijalne letove, već isključivo za prevoz za potrebe Prve banke, koja je u većinskom vlasništvu Aca Đukanovića, brata nekadašnjeg premijera.
Generalni sekretarijat Vlade Crne Gore uplatio je tokom 2015. godine 62.900 eura (iznos sa porezom) firmi „Aero tim“ na ime usluga angažovanja privatnog vazduhoplova.
Relevantni izvještaji, u koje je „Dan“ imao uvid, pokazuju da je Vlada u toj godini od Uprave za javne nabavke dobila saglasnost da po tom osnovu potroši najviše 50.400 eura.
Da kompanija „Aero tim“ nema dozvolu za letjenje i svoj vazduhoplov registrovan za komercijalne letove potvrđeno nam je i iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo Crne Gore.
– Kompanija koju navodite nije nosilac bilo kakvog odobrenja od strane Agencije za civilno vazduhoplovstvo, a nije prepoznata ni kao bilo kakav drugi vazduhoplovni subjekt u odnosu na koji postoji obaveza realizacije aktivnosti inspekcijskog ili kontinuiranog nadzora od strane naše Agencije – kazao je za „Dan“ Mileta Nikolić, direktor Sektora za sigurnost vazdušnog saobraćaja Agencije za civilno vazduhoplovstvo Crne Gore.
U Centralnom registru privrednih subjekata (CRPS) može se vidjeti da je vlasnik kompanije „Aero tim“ Zoran Radunović, koji je ujedno i direktor predstavništva državne avio-kompanije „Montenegroerlajnez” u Austriji, što se može vidjeti i na njegovom linkedin profilu.
Taj podatak Radunovića dovodi u zonu konflikta interesa, jer je, sa jedne strane zaposlen u državnoj aviokompaniji, a sa druge strane posluje sa državom preko svoje privatne avio-prevozničke kompanije.
Radunović je na svom linkedin profilu naveo da je ranije bio direktor i u firmama Di Air i Vektra Aviation u stečaju, koja je u vlasništvu Dragana Brkovića, kuma bivšeg premijera Đukanovića.
Novinar „Dana“ stupio je u kontakt sa Radunovićem, koji smatra da nije u konfliktu interesa i da ne krši zakon.
– Konflikt interesa bi bio samo u slučaju da se ja sa svojom privatnom firmom bavim istim vidom prevoza kojim se bavi „Montenegroerlajnz”. Ovo su potpuno odvojeni poslovi. Moja firma nije registrovana za prodaju karata, bilo kakvih i bilo kome. U biznis avijaciji se karte ne prodaju. To su dvije odvojene djelatnosti i ja nikako ne mogu da oštetim „Montenegroerlajnz”. Tu nema nikakvih dilema – rekao je Radunović.
On je dodao da je iznajmljivanje privatnih vazduhoplova za vladine potrebe specifičan vid prevoza u avijaciji.
– Mislim da je to kompleksnija priča. To je specifičan vid prevoza u avijaciji. U vezi sa javnim nabavkama i tenderima, moje mišljenje je da su oni u avijaciji potpuno neprimjenjivi na način kako je to definisano zakonom. Znam to vrlo dobro i iz naših iskustava i iz slučajeva koji su se dešavali i u Srbiji. Apsolutno svi imaju iste probleme – kazao je Radunović.
Na pitanje kako komentariše to da njegova firma koristi avion koji je registrovan za potrebe Prve banke, Radunović je istakao da vladini letovi nisu komercijalni letovi.
– To su letovi koji imaju sasvim drugačiji status od komercijalnih letova. Za takve letove treba posebna najava i posebna komunikacija sa drugim državama u koje ti avioni lete. Takođe, nekako moraju da se plate operativni troškovi aviona. To je jedan detalj. Drugi detalj je da ne postoji drugi avion koji može da se uposli u komercijalne svrhe takvog tipa. U tom slučaju Crna Gora manje plaća nego da se dovozi avion sa neke druge destinacije – pojasnio je Radunović.
On je dodao da avioni koji su u privatnom registru vazduhoplovi koji ne mogu da budu upotrijebljeni u komercijalne svrhe, sa aspekta da ne mogu javno da se reklamiraju i da se za njih ne može naplaćivati puna cijena prevoza.
– Ali, ti avioni se svuda u svijetu koriste za prevoz. Dakle, organizuje se prevoz i plaća se na osnovu operativnih troškova koje je taj avion napravio. Te operativne troškove neko mora da plati. Firma koja se bavi avijacijom ne može da nema nikakav prihod. Na avion koji je registrovan u private registru plaća se PDV i carina, a na avion koji je u komercijalnom registru ne plaća se PDV, a carina je jedan odsto. I tu imate aspekt koji je povoljan za državu – naveo je Radunović.
Vl. OTAŠEVIĆ
Avion mijenjao vlasnike
Avion „lir džet 45”, sa registarskom oznakom 40-SEV, proizveden je 2000. godine. Vlasnik avio-kompanije „Di Air“ Dragan Ivančević je prije više od osam godina uzeo kredit od 6,7 miliona eura kod Prve banke kako bi kupio taj avion. Kao obezbjeđenje je tada na avion upisana hipoteka. Ivančević nije mogao da vraća kredit, tako da je banka Aca Đukanovića aktivirala hipoteku i preuzela vlasništvo nad avionom. U međuvremenu je Ivančević potpisao ugovor sa firmom Seven X Aviation, koja se obavezala da umjesto njega otplati rate za avion.
Tu firmu je još 2009. godine osnovao grčki biznismen Petros Statis. Nekoliko godina bila je i u vlasništvu malezijskog pokeraša Vei Seng Puea, koji je hapšen u Americi zbog organizovanja lanca ilegalnog klađenja, ali je nakon suđenja oslobođen krivice.
U registru vazduhoplova firma Seven X Aviation ranije se vodila kao korisnik aviona. Međutim, nije jasno kad je tačno i zašto ta kompanija izbrisana, a Prva banka upisana kao korisnik aviona umjesto nje u crnogorskom registru vazduhoplova.