Projekcijom dokumentarnog filma „Betovenova Deveta: Simfonija svijeta“ u režiji Kristijana Bergera, produkcija njemačke kuće „Deutsche Welle”, u kotorskom Kinu Boka započeti su programi KotorArta. Ovim je kreativni tim Don Brankovih dana muzike dao svoj mali doprinos obilježavanju 250 godina od rođenja Ludviga van Betovena, čija je „Oda radosti“ danas postala duhovna baština naroda cijelog svijeta, koji, kako je jedan od junaka filma rekao „ ne pripada ni klasicizmu ni romantizmu, on je prosto Betoven“. Iako se vrhunski pripremljena ekipa KotorArta potrudila da obezbijede maske, dezinfekciju ruku, iako su za sjedenje obilježili svako treće sjedište u svakom trećem redu, kotorska publika nije pokazala veliko interesovanje da isprati projekciju – tek desetak gledalaca, uključujući i članove KotorArtovog tima, bilo je u sali, a samo njih četvoro je nakon sat ipo dočekalo kraj sjajnog ostvarenja.
– Pozivam sve ljude da pogledaju film, da ga potraže na jutjub kanalu Dojče Vele, svaki čovjek bi trebalo da to vidi, da li je muzičar ili ne, neke scene nose univerzalne poruke – kada deset hiljada ljudi u Osaki, u Japanu pjeva zajedno držeći se za ruke, masirajući jedni druge, to mora da je za njih nevjerovatno iskustvo, jer je njihova kultura i inače „na distanci”. Nadahnuta sam filmom, da muzičari sa prostora bivše Jugoslavije treba tako nešto da urade, da se na temu „Ode radosti“ napravi muzički projekat koji bi povezao ljude ovog prostora, kaže za „Dan” Ljiljana Lišković, profesorka solo pjevanja na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, jedna od onih koji su uživali u filmu. Poseban utisak ostavile su sekvence u kojima je dočarano kako gluve osobe doživljavaju zvuk, kroz iskustvo gluve djeca u Španiji, sa kojom je radio Pol Vitaker, gluvi muzičar i urednik australijskog lista „Skaj Njuz”.
Kroz arhivske podatke i savremena izvođenja, kroz iskustva muzičara-amatera i profesionalaca, ali i velikih imena muzičkog cvijeta, film prati život „Devete simfonije” u osam zemalja (Njemačka, Španija, Čile, Kina, Kongo, Brazil, Japan, Engleska) i pokazuje na koji način „Oda radosti” dotiče njihova srca. Svoj doživljaj iznosi i kineski oskarovac, kompozitor Tan Dun, koji je od Kraljevskog filharmonijskog društva u Londonu (koje je od Betovena 1817. godine naručilo da napiše svoju devetu po redu simfoniju), dobio narudžbu da napiše djelo za hor i orkesta na temu Betovenove „Devete simfonije”. U filmu se pojavljuje i proslavljeni dirigent iz GrčkeTeodor Kurencis, koji radi sa muzičarima Berlinske filharmonije, tu je i britanski kompozitori di-džej Gabrijel Prokofjev, koji je remiks simfonije predstavio na „Betovenfestu”. Kruna stvaralaštva Ludviga van Betovena „Deveta simfonija”, sa „Odom radosti” napisanom po tekstu Fridriha Šilera, simbol je bratstva među ljudima, remek djelo vanvremenske vrijednosti. Oda je postala Himna Savjeta Evrope 1972. godine, a od 1986. i zvanična himna Evropske unije.
U produkciji KotorArta (Viktor Varoši) u aprilu je snimljen video pod nazivom „Europe Stay Strong”, sa ciljem da se svijetu pošalje poruka dobre volje da istraje pod teškim bremeniom pandemije. Za snimanje materijala zvali su muzičare iz različitih gradova Evrope da sviraju samo temu Betovenove Ode radosti, iz svake države po jedan muzičar, a iz Crne Gore - Jelena Jovović, violinistkinja iz Kotora. Taj video prikazan je u uvodu projekcije do kumentarca „Simfonija svijeta“.
M.D.Popović

---