Iz Instituta za javno zdravlje „Danu” je saopšteno da je, prema raspoloživim podacima,tokom sezone 2018/2019. godine u Evropi, kao i u Crnoj Gori u cirkulaciji dominanatan virus gripa tip A. Iz Kliničkog centra Crne Gore kazali su da je desetomjesečni dječak i dalje životno ugrožen i da je priključen na mehaničku ventilacijum uz stalno praćenje vitalnih parametara. Dvoipogodišnji dječak preminuo je u ponedjeljak u toj ustanovi od posledica gripa i gnojne upale pluća.
Iz Instituta ističu da je grip akutna virusna respiratorna infekcija koja se javlja svake godine u vidu sporadičnog registrovanja, manjih ili većih epidemija, u periodu od novembra do marta i nikada se ne zna da li će oboljenje biti blagog, srednjeg ili jakog intenziteta.
– Ne može se ni predvidjeti kakvim intenzitetom će se bolest širiti, ali zatvoren prostor sa većim brojem ljudi pogoduje lakšem širenju infekcije gripa. Glavna odlika gripa je da njegova aktivnost, težina kliničke slike koju izaziva i zaraznost varira svake godine i da se ne može predvidjeti početak, trajanje, intenzitet i geografska raširenost, te da zavisi od mnogih faktora kao što su karakteristike tipa virusa, osjetljivost populacije i klimatski i faktori okoline. Zbog stalnih promjena virusa gripa, Svjetska zdravstvena organizacija svake godine daje preporuke za sastav sezonske vakcine za grip na osnovu aktuelnih cirkulišućih virusa gripa – ističu iz Instituta.
Iz Instituta navode da od sezonskog gripa oboli oko 5 do15 odsto populacije u državi. Objašnjavaju da je infekcija za većinu ljudi neugodna, ali nije po život opasna, osim za vrlo mlade, vrlo stare i ljude sa hroničnim bolestima kod kojih je veći rizik za nastanak ozbiljnije bolesti, tj. komplikacija.
– Bolest ima kratku inkubaciju, koja traje od jednog do pet dana, u prosjeku dva dana. Simptomi su: visoka temperatura, glavobolja, bolovi u mišićima i kostima, kašalj, kijavica, groznica, malaksalost i bolovi u grlu. Za osobe koje obole od gripa preporučuje se: mirovanje, uzimanje dosta tečnosti i vitamina. Ne preporučuje se obavljanje uobičajenih aktivnosti dok traju simptomi.Tjelesnu temperaturu preko 38 stepeni snižavati lijekovima iz grupe antipiretika. Antibiotici nijesu djelotvorni u liječenju prehlade i gripa, i treba ih uzimati samo po preporuci ordinirajućih ljekara – preporučuju iz Instituta.
Naglašavaju i da su opšte preporuke za zaštitu od infekcije virusom gripa izbjegavanje bližeg kontakta sa osobama koje imaju simptome akutne respiratorne infekcije gornjih disajnih puteva, posebno u toku prvih nekoliko dana kada su te osobe najkontagioznije, tj. kada se infekcija najlakše prenosi. Preporučuju održavanje higijene ruku/pranje ruku poslije rukovanja sa prehlađenom osobom kao i poslije diranja mogućih kontaminiranih površina i poslije manipulacije sa maramicama. Provjetravanje i održavanje higijene u životnom prostoru i izbjegavanje boravka u zatvorenim prostorima gdje se nalazi veliki broj ljudi. Napominju da je najefektivnija mjera prevencije gripa – vakcinacija i da se sve osobe koje su u povećanom riziku od razvoja komplikacija vakcinišu.
– Podsjećamo da je u domovima zdravlja u Crnoj Gori u toku vakcinacija protiv gripa rizičnih grupa stanovništva za tekuću sezonu. Vakcina se može primiti tokom cijele sezone trajanja nadzora nad gripom, ali je najbolje vrijeme za vakcinaciju prije početka širenja virusa u populaciji, s obzirom na to da je za razvoj antitijela potrebno da prođu dvije-tri sedmice od vakcinacije – navode iz Instituta.
D.B.

---

Trudnice i djecu do pet godina vakcinisati
Stručnjaci Instituta ističu da treba vakcinisati sve osobe starije od šest mjeseci sa hroničnim oboljenjima respiratornog sistema, kardiovaskularnog sistema i bubrega, osobe koje se liječe od metaboličkih poremećaja (kao što je šećerna bolest), lica sa smanjenom funkcijom imunološkog sistema uključujući i lica sa HIV/AIDS-om, kao i osobe koje imaju transplantirane organe i/ili ćelije;

– Vakcinacijom bi trebalo obuhvatiti sve osobe starije od 65 godina, hronično oboljele osobe koje žive u kolektivnom smještaju, zdravstvene radnike i njihove saradnike, a naročito je bitno da budu vakcinisani zaposleni na odjeljenjima intenzivne njege, neonatalne njege i u stacionarima za hronično oboljela lica. Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) preporučuje vakcinaciju trudnica (u saglasnosti sa ginekologom koji vodi trudnoću), kao i djece uzrasta od šest mjeseci do pet godina – navode iz Instituta.