Po­vo­dom smr­ti aka­dem­skog sli­ka­ra Đe­ljo­ša Đo­ka­ja (1933-2016) ju­če je odr­ža­na ko­me­mo­ra­tiv­na sjed­ni­ca u Kul­tur­no-in­for­ma­tiv­nom cen­tru ,,Ma­le­si­ja” u Tu­zi­ma.
- Naš po­zna­ti sli­kar Đe­ljoš Đo­kaj je ro­đen u Mi­lje­šu – Tu­zi 1933. go­di­ne. Kao dva­na­e­sto­go­di­šnji dje­čak sa po­ro­di­com se pre­se­lio u Zma­je­vo - Voj­vo­di­nu. U Be­o­gra­du je za­vr­šio sred­nju umjet­nič­ku ško­lu, a ka­sni­je i stu­di­je na Umjet­nič­koj aka­de­mi­ji. Di­plo­mi­rao je 1963. go­di­ne, a 1964. osno­vao je smjer gra­fi­ke u Vi­so­koj pe­da­go­škoj ško­li u Pri­šti­ni. Od 1969. do 1983. ži­vi i ra­di u Ri­mu, a od 1983 u Aug­sbur­gu – Nje­mač­koj, Zad­njih go­di­na je bo­ra­vio i u svo­joj ku­ći u Mi­lje­šu. Umro je 25. sep­tem­bra u ba­va­rij­skoj bol­ni­ci u Nje­mač­koj. Ci­je­li svoj ži­vot je po­sve­tio umjet­no­sti i za­u­zi­ma vr­ho­ve sve­al­ban­ske, ali i evrop­ske li­kov­ne umjet­no­sti. Sma­tra se za­čet­ni­kom ko­sov­ske ško­le gra­fi­ke i jed­nim od pr­vih li­kov­nih pe­da­go­ga me­đu Al­ban­ci­ma – ka­zao je Ni­ko­la Be­ri­šaj, pred­sjed­nik Udru­že­nja ,,Ili­ri­jum” iz Tu­zi.
On je do­dao da je Đo­kaj ra­dio i kao pro­fe­sor Gra­fi­ke na Ce­ti­nju, te da je nje­go­vo li­kov­no stva­ra­la­štvo ra­zno­rod­no.
- To­kom vi­še od 60 go­di­na kre­a­tiv­nog ra­da, re­a­li­zo­vao je ve­li­ki broj dje­la od sin­te­tič­kog sim­bo­li­zma, me­ta­fi­zi­ke, za­tim ci­klu­sa sli­ka „Rim­ski dnev­ni­ci”, „Pti­ce” pa sve do ap­strakt­nog sli­kar­stva. Nje­go­va me­ta­fi­zič­ka dje­la naj­bo­lje po­ka­zu­ju vi­so­ki stva­ra­lač­ki li­kov­ni iden­ti­tet. Bo­ju svog za­vi­ča­ja, pla­vo-si­vu bo­ju cr­no­gor­skog kr­ša i ri­je­ke Ci­jev­ne no­si sa so­bom u svim umjet­nič­kim pu­te­še­stvi­ji­ma, pri­ka­zu­ju­će je svi­je­tu kao svo­ju stva­ra­lač­ku oso­bi­tost. To­kom ži­vo­ta u Ri­mu upo­zna­je sli­ka­re ko­ji su obi­lje­ža­va­li XX vi­jek, Pi­ka­sa, Da­li­ja, Gu­tu­za, Gen­ti­li­ja, sa ko­ji­ma raz­vi­ja ne sa­mo pri­ja­telj­ske već i umjet­nič­ke ve­ze – ka­zao je Be­ri­šaj.
Is­ti­če da Đo­ka­je­vo sli­kar­stvo ne po­zna­je ni vri­je­me ni pro­stor.
- Rim­ska eta­pa nje­go­vog stva­ra­la­štva (1969-1983) pred­sta­vlja vri­je­me nje­go­vih du­bo­kih me­di­ta­ci­ja o ži­vo­tu, čo­vje­ku i svi­je­tu ko­ji, kao da se pred nje­go­vim oči­ma sur­va u ne­po­vrat. Nje­gov ci­klus „Ro­bo­ti” gdje čo­vjek kao su­bjekt ima bo­ju me­ta­la i ka­me­na i struk­tu­ru li­ma, pred­sta­vlja dru­gu fa­zu nje­go­vog umjet­nič­kog stva­ra­la­štva. Na­kon Ita­li­je, Đo­kaj 1983. pre­la­zi u ži­vo­pi­snom Aug­sbur­gu u Nje­mač­koj. Tu on još jed­nom ula­zi u tr­ku sa ve­li­kim umjet­ni­ci­ma dru­gih smje­ro­va umjet­no­sti, ko­ju uti­ču na nje­ga, ali ni­ka­da ih ne ko­pi­ra. Tu fa­zu nje­go­vog stva­ra­la­štva kri­ti­ka na­zi­va po­et­skim ap­strak­ci­o­ni­mom, gdje se sli­kar oslo­ba­đa for­me i igra bo­ja­ma, da bi i na to­me ostva­rio svoj pre­po­zna­tljiv stil – ka­zao je on.
Đo­kaj je imao vi­še od 50 sa­mo­stal­nih i 70 ko­lek­tiv­nih iz­lo­žbi po ci­je­lom svi­je­tu, od Cr­ne Go­re, Al­ba­ni­je, Ko­so­va, u svim re­pu­bli­ka­ma biv­še Ju­go­sla­vi­je, u Ita­li­ji, Nje­mač­koj pa sve do da­le­kog Ja­pa­na i Ar­gen­ti­ne. Do­bio je naj­vi­ša al­ban­ska (Me­da­lja Na­im Fra­še­ri) i cr­no­gor­ska („Tri­na­e­sto­jul­ska na­gra­da”) pri­zna­nja, te umjet­nič­ke na­gra­de Ita­li­je i vi­še na­gra­da gra­da Aug­sbur­ga.
Na ko­me­mo­ra­tiv­noj sjed­ni­ci se u ime po­ro­di­ce obra­tio re­ži­ser Idriz Đo­kaj.
A.Ć.