Iskusniji voćari znaju da u jesen, nakon završene berbe, počinje priprema za narednu vegetaciju. Radovi u voćnjaku počinju sa održavanjem higijene u voćnjaku. Prema riječima dipl. ing. poljoprivrede Branke Giljen, stručnog saradnika u oblasti zaštite bilja u Savjetodavnoj službi u biljnoj proizvodnji, to obuhvata sakupljanje opalog lišća, mumificiranih plodova iz krošnje i sa zemlje ispod voćke, uklanjanje starih, polomljenih grana. Najbolje vrijeme za plavo prskanje je novembar.
- Sve ove biljne djelove treba iznijeti iz voćnjaka i spaliti. Njihovim uništavanjem smanjuje se populacija patogena. Poželjno je da se metalnom četkom ili posebnim strugačima, sa debla i ramenih grana ostruže kora. Zajedno sa starom korom skidaju se mahovina, lišajevi kao i gnijezda gusjenica koje su na stablu našle zimsko sklonište. Jesenje prskanje voćaka i vinograda je obavezna mjera zaštite. Plavim prskanjem se suzbijaju uzročnici mnogih bolesti. Suzbija se rogač šljive, monilioze koštičavih voćki, kajsije, breskve, šljive, trešnje i višnje, bakteriozne plamenjače jabuke i kruške, šupljikavost lišća i krastavost plodova kajsije i drugih koštičavih voćki, kovrdžavost lišća breskve, eskorioze vinove loze. Prouzrokovači navedenih bolesti prezimljavaju u krošnji voćaka, skriveni u pukotinama kore, pupoljcima, rakranama, trulim organima i drugim skrivenim mjestima – kaže Giljen.
Da se infekcija ne bi ostvarila tokom kasne jeseni i blagih zimskih mjeseci patogeni se uništavaju na mjestu njihovog prezimljavanja. Zbog toga je neophodno “plavo prskanje” obaviti blagovremeno kako bi se infekcioni potencijal u proljeće smanjio na najmanju mjeru - kaže Giljen.
Ukoliko se na stablu nalazi dosta lišća, obavezno treba takve voćke protresti kako bi se ona oslobodila, pa tek onda obaviti prskanje. Tretiranje treba obaviti po lijepom vremenu, bez vjetra, da ne dođe do zanošenja preparata, kada je temperatura iznad 10 stepeni Celzijusovih. Stabla moraju biti dobro nakvašena, dok sa njih ne počne da kapa, zbog čega se često kaže “voćke je potrebno okupati”. Ukoliko neki dio ostane neistretiran, na njemu se može u proljeće pojaviti bolest. S obzirom da sredstva za jesenje prskanje imaju plavičastu boju, pa kada se voćnjak njima isprska, dobija plavičastu nijansu, po kojoj je ova opercija zaštite dobila ime plavo prskanje, voćari mogu lako uočiti propust koji su napravili prilikom prskanja i ponoviti proces preskočenog mjesta. Sva sredstva za plavo prskanje pripadaju tzv. grupi bakarnih jedinjenja. To su Bordovska čorba, bilo industrijska ili sopstvena priprem, koja se koristi u koncentraciji 1, 5 do dva odsto , Blauvit u koncentraciji jedan odsto, Bakarni oksihlorid 50, u koncentraciji 0,75 odsto, Kupragin u koncentraciji 0, 35 odsto. Cuproxsat u koncentraciji 0, 35 odsto i itd, kaže Giljen.
L.N.


Priprema Bordovske čorbe

Ukoliko se voćari odluče na sopstvenu izradu Bordovske čorbe, za 100 litara dva-postotnog rastvora potrebno su dva kilograma plavog kamena, 0,8 kg negašenog ili 2,4 kilogramag zagašenog kreča. Negašeni kreč se zagasi u trostruko većoj količini vode. Od 100 litara vode iz bureta uzme se 10 litara da se razmuti kreč i 10 litara da se rastopi plavi kamen. Kada se kreč razmuti procijedi se kroz ređu krpu i vrati u bure da se napravi krečno mlijeko. Kada se plavi kamen rastopi, sipa se u bure sa krečnim mlijekom. Uvijek se sipa rastopljen plavi kamen u krečno mlijeko. Ne preporučuje se miješanje obrnutim redosledom, jer se tada čorba brže taloži i slabijeg je kvaliteta. Ovako pripremljena bordovska čorba treba istog dana da se potroši jer stajanjem gubi fungicidno dejstvo, savjetuje ona.
Čorba može da se stabilizuje sa 250 gr šećera na 100 litara čorbe i tada zadržava fungicidna svojstva 2-3 dana.